Chủ Nhật, 31 tháng 5, 2015

huy quang- vũ đức vinh : nhà văn một đời lận đận / hồ nam / 100 khuôn mặt văn nghệ sĩ ( đất sống xuất bản 2006)

100 khuôn mặt văn nghệ sĩ
đất sống xuất bản, 2006.


                                       huy quang- vũ đức vinh:
                     nhà văn một đời lận đận
                                  bài viết: hồ nam


                            huy quang  [i.e. vũ đức vinh 1930- 2005] 
                                                    ( ảnh: TẬP THƠ TRUYỆN KHÔNG QUÂN  THỜI CHIẾN)
Đọc thêm »

Thứ Bảy, 30 tháng 5, 2015

what a sight : 550,000 GI's in viet nam by thế phong / introduced, published by don luce and ... (The Indochina Mobile Education Project- Washington D.C. 1971.)



                       WHAT A SIGHT :
              550,000 GI's IN VIET NAM
                                                    by Thế Phong


                                                     WE PROMISE ONE ANOTHER
                                                      poems from an asian war
                                                                                ..
Thế Phong is an aiman working with the press office of the Vietnamese Air Force.  He spent two years working for the Americans military in Viet Nam and was  a lecturer in politics at the Vũng Tàu training center which produced cadres for the Government of the Republic of Viet Nam' s pacification program.  Working closely with the American military in South Viet Nam, he has had an opportunity to observe the effect the presence of GI' s has had on Vietnmaese society.  Many of his poems contain lurid details of the actions of Americans in Việt Nam.   Included here are excerpt from a longer poem. 
   -TRANSLATED FROM THE VIETNAMESE BY DAM XUAN CAN-


                                                         Don Luce  [Đoàn Lân, tên việt]
                                                                   rất giỏi ngũ âm tiếng việt: sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng

  
      Well, well,
     Our friends
                    The Americans have arrived in our country
     They have manpower, 
     They have money, 
     They have minitions
                     (the recipes of the tragic formula, )
     And there are 550,000 of them, 

     Deserted places
                           Become military bases. 
     Petrified,
                    Stupefied, 
     We Vietnamese see Americans establisments mushrooming :
     Cam Ranh Bay, Cam Ranh Air Base, Cam Ranh City, 
     Quy Nhơn, Chu Lai, Tân sơn Nhứt, Biện Hòa ...

     How many have died?
                                   We don't know.
     The dead never asked to be counted 
                                              Or even to be remembered,
     We can only be sure of one thing :
                            We will never suffer over population. 

      For the survivors  
                              Each grain of rice we eat 
                              Is imported from vast fields in California.
      Germany and Korea are divided countries too, 
                             But they're doing all right --
     While we suffer in the most cruel and obscene way, 
                                                            What an irony!
  
     I' ve been walking the roads of my beloved land; 
                    One afternoon when I stopped, terribly hungry,
     What have I to tell you? 
     What have I to tell you?
     Where can I ask 
                              For a clean breathing space?

     In thousands of bars from muddy Pleiku, 
                                           Kontum buried in the mud, 
                                           To dusty Nha Trang, Đà Nẵng,
     Our girls brazenly ply their trade to sex starved GI's ...
                                    Coloreds, 
                                    Whites,
                                    Reds, 
                                    Blacks,
                                    Democracy protector! 
                                    Freedom fighters!
     I' ve seen them all !


     Anyplace they set foot on 
                               They are followed by our women and girls, 
                                            The fun-makers par excellence,

    As for you,
                     You must produce passes 
                            When you come down to any of these places. 
    Don't you see signboards
                                        Reading   "Locals, Keep Out "? 
    Without respite
                         Day and night 
                         Our country exposes iself to rockets and bombs,
    Hundred of raids are being carried out daily,

    In an office there was a Vietnamese woman 
                                      Whose officer husband was away;
    She had a cute son, 
                                  He could mumble a few words,
    He ept and screamed, 
                      Scared of his mother' s American visitors; 
    Unlike her, 
                    He was not a bit impressed by dollars,
    Shaking his head  
                      Shouting louder, 
                                   Broken into tears,
                                               He called his father' s name.

    His father had long been denied a leave,
                         He was leading his troops 
                         Against the enemy in the highland.
   The woman worked for the Americans 
                     To get money,
   And what would be that --
                                          She thought,
   The American officer who employed her 
                         thought differently, 
   He said :   "I will help you,
                    Your husband is an army officer, 
                    He is my best friend 
   Not long after that  
                He fell madly in love with her.

   One rainy evening 
                 He proposed to drive her home         
                                    It rained, 
                                         It rained, 
   The car didn't overturn 
                                     But she was trapped.

    Holding her tight
                                In his two hairy arms
                                          He kissed her savagely,
                Then raped her in the back seat.

     He gave her all the MPC' s * he had, 
                                                          A lot of money.




                                                     HUMILIATION
                                                                     By a Student

                                                                                (p.37  WE PROMISE ONE ANOTHER)



     That night
                      Her child ent to bed early,
            Unaware the officer had taken the place of his father 
     In the bed of his parents 
              The next morning 
                                        He got up
                                             Amazed to see so many MPC' s.*
     He did not like them 
                          And tore them to pieces
                                                  Calling to his mother.

     Startled
                 She rushed to him 
                                            Handed him a parcel of candies
     Telling him it was from his father in the war zone. 
     Jubilant
                  He held tight his present,
                                    Mumbling his father' s name ...


     I have a question
                              To ask good Americans like Bernard Fall, 

     Who wrote " The two Vietnam", discussing problems in both
                                                           The North and South, 
     Who died on Vietnamese soil 
                        In a field trip with the US marines in Quảng Trị.

    I want to ask good Americans
                                                 Like the Us missionary 
    Who tried to learn about us 
                       And to do  good things in the name of Christ
    You are people of wisdom, 
                                           People of strength
                                                  But you are honest enough
    To admit the silly mistakes your fellow country men commited 
                                           in the name of friendship!


    I for one cannot entertain 
                 The prospect of your girls becoming prostitutes
                                        And boys pimps.
   This land of ours counts on you
   Men who are not Communists,
   Men who have convictions,
   Men who are not servants,
   Men who have dignity,
   Men who do not allow wives to work or Americans,
   Men who bring salvation.

   I know you will feel humiliated,
   I tell you
                 You must learn American
  If wou want to know
                                What the hell is going on ...

    THE PHONG

---
*Military Payment Certificates (MPC' s) are issued to service-men
  as currency for military-operated facilities and services provided
  in Viet Nam.  They are used in lieu de the green dollar.

  

      ( WE PROMISE ONE ANOTHER --
        selected, published by Don Luce and ...-
        - Washington D.C. 1971 -- page 33 - 39.)


  lời bàn:


 "... chỉ vì trong cuốn WE PROMISE ONE ANOTHER ( in mimeographed xuất bản ở Washignton D.C., 1971.) -- do  Don Luce, John C. Sachafer & Jacquelyn Chagnon  tuyển chọn, sưu tập, in ấn. ( tôi biết: Don Luce rất giỏi tiếng viết, thạo  ngũ âm" sắc, huyền, hỏi, ngã nặng.) Bô ba này sưu tập văn thơ, nhạc chống đối cuộc chiên tranh do Hoa Ky can thiệp vào Viết Nam, từ vệc đổ quân vào Đà nẳng năm 1965.  

Phần đầu tuyển tập  này,  bộ 3 Don Luce ... cho đăng thơ bậc tiền bối (ancient master- chữ của Don Luce- Bt) , như : Nguyễn Du, Nguyễn đình Chiểu, Phan chu Trinh ... tiếp là, thơ văn miến bắc [VNDCCH]: Hồ chí Minh, Tố Hữu, Xuân Thủy, Lưu trọng Lư,  Tế Hanh ...-- tới Mặt trãn Giải phóng miền Nam : Giang Nam, Thu Bồn, Cửu Long ... -- sau cùng đến VNCH :  thơ  phản đối chế độ độc tài Ngô đình Diệm  của Nhất chi Mai, nhạc Trịnh công Sơn + Phạm thế Mỹ, và bài thơ  dài nhất trong tuyển tập ' What a sight, 550,000 GI's in Viet Nam' của  Thế Phong .Bác sĩ thi nhân Huê Kỳ, Paul Engle, chairman International Writing Program  mời một đại diện duy nhất của  Việt Nam tham dự, -- vị này đến tòa đại sứ Hoa Kỳ  Saigon xin cấp chiếu khán; liền bị từ chối; sau khi tham tán Lincoln chìa cuốn 'We Promise one another' ra. 

 Biết vậy, tướng Minh, tư lệnh Không quân [VNCH] phán; "Mỹ không cho anh dự hội thảo văn chương; thì tôi cho anh đi làm hạ sĩ quan liên lạc, được không?  Sang đó rồi, anh muốn đi hội thảo, đi đâu tùy ý..."


                                             tác giả tập truyện ngắn CHẾT NON/ TRẦN VĂN MINH
                                                                                              (ảnh: Internet)


   Nhưng khi ấy, tôi 1 vợ+ 5 con; đứa nhỏ nhất mới ra đời-- nhà không có người làm -- bên ngoại ở Dalat; tôi đành cảm ơn lòng tốt của tư lệnh văn sĩ, tác giả tập truyện ngắn 'Chết non'.

 (...)

Sáng nay, 30-4-1975, đưa trai út mời chúng tôi đi ăn phở gà Hương Giang, sau đó uống cà -phê ở Highland Coffee.  Vợ tôi nói với vợ chồng Đỗ Thông; " ... Mỹ không cho bố đi Hoa kỳ dự hội thảo văn chương, bởi lẽ, tòa đại sứ Mỹ ở Sài gòn không cấp visa ; thì ông tướng  tư lệnh không quân hứa cho đi làm hạ sĩ quan liên lạc ở Mỹ; rồi tha hồ đi họp hành văn chương.  Nhưng khi ấy nhà không có người làm, mẹ một nách 5 con nhỏ. Tôi tối bố bị  cấm trại; sáng về nhà, giặt một chậu  lớn tã lót, quần áo; ấy là lúc con [chỉ sang phía Đỗ Thông] mới ra
 đời ."

  THẰNG PHẢI GIÓ
  30 April, 2015.


                
                                                                           gia đình nhà văn Thế Phong + 5 con nhỏ(1975)
                                                                                         ảnh lớn bên phải, hàng trên xuống:
                                                                          Đỗ Thục Tường Khê + Đỗ Như Tường Khê 
                                                                                         ảnh lớn góc phải: Thế Phong vợ .
    
   
                                                             \  THE PHONG ' s  nearest- photo  (2015)

Thứ Sáu, 29 tháng 5, 2015

tình sầu ta không trả : thơ nguyễn quốc thái ( tp. hcm)

nguồn: từ khúc/ thơ n.quốc thái-
<Blog Hương phù sa>


                                            thơ  nguyễn quốc thái
                             tình sầu ta không trả

                            nguyễn quốc thái  [1943-  ]
                                                                       (ảnh in kèm trong bài)
   
 "... trong một phỏng vấn của [đài] BBC , Nguyễn quốc Thái được nhắc đến như một nhà báo Sài gòn cũ còn tồn tại.  Từ giữa thập niên 60 -- trong số những bài thơ 'phá vỡ vần 
điệu' -- đọc trên đài phát thanh Sài gòn , thơ ông được trân trọng.  Cuối cuộc chiến, tạp chí 'Nhà văn', [do] Nguyên Sa + Trần dạ Từ [chủ trương]; [Nguyễn quốc Thái được coi] là nhà thơ trữ tình, 'thơ mộng yếu đuối nhất mà cũng mạnh mẽ nhất.'  "            - NGUYỄN HẬU



            Em yêu dấu như đường gươm oan                                        nghiệt
     Chém lòng ta trăm mảnh tả tơi
                                bay
     Cà-phê tím ly gầy thêm ngấn gió
     Giữa cuộc tình em náo nức chia                                            tay

      À chia tay ! Ta lui về cô tịch
      Làm thơ tình loạn nhịp hát
                          nghêu ngao
      Bông nguyệt quế mùa trăng xưa 
                              ai nhớ
      Tóc tơ người thơm ngát cõi ta đau


      Chia tay ư! Tình sấu ta không
                                  trả
      Ôm hết đời bay liệng nhớ thương
                                   em
      Vết thương ấy em nô đùa hớn hở
      Ta bạc đầu đau đớn vẫn chưa quen.

        NGUYỄN QUỐC THÁI
   

Thứ Tư, 27 tháng 5, 2015

một bài thơ ấn tượng của mai thục : hồ gươm ca (hà nội)

hồ gươm ca /thơ mai thục
newvietart.com - france

                                                           thơ  mai  thục
                                                             --------------------------------
                                                              h gươm ca

                                                               (TẶNG VIỆT VĂN MỚI+ NHÀ THƠ KIÊM THÊM)



                                                           mai thục   [i.e. mai thị thục 1950 -     ]
                                                                                    tác giả tiểu thuyết lịch sử Vương miện lưu đày
                                                                       được giải thưởng Ủy ban toàn quốc/  Liên hiệp các Hội VHNT
                                                                                                         (giải B - năm 2004.)
                                                                                    1995: tổng biên tập báo Phụ nữ thủ đô (Hànội)


              Thế là chàng, theo nàng về Hà nội 
               Cầu Vàng, cầu Thê húc, nối bến sông 
               Quận Cam dịu dàng, ngọt thơm phở Hà nội
               Bánh cuốn Thanh trì  ấm hoàng hôn California

              Tay bắt mặt mừng Hà nội - Huế - Sài gòn

              Mắt lệ rơi, âm vang chuông chùa Trấn quốc
              Gót sen lối nhỏ lát gạch chùa Một Cột
              Thăm chùa Quán Sứ thờ Minh Không, cứu vua

              Chùa Kim liên công chúa trồng rau, chăm tằm

              Bách liên hoa hồ Tây, hương Thăng long
              Phật tại tâm, cốt cách Phật Việt nam,
              Trúc lâm  Yên tử --Trần nhân Tông hiến Phật

             Thành Cổ loa Mỵ Châu ngọc đá vàng

             Đền Quán thánh thần Việt trấn Bắc phương
             Đền Ngọc sơn, đài Nghiên, tháp Bút vút trời
             Mẹ Liễu Hạnh, cha Trần hưng Đạo hiển linh

             Đền Phù đổng ngưa sắt, tre ngà đuổi giặc

             Lòng dân Việt hội sức mạnh thánh Gióng
             Kinh kỳ khu phố cổ, hương đất Hà thành
             Kẻ Chợ Băm Sáu Phố Phường, tinh hoa Hà nội

             Hồ Gươm ngàn đời xanh, tiếng chim xanh

             Gọi mình về tìm tổ tiên Bách việt 
             Tay ấp vai kề, một bọc trứng Âu Cơ
             Đau đoạn trường, xót chân tơ, kẽ tóc

             Hòa tinh hoa nhân loại, cứu chăm con

             Mình không thể bơ vơ, trẻ thơ lần nữa
             Hào quang tổ tiên Việt sáng tình Ta
             Hồ Gươm ơi, hồ Gươm xanh  bình minh.

                  HỒ GƯƠM MÙA PHẬT ĐẢN 2015 -NGÀY 22-5-2015
                  MAI THỤC

                                 (Newvietart.com - France)

Thứ Ba, 26 tháng 5, 2015

phùng quán mừng đám cưới : 'ô phiêu thịt 3 lạng' / bài viết: nguyễn ngọc tiến (hànội)

nguồn:  ky ức thời báo cấp (TNO)
phùng quán mừng  đám cưới bắng phiếu thịt.

         PHÙNG QUÁN MỪNG ĐÁM CƯỚI:
               ' Ô PHIẾU THỊT 3 LẠNG '.
                                                    bài viết:  nguyễn ngọc tiến


                                                                 PHÙNG QUÁN     [1932- 1994]
                                                                                                                
                                                                 (ảnh chụp trên Internet)

1985, đám sinh viên chúng tôi thường hay tụ tập tại quán nước chè bà Mai (vợ giáo sư Hoàng như Mai), ở góc phố  Quang Trung- Nguyễn Du -- vì bà Mai biết rất nhiều chuyện trong giới văn nghệ.  Bà nói chuyện hóm hỉnh, lịch lãm, và hay cho chúng tôi [thiếu] chịu. 

Cứ dăm ba hôm; tôi lại thấy một người đàn ông trạc tuổi tứ tuần, nói nhỏ nhẹ; đưa cho bà Mai mấy gói kẹo lạc [đậu phọng]; rồi cầm tiền lặng lẽ đi.  Đó là một thầy giáo dạy nhạc một trường cấp 2-- thầy giáo tên  Duy Hải, cũng từng có sáng tác viết dành cho thiếu nhi.

[Đôi khi], tôi cũng gặp kịch sĩ Phan Tại, đạp chiếc Solex, lặng lẽ uống rượu, nhắm lạc rang, ngồi cùng chúng tôi, [có lần] từ chiều đến lúc bà Mai dọn quán -- mà câu chuyện còn mặn mà [chưa dứt được.]

Ông[Phan Tại] nói chuyện quá duyên, đọc thơ như hát rất hay.

[Còn] Phùng Quán là nhà văn, làm thơ có tài; tác phẩm đầu tay Vượt Côn đảo được hội Nhà văn VN trao giải thưởng vào năm 1995. Về quá trình viết tác phẩm này, Phùng Quán đã viết trong hồi ký Tôi đã trở thành nhà văn như thế nào? (nxb Văn nghệ tp. HCM, 2007.) -- [tác giả] kể nhiều chi tiết rất thú vị về sự ngẫu nhiên và tình cờ, đưa ông từ một người lính trở thành một nhà văn, [cùng] những oan khiên ông phải gánh chịu.  Nhưng với giọng kể rất hóm hỉnh, không một chút trách móc, hay oán hận.

Năm 1988, Tuổi thơ dữ dội  được xuất bản, Phùng Quán nhận giải thưởng văn học thiếu nhi của hội Nhà văn VN , vào 2 năm sau đó. Ngoài văn xuôi, Phùng Quán còn sáng tác thơ, nhiều bài nổi tiếng, như Hoa sen; Hồn;Đêm Nghi tàm đọc thơ Đỗ Phủ cho vợ nghe.

Năm 2007, Phùng Quán được nhà nước truy tặng Giải thưởng Nhà nước vể văn học nghệ thuật. 

 Sinh thời,  Phùng Quán là bạn bè thân thiết với dịch giả Cao Nhị. Thời bao cấp thiếu thốn, Phùng Quán thường lui tới nhà Cao Nhị, ở phố Trần quốc Toản chơi, và uống rượu.  Tất nhiên là uống rượu suông [không đồ nhắm], vì gia đình Cao Nhị rất đông con; vợ chồng chỉ trông vào đồng lương.  Có lẽ vi thế, hàng chục năm nhà vợ chồng Cao Nhị không có bếp, đun nấu ở ngoài sân.  Gió to thì che tấm tôn, nắng thì đội nón; còn mưa thì bưng bếp mủn chạy vào 
nhà .

[Có] một hôm, bà Cao Nhị cậy cục ai [đó], mua được một cuộn giấy dầu và một cây tre. Người đứng ra làm nhà bếp cho Cao Nhị là Phùng Quán.  Ông ta tự đục mộng, chẻ lạt, rồi lợp mái -- cho đến trưa thì làm lễ cất nóc -- Phùng Quán ngồi trên mái, gió thổi, tóc bồng bềnh, trông như một tay tráng sĩ đi trận trở về nhà chờ vợ vậy. Tất nhiên khi cất nóc xong, Cao Nhị + Phùng Quán lại chung ngồi cạnh nhau uống rượu.

Rồi một ngày kia -- cô con gái lớn của vợ chồng Cao Nhị -- cháu Thu Hiền, diễn viên múa đi lấy chồng -- chú rể là nhạc sĩ Trương ngọc Ninh .  Đám cưới thời bao cấp chẳng có gì; nhưng cũng phải có 1. 2 mâm mời họ hàng.  Bạn bè văn nghệ xúm vào, mỗi người một việc. Nhạc sĩ Văn Cao nhận vẽ thiệp mời, tự tay vẽ được mấy chục tấm thiệp.  Phùng Quán thì lo chạy việc vặt.

Trước đám cưới 2 ngày, Phùng Quán trân trọng đưa ra một phong bì để mừng con gái bạn đi lấy chồng. Vợ Cao Nhị mở ra,  thì, quả là một  ô phiếu thịt 3 lạng.  Vợ chồng Cao Nhị dứt khoát không nhận, vì biết [ hoàn cảnh sống của] Phùng Quán rất khó khăn ; làm thơ phải ký tên khác -- câu cá trộm ở hồ Tây-- còn rượu thì mua chịu.

Nhưng Phùng Quán không nghe, bắt vợ chồng Cao Nhị phải nhận
 [quà mừng cưới :  ô phiếu thịt 3 lạng.
  []
  NGUYỄN NGỌC TIẾN

   ( trích lại từ < Blog lengoctrac.com>


                                                   PHÙNG QUÁNmột chân dung ảnh khác 
                                                                     (chụp trên Internet)



                                                      BÚT TÍCH & CHỮ KÝ  PHÙNG QUÁN
                                                                (chụp  trên Internet)

                                                       gia đình Phùng Quán+ Bội Trâm 
                                                                  (ảnh chụp trên Internet)

CHIẾC TEM PHIẾU MUA ĐƯỜNG NĂM 1979
                                                           (ảnh: MANHHAI.FLICK.COM)

Thứ Hai, 25 tháng 5, 2015

nhất chi mai tự thiêu cho hòa bình việt nam 1967 / bài: vương liêm + don luce & ...


      NHẤT CHI MAI TỰ THIÊU CHO HÒA BÌNH VIỆTNAM 
                                              vương liêm
       NHAT CHI MAI :  I AM APPEALING FOR PEACE IN THE NAME  OF MAN
                                             don luce + j.c. schafer + j. chagnon


                                                                      NHẤT CHI MAI
                                                                 [i.e. Phan thị Mai 1934-  1967]
                                                                       (ảnh: Internet)
 (...)

Nhất chi Mai sinh ngày 20-2 1934 ở Tây ninh  [Nam bộ], tên thật Phan thị Mai, pháp danh Diệu Huỳnh -- một nữ phật tử đã tự thiêu ở Saigon -- để phản đối [chế độ độc tài Ngô đình Diệm.] 

Lúc đó, gia đình cô Phan thị Mai ngụ tại đường Yên Đổ Sài gòn  (nay: Lý chính Thắng, quận 3, tp. HCM.)  Tốt nghiệp Trường Quốc gia Sư phạm, 1966, Đại học Văn khoa, 1964, Trường Cao đẳng Phật học Vạn Hạnh, 1966.

Sau khi tốt nghiệp sư phạm, cô về dạy tại  trường Tiểu học Tân định , Saigon 3. [ nay: trường Nguyễn thái Sơn, quận 3. tp. HCM.] . Tham gia nhóm  Thanh niên phụng sự xã hội , dạy dỗ nhiều em nhỏ mồ côi sống ở ngoại thành Saigon.  Hành động ấy [có mục đích]  thể hiện tư tưởng 
'đưa đạo Phật vào đời sống'  ( hiện đại hóa đạo Phật của Dòng Tiếp Hiện *.)

-----
*  Tên một dòng tu, tiếng anh là The Order of Interbeing, pháp ngữ là L' Ordre de l' Interêtre. Cô Phan thị Mai
 ( Nhất chi Mai)  làm lễ thọ giới đầu tiên vào ngày 5-2- 1966 ( 16 tháng giêng năm Bính ngọ) --cùng 5 người  khác :  Cao ngọc Phương -- Phan thúy Uyên --Đỗ văn Khôn -- Nguyễn văn Phúc -- Bùi văn Thanh
 .  ( chú thích: Vương Liêm.)


Bỗng nhiên, 7 giờ sáng ngày 16- 5- 1967 ( 8 tháng 4 Đinh mùi- Phật đản năm 2511.) -- cô đã tưới xăng lên người, tự châm lửa tự thiêu, trước sân chùa Từ Nghiêm (Saigon 10) khi ấy, cô 33 tuổi.   

Trong một số bài viết ( văn xuôi + văn vần.) -- cô đã nói về hành động của mình : 

" Tôi tự nguyện thiêu thân, cầu xin 'Cái chết' của tôi được hiến cho nền 'Hòa bình Dân tộc', cho 'Lòng Nhân đạo' và 'Công bằng', như cái chết của Morisson [ Mỹ] và của hòa thượng Th1ich quảng Đức." 

Trước khi tự thiêu, cô để lại 10 bức  di thư, nội dung [để] kêu gọi hòa bình và châm dứt chiến tranh.

                                            Chắp tay tôi quỳ xuống
                                          nhất chi mai

                       Sao người Mỹ tự thiêu
                                          Sao thế giới biểu tình ?
                       Sao Việt nam im tiếng ?
                       Không dám nói Hòa bình ?
                       Tôi thấy mình hèn yếu !
                       Tôi nghe lòng đắng cay !
                        Sống mình không thể  nói
                        Chết đi mới được ra lời !
                        Hòa bình là có tội !
                        Hòa bình là Cộng sản 
                                            Tôi vì lòng nhân bản
                        Mà muốn nói Hòa bình
                        Chắp ty tôi quỳ xuống
                        Chịu đau đớn thân này
                        Mong thoát lời thống thiết !
                        Dừng tay lại người ơi !
                        Dừng tay lại người ơi !
                        Hai chục năm hơn rồi
                        Nhiều máu xương đã đổ
                        Đừng diệt chủng dân tôi !
                        Chắp tay tôi quỳ xuống.
  
... Hai ngày sau khi Nhất chi Mai tự thiêu, RP Nguyễn ngọc Lan đã cho ấn hành  một tập sách nhỏ 'Chết mới được ra lời'  .(lúc này linh mục [nhà báo] Nguyễn ngọc Lan được tiếng là thân thiện với Dòng Tu Tiếp Hiện ( L' Odre de L'Interêtre), với Thích nhất Hạnh,'linh mục quét rác- [nghị viên Đô thành] Phan khắc Từ -- linh mục nhà báo Nguyễn ngọc Lan được cả Công giáo lẫn Phật giáo ngưỡng mộ . (...) 



                                                            R.P Nguyễn ngọc Lan   (1930- 2006) (bên trái)
                                                                                               (tư liệu ảnh TP)


  Thời ấy, với các hoạt động liên kết, gắn bó, thông hiểu lẫn nhau, giữa một số tu sĩ Phật giáo + Công giáo tiên bộ -- người ta đều [cảm thấy] vui mừng; khj 2  đạo gần gũi nhau, giải tỏa mối bất đồng, từ chính quyền Ngô đình Diệm gây ra.  

Phật tử ngoan đạo Phan thị Mai (Nhất chi Mai)  yêu nước, muốn gắn kết 2 đạo, cô đã viết 2 khẩu hiệu sau. 

 ( trước mặt và sau lưng tôi có 2 biểu ngữ : tôi ( Nhất chi Mai) viết: 

                                   " Con chắp tay quỳ xuống
                        Xin Đức Mẹ Maria
                        Đức Quan Âm phúc hiền
                        Cho con và ước nguyện
                         - Xin đem thân làm đuốc
                        Xin soi sáng u minh
                        Xin tình người thức tỉnh
                         Xin Việt nam hòa bình ."

       VƯƠNG LIÊM 

          ( trích từ <Newvietart.com > - France)


                                                                        VISAGE , imaginary portrait of Nhất Chi Mai
                                                                             (one branch of  apricot), young  Buddhist
                                                                                    who immolated herself for Peace.
                                                                                      ( DON LUCE's note)

                                                               NHAT CHI MAI

            I am appealing for Peace in the name of man.


    Nhất Chi Mai was a teacher and worked parttime in the Buddhist School of Social Work in Saigon.  In 1967, she told newsmen to come to the Từ Nghiêm Pagoda on May 16.  When the day came she bought three gallons of gasoline and went to the pagoda. She arranged the ceremony there herself.  She put two pictures, one of the Virgin Mary and one of Kwan Vin* beside her.  Near her she hung this poem:
---
*The Buddhist Goddess of Mercy and a bodhisattva.
  (Don Luce's note)

            My Intention

    I wish to use my body as a torch
    To dissipate the darkness
    To waken Love among men
    And to bring Peace to Việt nam.

She poured gasoline over her clothes and burned herself to death.

   In a letter mailed to her father and mother before she died, she said, 

 I have decided by myself to offer my life,
 Not because I hate this world
 Not because I love it,
 I love the country, the people and mankind.

     Nhất Chi Mai did not hate either side in the conflict.  In a letter addressed to pesident Lyndon Johnson, she said that she "feel sorry for the fate of Americans soldiers and their families.  They too have pushed into this absurd and ugly war". She was, hovewer, puzzled at why the U.S. continued to wage war in Việt nam even though American seemed to sense that is was wrong.  "What kind of honor will the U.S. get from a victory over a tiny country like Việt nam? she asked, " How will the U.S. be dishonoured if she realizes that being a big power she only wants to top something she has done wrong?"

          I Kneel Down and Pray

   Nhất Chi Mai recited the following poem as the fire consumed her body:

    Why do American burn themselves?(*)
       Why do non-Vietnamese demonstrate all                               over the world?
    Why does Việt nam remain silent
    And not dare to utter the word 'Peace'?

    I feel helpless
    And I suffer
    If being alive I cannot express myself,
    I will offer my life to have my
                         aspirations known.

    Is appealing for Peace a crime?
    Is acting for Peace Communist?
    I am apealing for Peace
    In the name of Man.

    I join my hands and knell down;
    I accept this utmost pain in my body
    In the hope that the words of my heart
                                  be heard.
    Please stop it, my fellowmen!
    More than twenty years have elapsed,
    More than twenty years of bloodshed;
    Do not exterminate my people!

    I join my hands and kneel down to pray,

    Signed: Nhất Chi Mai
       The one who burns herself for Peace,

    (p. 111-113   WE PROMISE ONE ANOTHER)  

---
*Norman Morisson, the American pacifist who burned himself in front of the Pentagon on November 7, 1965, is highly regarded in South Việt nam nad o hero in the North.  In her letter addressed to her countrymen, Nhất Chi Mai said that
" she was doing what Thích Quảng Đức nad. N.Morisson have done."  The self-immo-lation of the Buddhist monk, Thích Quảng Đức, helped bring about the fall of Pre-sident Ngô đình Diệm in 1963.

  (DON LUCE's note.)
    
WE PROMISE ONE ANOTHER
selected, translated, published by
Don Luce + J.C. Schafer & J. Chagnon
                                                      ( The Indochina Moblie Education Project . Washington D.C. 1971)



         WE PROMISE ONE ANOTHER  - p. 111