mấy vần thơ buông tặng việt phương / thơ của văn

 mấy vần thơ buông-
 đại tướng võ nguyên giáp
( 25- 8- 1911  - 4 - 10 - 2013)

                                                 mấy vần thơ buông
                                                  tặng việt phương        
                                                         PHẠM VŨ thực hiện 

     Nhà thơ Việt Phương nâng niu mở tập thơ Cửa đã mở  của ông xuất bản năm 1988, trang đầu là thủ bút của đại tướng Võ nguyên Giáp,  với Mấy vần thơ buông thật đặc biệt .

                                                                           Anh Việt Phương ơi,
                                              Tôi chúc anh trẻ mãi không già 
                                              Hai ba năm nữa vẫn còn xuân phơi phới 
                                              Cửa đã mở rồi 
                                              Hoa thơm đẹp từ bốn phương đưa lại .
                                              Hoa nở thành thơ, từng chùm, từng chùm 
                                              Chàng trai ta vừa ngâm vừa hát
                                              Vừa nhìn về tương lai, ung dung tiến bước
                                              Ngâm rằng
                                                          Ê a , ê a 
                                                          trẻ mãi, ê a, trẻ mãi không  gì...a ...a  
                                              Trong những ngày gạo châu củi quế
                                              Ta vẫn có những giờ phút 
                                                                    rất vui,  rất " giui" .
                                              Ê a, ê. a 
                                              Tương lai thuộc về chúng ta 
                                              trẻ mãi, trẻ mãi, trẻ m... ã...i...                
                                                  ( ngâm kéo dài rồi xuống giọng dần
                                                                            từ soprano đến mezzo
                                                                              Ngày 5/ 12/  88
                                                                  Một người làm thơ buông bằng tay trái 

                                                                       Văn 
                                                                     ( ký tên )

            Tất cả chúng tôi như vừa được gặp,  phát hiện ra một Võ nguyên Giáp khác : một nghệ sĩ thật sự. Ông Việt Phương xúc động: ' Mấy chữ 'Cửa đã mở rồi' của đại tướng đối với mang ý nghĩa thời đại.'  Thời điểm ấy Việtnam đang bước vào tiến trình đổi mới.  Sau những sóng gió của tập thơ  Cửa mở xuất bản năm 1970, sau khi  cửa mở cửa rồi,  năm 1999 tập Cửa mở được tái bản.

  Hỏi  : Từng là thư ký của thủ tướng Phạm văn Đồng, thường xuyên làm việc với đại tướng 
Võ nguyên Giáp, ông ấn tượng nhất điều gì ở đại tướng ?

Đáp.  Nhà thơ Việt Phương :  Đối với tôi, đại tướng chính là người thầy, tôi học ở đại tướng 2 bài học lớn nhất  cho cả đời :  nhận thức về sự sống và nhận thức về con người.  Đến nhà đại tướng, ai cũng thấy ông nâng niu từng cái lá, bông hoa và điều này lại không hề mâu thuẫn với công việc ông đã từng chỉ huy hàng vạn quân ra trận.   Tôi từng là một người lính.  Một người lính khi biết rằng chỉ huy của mình biết trân quy sự sống.
       Trong thời bình , tinh thần ấy càng phải được phát huy.   Nhận thức được vai trò của con người vừa làm chủ vừa bình đẳng với vạn vật , ta sẽ xác định được một thái độ sống vừa bình thản vừa tích cực để xây dựng một cuộc đời.  Đây, trong bài thơ tặng tôi, đại tướng viết, hay là
 hát : ' Tương lai thuộc về chúng ta .'

 Hỏi. Tôi nhớ đến câu thơ của ông đã viết:

                                                    ...  Gieo trăm gặt một thế cũng là
                                                         Được thế thôi cũng là được cả 
                                                         Một thời khô héo một thời hoa ...

      gợi nhiều liên tưởng  đến ban Nghiên cứu đổi mới  kinh tế, chính trị và hành chính của thủ tướng mà ông là một thành viên.  Tinh thần ấy cũng được thấy trong cuộc đời của đại tướng .  Liệu có gì liên quan đến nhau không ?

 Đáp.  [ Mấy ] câu thơ ấy viết trước hết là để cho mình, cho các đồng đội của tôi ở ban tư vấn ngáy ấy ( Việt Phương, Trần dức Nguyên, Nguyễn Trung, Trần đức Nguyên, Lê đăng Doanh, Phạm chi Lan [ nữ] , Tương Lai, Phạm duy Hiển, Nguyên Ngọc, Trần đình Bút, Vũ quang Vệt, Trần văn Thọ, Vũ quốc Huy, Đào công Tiến, Chu Hảo, Hoàng Tụy, Nguyễn quang A ... - PV ).  Chúng tôi chỉ cho  những lời khuyên và lời can, không có một ràng buộc mang tính hành chính hay quyền lợi nào khác.  Công việc có thành tựu, lại có nhiều hơn những bất ý.   Những lúc ấy,  tôi nhìn vào sự bình thản của đại tướng mà học nhữ Nhẫn  .  Ở đại tướng có sự kiên nhẫn của lửa, nhẫn nhịn của nước.  
     Chúng tôi bảo nhau : một trăm ý của chúng tôi mà thực hiện được ba ý là kết quả rất cao, hai ý được coi là cao và  nếu chỉ một ý được lắng nghe thôi , thì đã xứng đáng để dốc lòng, dốc sức cống hiến rồi.  Đại tướng luôn luôn lập lại với chúng tôi lời Hồ chủ tịch : Tất cả là vì dân    Người nông dân đi gieo hạt,   có lúc bội thu,  lúc thất mùa còn bị mất trắng, bị lỗ vốn, toi công kia chứ .  Còn bao nhiêu anh em đồng đội  của chúng tôi đã ngã xuống.  Mình còn đây là qúy lắm rồi.

      Các bạn trẻ bây giờ nhất định có nhiều cơ hội để nêu lên những ý kiến , sáng kiến, chủ kiến của mình hơn chúng tôi ngày ấy, có nhiều cơ hội để đóng góp hơn. 
     Cái các bạn thiếu chính là chữ Nhẫn.  Tôi theo  dõi thấy nhiều bạn hay đưa ra những yêu cầu đòi hỏi, có lúc lại trách móc , than vãn, rằng mình thiếu cơ hội, bị đối xử bất công.  Nếu các bạn biết nhìn vào những người đi trước như chúng tôi, trước nữa, như thế hệ của đại tướng Võ nguyên Giáp,sẽ thấy mình không có cái gì mà chùn bước trước những rào cản đó. Trải qua cuộc đời, tôi thấy một sự thật : bên cạnh rất nhiều điều kiện khác, không có nhẫn nại sẽ không làm được việc lớn .  []
    
(...) 
phạm vũ  thực hiện

 ( nguồn: báo Tuổi trẻ tp. HCM ra ngày thứ năm 10 tháng 10 năm 2013- trang 4. 
              tựa bài báo: Tương lai thuộc về chúng ta . )
                .