HẢI PHƯƠNG / bài : Nguyễn Đinh Tuyến .
Những nhà thơ hôm nay :
Hải Phương / N.Đ.T.uyến viết .
H Ả I P H Ư Ơ N G
bài : nguyễn đình tuyến
T hi sĩ Hải Phương tên thật Lê Hữu Phước . Lúc nhỏ học ở Nha Trang. Sĩ quan QLVNCH , trung úy Lê Hữu Phước có một thời gian phục vụ tại Cục Tâm Lý Chiến .
Thơ đăng trên các báo :
Cải tạo, Nhân loại, Tân phong, Tiểu thuyết tuần san, Thời nay ...
(...........)
Dã xuất bản :
TUỔI TÌNH YÊU ( thơ , Saigon 1962 )
CON ĐƯỜNG TÌNH NHÂN ( thơ, Saigon 1964 ) v..v....
T hơ là gì ? Câu trả lời tưởng dễ, nhưng thật rất khó mà trả lời cho vừa ý mọi người, vì mỗi nhà thơ đều có một quan niệm về thơ - quan niệm đó quyết định đường lối sáng tác của thi sĩ .
William Butler Yeats , nhà thơ Ái Nhĩ Lan được giải Nobel văn chương 1928, quan niệm thơ là một người đàn bà đẹp mà nhà thơ choàng cho chiếc áo có thêu kim tuyến mượn từ thần thoại :
" Tôi choàng thơ chiêc áo
từ cổ đến chân thơ
bao quanh vòng óng ả
Rút từ thần thoại xưa ..."
J. B. Bishop, nhà thơ Mỹ cũng có quan niệm tương tụ khi ông viết : "...ta phải sáng tạo lễ nghi tân hôn để kết tụ Desdemone và Maure... " *
Hải Phương tuy không trình bày đầy đủ quan niệm đó , nhưng hình ảnh Thiên Thai như một giấc mơ huyền thoại của Á đông, hinh ảnh thần Vệ nữ như một sắc đẹp đa tinh quyến rũ, hình ảnh vòng hoa Platon **, như một đau xót thân phận của nhà thơ, thỉnh thoảng lại xuất hiện trong thơ Hải Phương . Nhà thơ quan niệm rằng :
Vì chân lý ở bên kia bờ
Xin mời các em bước lên thuyền thi ca trước đã
------
* J.B. Bishop : " The ceremony must be found that wed Desdemone to the hudge Moor "
( Speaking of poetry ) .
** Platon là nhà hiền triết đã quan niệm : nên xô đuổi tất cả những nhà thơ ra khỏi thị trấn-
sau khi đã choàng cho họ vòng hoa danh dự .
Đi tìm chân lý, đi tìm cứu cánh, căn nguyên của một sự việc, là mang sứ mạng triết học cũng như sứ mạng thi ca kim cổ, là ghi chép những khoảnh khắc ân tình độc đáo của con người, những giây phút cảm xúc xuất thần, linh cảm tương lai và thấu thị; trước khi rung động tâm hồn người đồng loại . Thơ Hải Phương vừa là lời ca tụng triết học vừa là lời ca tụng ái tình :
em là ai suốt đời tôi nhớ mãi
ngọt ngào như trang sách mới hiện sinh ...
( ...............................................)
tôi cúi đầu nghe ngôn ngữ hiện hình
và triết học với tình yêu huyền nhiệm .
Triết học và tình yêu lẫn lộn trong thơ Hải Phương. Nhưng ở nhà thơ, ta thấy sứ mạng đi íìm cái đẹp cao cả hơn, quan trọng hơn sứ mạng đi tìm chân lý . Có lần trong
chập chờn , nhà thơ đã gọi người yêu về để đặt lên ngôi hoàng hậu, để nhà thơ quì xuống dâng tim mình, để nhà thơ bày yến tiệc và để cả hai người no nê một ngát hương trầm. Và có lần nhà thơ đã viết luôn 10 phiên tình khúc để ca ngợi vẻ đẹp của Đông phương, hư vô và phù ảo, những sáng mai xưa, những thời tiết ái tình, khí hậu cuộc đời buồn nôn, hồn ở lại, tuổi tình yêu, giấc bao dung, cơn mưa siêu việt, vô cùng và hiện hữu .
Trong triều đình thi ca triết học và tình ái , Hải Phương đã chứng tỏ một tâm hồn phong phú , chấp nhận rằng căn bản của triết học và vũ trụ là tình yêu - chấp nhận rằng thi ca, tuy không thể là triết học, nhưng không thể bỏ qua triết học .
[]
NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN .
trích nguyên tác thơ hải phương *
1. ca tụng
1.là ai đây ? - tiếng em cười trong trẻo quá
hiện nguyên hình một ám sắc một giai nhân
thoáng trong mơ nhan điệu lướt trên trần
ôi tuyệt thế em cầm muôn phép lạ
tôi quì xuống mân mê từng ân quả
ngón bàn chân vẽ ngọc bút linh thần
bờ môi mộng đưa linh hồn tôi đến đó
em trang nghiêm bỗng hồn tôi lên bão gió
em ơi em - xin kể lể về sau
phút ân ái hồn tôi dâng lệ nhỏ
tay cầm tay và miệng đầy máu đỏ
ôi dị kỳ, tôi có gặp em đâu ?
vòng cánh tay ôm linh thể nhiệm mầu
suối tóc ngọc thoát hương trầm dạ thảo
ôi mê mệt điên cuồng và ảo não
đôi ngực căng khêu rực lủa trong lòng
đêm nằm chết giữa hai hơi thở mát
thịt xương đày đi đến xứ rêu phong
thần trí loãng từng tứ chi lệch lạc
trong trẻo quá tiếng em cao giọng hát
vút qua hồn hình bóng đẹp vô song.
II
em là ai suốt đời tôi nhớ mãi
ngọt ngào như trang sách mới hiện sinh
tôi say sưa ăn nằm trong ngôn ngữ vô hình
và tiếp nhận và tiêm vào mạch máu
ý thức giữa thời gian ẩn dấu
hãy mở bừng cảm giác cho tôi nghe
hãy dồn vào hãy cao điệu réo về
âm nhạc lạ giòng chữ đầu mê hoặc
đôi mắt nhìn từng tư tưởng qua mau
kết dệt lại trong não cân sâu thẳm
cho thời gian cho cuộc sông cơ mầu
tôi có mặt giữa muôn ngàn huyền diệu đó
và triết học với tình yêu tôi nhận rõ
ý thức mình, tôi đứng cạnh giữa bơ vơ
những mải mê những thao thức đợi chờ
trang sách rộng thu hồn tôi bé nhỏ
nâng điệu buồn lên bộ mặt tinh yêu
em là ai suốt đời tôi nhớ mãi
là tiên thiên là vương nữ xưa lam kiều
là ảo mộng đến vô cùng khao khát
là da thịt căn đầy hương cảm giác
là ánh sáng là uy nghiêm tôi bái phục
ôm cuộc đời tôi hỏi đòi ân phúc
cho say sưa cho điên dại ngất ngư
cho no mê đắm đuối tiếng em cười
ôi, em đến đôi bàn chân ngạo mạn
dẫm lên hồn băng lạnh gối thơ trinh
tôi cúi đầu nghe ngôn ngữ hiện hình
và triết học với tình yêu huyền nhiệm .
( TUỔI TÌNH YÊU )
5. cho những người mai sau làm thi sĩ
cho mai sau những người làm thi sĩcó vườn xanh trái ngọt
tôi đốt lửa quanh môi
bằng lời thơ ngọc quí .
cho những người làm thi sĩ mai sau
không còn đau thương lên gạch ngói
ý thức mình hư hao tiếng nói
tôi đã làm thơ tôi đã nguyện cầu .
cho mai sau những người làm thi sĩ
ôm trái tim chín đỏ phì nhiêu
tâm hồn chảy êm dòng nguyên thủy
từng giọt từ bi nhỏ xuống tình yêu .
cho mai sau những người làm thi sĩ
khong còn buồn lên cỏ cây
không còn đòi chối từ thế kỷ
tôi làm thơ hôm nay tôi
làm thơ hôm nay .
cho mai sau những người làm thi sĩ
cắn trái ngọt bên đời
tôi đốt lửa quanh môi
bằng tình yêu cuộc sống
cho say này những người làm
thi sĩ vui chơi .
( CON ĐƯỜNGTÌNH NHÂN ).
[]
thơ HẢI PHƯƠNG
------
* Biên tập chỉ tái trích đăng 2 / 5 bài ) .
( trích NHỮNG NHÀ THƠ HÔM NAY / NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN -
Nxb Nhà văn Việtnam tái bản, Saigon 1967 - tr. 101 - 109 )
được đăng bởi khedo@outlook.com @ 23:34
0 Nhận xét
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét
Đăng ký Đăng Nhận xét [Atom]
<< Trang chủ