VIRGIL GHEORGHIU: 'Văn chương miền Nam [ Việt Nam Cộng Hòa] : tạp chí 'Đại Học', bán nguyệt san 'Văn ' .../ Nhị Linh -- source: blog nhị linh

Văn chương miền Nam: Đại Học, Văn

tiếp tục câu chuyện văn chương miền Nam.

Sài Gòn (và miền Nam nói chung) một thời đặc biệt phong phú báo chí, xem chẳng hạn ở kia; cùng lúc đó, năm 1958 tại miền Bắc đã chính thức kết thúc thời kỳ báo chí phong phú; tính riêng ở Hà Nội, đầu năm 1968, với sự sáp nhập của vài tờ báo khác nhau để hình thành tờ Hà Nội mới, sự nghèo nàn đạt tới một mức độ thượng thừa (xem thêm ở kia).

Trong sưu tầm sách báo, báo và tạp chí gây sốt ruột sâu sắc và nhiều lúc tạo các hiệu ứng tâm lý vô cùng bực bội.

Giá kể tờ nào cũng chỉ có ít số, rất có thể nhanh chóng xong béng, thì tốt biết bao nhiêu. Dưới đây là một ví dụ, tờ Khảo cổ tập san:

Dưới đây là hai bộ sưu tập của tôi: tờ Đại học của Huế và tờ Văn. Đây là hai tờ đặc biệt quan trọng, nếu muốn nắm bắt cuộc sống tinh thần của miền Nam một thời. Người ta rất hay nhấn mạnh vào tờ Bách khoa, nhưng đó là một nhầm lẫn. Người ta hay nhấn mạnh vào Bách khoa nhiều phần là do Võ Phiến. Nhưng nhìn nhận văn chương miền Nam theo Võ Phiến là một nhầm lẫn sơ đẳng (nhưng hầu như tất cả đều mắc).

Võ Phiến là một nhân vật tầm thường. Và là tầm thường theo cùng kiểu với Tô Hoài và Nguyễn Khải. Để tôi nói rõ hơn đó là kiểu tầm thường như thế nào: đó là các tinh thần không thể công nhận những gì vượt qua họ; họ sẽ chỉ công nhận những gì mà họ biết là không vượt qua được họ. Xét cho cùng, đây là một điều hết sức con người, quá mức con người.

Tờ Đại học:

Năm 1958:

Năm 1959:

Năm 1960:

Năm 1961 (tôi bị thiếu số 4):

Năm 1962 (tôi bị thiếu số 4):

Năm 1963:

Năm 1964 (tôi bị thiếu số 38):

Thiếu mất ba số, nhưng lại thừa đúng ba số; đây là một trong những điều bực mình thường gặp của sưu tầm báo chí:

Văn phong phú hơn rất nhiều, đặc biệt phong phú; bộ sưu tập của tôi còn thiếu một ít; gần đây, có người bán một lúc 150 số Văn, tôi đã ngần ngừ, rồi quyết định thôi: xác suất để đủ bộ vẫn quá nhỏ, mà chắc chắn sẽ thừa ra ít nhất là trên 100 số (thêm một điều bực mình nữa của sưu tầm báo chí):