đọc thêm : " nhớ anh Nguyễn Văn Trung [ 1930 - ] / Mai Quốc Liên ( tphcm) -- nguồn: http://honvietquochoc.com.vn>

 

• 
• 

HV146 - Nhớ anh Nguyễn Văn Trung

17 Tháng Tư 2020 2:13 CH

MAI QUỐC LIÊN

Bây giờ anh Trung đang ở Canada, và tuổi đã cao lắm, lại đang ốm đau trong tuổi già… Nghĩ về anh, có nhiều chuyện đáng nói, đáng ghi, nhưng không có thời gian, đành viết ngắn. 

Những năm 60 rồi 70 thế kỷ trước, ở Sài Gòn, GS Nguyễn Văn Trung là một giáo sư nổi tiếng, có lúc làm Khoa trưởng tức Hiệu trưởng Trường đại học Văn khoa, đồng thời là một cây bút nghiên cứu - phê bình hàng đầu. Có người nói, anh “một mình một chợ”. Các bài báo, nghiên cứu của anh tập hợp trong Nhận định (6 tập) rất sắc sảo, thời sự, vừa uyên bác vừa phổ cập, văn chương lưu loát, chững chạc. Lĩnh vực nghiên cứu của anh là rất rộng, từ văn học cận đại đến hiện đại, đến những trào lưu văn học văn hóa phương Tây… Hai tập Chủ đích Nam Phong và Trường hợp Phạm Quỳnh rất có giá trị. Anh không ngồi ở thư viện để nghiên cứu mà bước thẳng vào đời sống thực, có nhân chứng để xác minh, nên rất có sức thuyết phục. Anh còn tham gia tích cực vào Phong trào bảo vệ văn hóa dân tộc của Sài Gòn lúc ấy. 

Sau 1975, vì nhà anh ở gần nhà tôi, cũng như nhà GS Trần Thanh Đạm, nên chúng tôi gặp nhau luôn. Sáng nào cũng ra sân Lê Văn Tám tập thể dục, rồi ăn tàu hũ, nói đủ thứ chuyện trên đời. Chúng tôi mời anh cộng tác trong việc đào tạo nghiên cứu sinh, lúc bấy giờ mới mở ra, ở Trường đại học Sư phạm. Anh thẩm định, phản biện một số luận án rất sắc sảo. Rồi anh còn “lạc quyên” bạn bè để tài trợ cho các nghiên cứu sinh đang gặp khó. 

Cuốn Hồ sơ về Lục Châu học anh gởi lại cho tôi, cùng với nhiều bản thảo, sách quý khác trước khi anh sang Canada định cư. Đây là một công trình nghiên cứu rất công phu, và có nhiều khám phá về Nam Bộ thời cận đại. Tư liệu rất dồi dào, làm rõ được những đặc điểm văn hóa của một vùng đất mới. 

Tất nhiên, đây cũng chỉ mới là một cách nhìn của một người. Hy vọng rằng, với thời gian, cùng với các công trình nghiên cứu nghiêm túc khác, sẽ mở ra khả năng đối thoại cùng tác giả để hiểu sâu hơn trong việc khám phá vùng đất thân yêu này của Tổ quốc. 

Cuốn sách này của anh Nguyễn Văn Trung, tuy còn nhiều chỗ cần bàn bạc kỹ thêm vì với nhiều vấn đề đặt ra, nó mới chỉ là cái nhìn của riêng anh. Nhưng cuốn sách sẽ giúp ích cho việc tham khảo tư liệu để hiểu thêm về một vùng đất mới. Đối tượng chủ yếu là người nghiên cứu chuyên sâu. Cuốn sách sẽ cung cấp một cách có hệ thống những cứ liệu mới sưu tầm về vùng đất mới, từ báo chí, văn học, tôn giáo… 

Anh Nguyễn Văn Trung quý mến! Liệu có bao giờ gặp lại? Lúc tôi qua Hoa Kỳ, ở Boston gần Montréal nơi anh định cư, nhưng không có visa đành chịu không qua thăm anh được. Những tháng năm gần gũi anh, tôi hiểu thêm con người anh, một nhà nghiên cứu uyên bác, một sức làm việc hiếm có, một lòng yêu nước yêu văn hóa dân tộc sâu nặng.

Tháng 10-2014