bài đọc thêm (2) : " Sáng tạo trong tranh sơn mài của Đằng Giao " / biên soạn : Phan A nh Dũng -- source; Cỏ Tho8m ( Hoa Kỳ)

 

SÁNG TẠO TRONG TRANH SƠN MÀI CỦA ĐẰNG GIAO   Phan Anh Dũng

Họa Sĩ Đằng Giao trước tác phẩm Xuân Bất Tận - tháng 2 năm 2007 " Bước vào lãnh vực hội họa từ hơn gần 50 năm nay,  Đằng Giao vẫn luôn giữ cho mình một chỗ đứng riêng biệt với những nét sáng tạo độc đáo. Sự sáng tạo đó đã được thực hiện một cách cụ thể hơn cả qua việc tự học hội họa của anh, không qua một trường lớp nào. Sau thời trung học tại trường Chu Văn An, được nhận vào Đại Học Kiến Trúc  năm 1959, nhưng Đằng Giao đã quyết định đi theo con đường làm báo mà anh rất say mê. Anh là tổng thư ký  nhật báo Sống, của nhà văn Chu Tử, người sau đó trở thành nhạc phụ của anh. Đằng Giao kể là ngay từ những năm còn trong tù Cộng Sản, anh đã quyết định trọn đời gắn bó với hội họa. Từ trại tù trở về vào năm 1983, qua nhà thơ Hà Thượng Nhân và nhà báo Hiếu Chân, anh tìm đến với nhà danh hoạ Nguyễn Gia Trí, một bậc thầy về ngành sơn mài. Tuy nói là học, nhưng chỉ là học...chay, tức chỉ có lý thuyết vì Đằng Giao lúc đó còn đang trong hoàn cảnh khó khăn, không có tiền mua sơn và vật liệu làm sơn mài. Thời kỳ này, mỗi buổi sáng anh còn phải đạp xe đi mua cải để vợ muối dưa bán trước của nhà trên đường Công Lý. Và chiều chiều còn phải mang củi ra chẻ để nấu ăn ngay trước cửa! Sau khi theo học cụ Trí một thời gian, Đằng Giao ghi nhận được một số căn bản để tự học, tự khai thác cho nên hoàn toàn không bị ảnh hưởng nào về hội họa của cụ Trí.  Cũng như cụ Nguyễn Gia Trí đã cho biết , cụ chỉ  chỉ dẫn cho anh  những kinh nghiệm đã trải qua  mà khuyên anh  nên giữ những nét đặc thù của riêng mình. Nhất là phải nghĩ ra một cái gì mới, tức là cần phải khai thác đầu óc sáng tạo của mình. Anh vẫn nhớ mãi lời của cụ Trí từng nói: "Chừng nào anh vẽ được một bức tranh, người ta khỏi phải nhìn anh , khỏi nhìn chữ ký mà cũng biết là của anh. Thế là anh thành công!" Ap dụng câu nói của cụ Trí, Đằng Giao đã thành công ngay từ bước đầu với những bức sơn mài khổ nhỏ, trong thời kỳ anh còn gặp phải rất nhiều hạn chế. Tranh sơn mài Đằng Giao dần dà thu hút được một số khách ngoại quốc, đặc biệt là những khách hàng ở Singapore. Nhờ đó tình trạng kinh tế của gia đình anh khá hơn phần nào. Như Đằng Giao đã tâm sự thành thật, là nhờ có "thực" nên anh đã "vực" được cái đạo hội họa sơn mài của mình lên tới mức cao hơn trước rất nhiều. Vào năm 2003, anh quyết định mang một số tranh sơn mài sang Mỹ triển lãm.  Từ tháng 10 năm 2003, tranh của anh được trưng bầy tại phòng sinh hoạt của nhật báo Người Việt vùng Little Saigon. Trong suốt 10 ngày triển lãm, sơn mài Đằng Giao, với mầu sắc rạng rỡ và linh hoạt, đã thu hút được một số lượng người kỷ lục. Họ tấm tắc, họ xuýt xoa trước những hoạ phẩm thực hiện bằng sơn mài, khác hẳn những bức sơn mài cổ điển họ từng mang ấn tượng trong đầu trước đó.  Ngoài Orange County, cuộc triên lãm họa phẩm sơn mài khác của Đằng Giao ở San Jose vào cuối năm 2003 cũng được những người yêu nghệ thuật đón nhận một cách rất nhiệt tình.  Trở lại Sài Gòn sau lần triển lãm ở Mỹ vào năm 2003, Đằng Giao lại tiếp tục miệt mài với thế giới mầu sắc của mình thể hiện bằng sơn mài với những kỹ thuật càng ngày càng cao. Sự phối hợp giữa nghệ thuật hội họa và kỹ thuật sơn mài đã khiến cho những tác phẩm của ông trở nên sắc xảo hơn, linh hoạt hơn. "Chất Đằng Giao" đã hiện rõ nét qua hình ảnh của những nàng thiếu nữ mảnh mai như bay lượn, qua những bông hoa mai, hoa đào tươi thắm hoặc qua những bức tĩnh vật rất có hồn. Nhìn vào, biết ngay là của Đằng Giao. Sau 3 năm say mê với cọ, với sơn, Đằng Giao đã thực hiện thêm được khoảng 100 họa phẩm sơn mài. Trong đó lớn nhất là tác phẩm "Xuân Bất Tận" với kích thước 2m x 3m. Tất cả đã được chuyển sang Mỹ để trưng bày trong những cuộc triển lãm của anh. Buổi triển lãm đầu tiên vừa diễn ra tại thành phố Houston, được chính thức khai mạc vào lúc 11 giờ sáng ngày 06 tháng 01 năm 2007 tại Hội Quán Văn Hóa của đài phát thanh Saigon-Houston, thuộc trung tâm thương mại Saigon-Houston Plaza. Sau Houston, một lần nữa Đằng Giao sẽ trưng bầy những họa phẩm sơn mài của mình tại Orange County, tại Việt Báo Gallery.  Cuộc triển lãm được chính thức khai mạc vào ngày 28 tháng 01 năm 2007 và sẽ kéo dài khoảng 10 ngày.  Tranh sơn mài Đằng Giao tới  lần này diễn ra vào những ngày nhộn nhịp đón Xuân, hẳn sẽ thu hút được rất nhiều khách thưởng lãm tranh.  Và nơi  phòng khách gia đình hẳn sẽ rạng rỡ tươi mát hơn nêu có sự hiện diện của  một họa phẩm sơn mài Đằng Giao,  đầy mầu sắc truyền thống rực rỡ mà cũng đầy tính sáng tạo"  .   - trích bài tường thuật của Trường Kỳ                                         ÁO LỤA HÀ ĐÔNG                                                          BẾN VẮNG                                                              CA TRÙ                       GÁNH HÀNG HOA                                                   HOA CÚC DẠI                                                         KÊNH TÀU HŨ                                                     LỄ CHÙA ĐẦU NĂM                                                       MONG MANH                                                        NGÃ BA ÔNG TẠ                                                        NGUYỆT CẦM                                                         NHÀ VEN SÔNG                                                              SEN HẠ                                                                       CHIỀU HOANG                                                             Thành thật cảm tạ: - thi Sĩ Mùi Quý Bồng (Houston, Texas) đã gởi bộ hình thật đẹp và quý báu này. - thi Sĩ Miên Du Đà Lạt (Westminster, California) đã gởi hình Họa Sĩ Đằng Giao chụp ở Việt Báo Gallery. P.A.D. source : tạp chí CỎ THƠM (Hoa Kỳ)                                                              ============