Một nhà xuất bản ở t.p HCM sắp tái bản VIỆT NAM BI THẢM ĐÔNG DƯƠNG , cùng đọc bài ' ĐƯỜNG BÁ BỔN TỪNG KIỆN NHÓM CT & PTB LUỘC LẠI SÁCH ĐÃ XUẤT BẢN TRƯỚC 1975 '
louis roubaud/ việt nam thảm kịch đông dương
(Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 2004)
)
dịch giả đường bá bổn từng khiếu kiện
nhóm chương thâu -- phan trọng báu luộc lại sách đã xuất bản trước 1975
https://giaovn.blogspot.com/
Không muốn nhăc đến chuyện này; nhưng nhân loạt'entry'về một tác phẩm của Louis[Roubaud] xuất bản năm 1931 ở Pháp (có bản dịch tiếng việt ở Sàigòn trước 1975 -- và bản dịch gần đây của nhóm bác Chương Thâu )-- bạn LEE có hỏi thăm dịch giả của bản dịch trước [1963]+ 1975. Đó là dịch giả Đường Bá Bổn tức nhà văn Thế Phong.
Năm 2004, nhà văn Thế Phong đã gửi đơn khiếu nại lên Cục Bản Quyền [tác giả VN-NT]; về việc dịch phẩm của cụ đã bị xâm hại, ở mức độ rất khôi hài:'luộc lại nó'. Bây giờ, cụ Thế Phong vẫn tráng kiện. Mà cụ vẫn đáng tham gia thế giới'blog',thế mới đáng nể! Mới đây thấy cụ cũng đã cho phổ biến lá đơn năm 2004, trên'blog' cá nhân của mình.
Cụ Thế Phong + các bạn của cụ cũng có nhầm lẫn; và, nói lên (chẳng hạn đại khái, báo; nhóm 2 bác Chương Thâu -- Phan trọng Báu chưa bao giờ nhìn thấy cái bìa sách của Louis Roubaud đã xuất bản năm 1931, tức là không có nguyên bản sách trong tay!). Tuy vậy, việc lược sách mà cụ đưa ra, thì không sai; phía cơ quan chức năng đã có
xử lí.
Dưới đây là toàn văn đơn khiếu nại của cụ:
GIAOVN.BLOGSPOT.COM/
bào bác Chương Thâu+ Phan Trọng Báu chưa bao giờ
nhìn thấy cái bìa sách Louis Roubaud ..."
(bìa sách: internet)
Mà cụ vẫn tham gia thế giói 'blog' ..."
( Đỗ Nhị Tường Khê chụp bố mẹ anh ta, thăm đảo quốc Sư tử
(Singapore/ tháng 12/2010) (*)
---------------
- (*)- hình ảnh & bìa sách được bổ túc sau (9/2016). (Bt)
***
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập -- Tự Do -- Hạnh Phúc
Tp. HCM, ngày 29 tháng 5 năm 2004
ĐƠN KHIẾU NẠI
Kính gửi: - ông Cục trưởng Cục Bản quyền Tác giả VH-NT.
- ông Trần Diễn, giám đốc Nxb Công an nhân dân.
Thưa quý ông,
Tôi ký tên dưới đây là: Đỗ Mạnh Tường
Bút danh: Đường Bá Bổn
Thường trú tại: 25/39 A Trần khắc Chân, P. Tân định, Quận 1 - t.p. HCM. Điện thoại; (08) 84330..., giấy CMND số 020405 ... cấp tại t.p. HCM ngày 27-4-1995, khiếu nại sự việc sau:
Ngày 27 tháng 5 năm 2004, tôi phát hiện cuốn sách Việt nam thảm kịch Đông dương (dịch từ tác phẩm Vietnam, Tragédie Indochoise/ Louis Roubaud, Nxb Valois, Paris 1931) -- do Nxb Công an nhân dân xuất bản 1000 cuốn, khổ 13x 19 cm; in tại Xí nghiệp In 1/ TTXVN.
In xong và nộp lưu chiếu: quý 1/ 2004. Giấy chấp nhận đăng ký kế hoạch số :" 179/ 1568/ CXB. Giá 21.000 VND, có hàng chữ in nơi trang 3:
CHƯƠNG THÂU & PHAN TRỌNG BÁU
hiệu đính, sửa chữa, bổ sung và giới thiệu
theo bản dịch của Đường Bá Bổn (tr. 3)
mà tác phẩm dịch Việtnam bi thảm Đông dương này, đã được xuất bản 2 lần, trước 1975 ở Sài gòn.
Lần 1: In ronéo 50 cuốn, phổ biến hẹp (gọi là bản A/ tháng/ 1963/ Đại Nam văn hiến, Saigon xuất bản ) -- bản A không kiểm duyệt tại sở Kiểm duyệt của Nha Thông Tin Nam Việt (chế độ Sài gòn cũ); không có sự cắt xén.
Lần 2: In ty-pô năm 1965 (gọi là bản B) có số kiểm duyệt; bị cắt xén một số chỗ.
bản C : bản hiệu đính của 2 ông Chương Thâu + Phan Trọng Báu, Nxb Công an nhân dân,2004.
Bản dịch Việt Nam thảm kịch Đông dương (VNTKĐD) (bản C) do Nxb Công an nhân dân 2004; không xin phép dịch giả -- trong Lời giới thiệu, 2 ông Chương Thâu & Phan Trọng Báu còn tự đắc khẳng định:
"... do công bố [bản B] vào một hoàn cảnh lịch sử bất lợi [ý nói chế độ cũ], nên những [chỗ] có xu hướng cộng sản và đặc biệt là Nguyễn Ái Quốc, đã bị bỏ từng đoạn; thậm chí từng trang mà trên bản in, ta chỉ thấy những dấu chấm lửng (...) ; hoặc ( ...) "... chúng tôi đã phải công phu đối chiếu với bản tiếng Pháp; và, dịch bổ sung những đoạn bị bỏ sót trong bản dịch cũ ..." -- (tr. 7 / VNTKĐD.)
Bản C dày 217 trang, bị sửa loang lổ, kiểu 'chó đốm' rất tùy tiện; có hỗ thiếu chuẩn xác. Ví dụ, có câu văn; tôi dịch sai:
"... Chiếc 'Tout Saigon' đậu ở bến sông ..." (tr. 18/ bản C); thì, 2 ông vẫn sao chép y chang, in trong bản mới xuất bản .(bản C).
(bảni n nhà xuất bản CAND 2004)
(ảnh:internet)
Khi sách Việt Nam Bi Thảm Đông Dương (VNBTĐD/ bản B / 1965 tái bản) ; tạp chí Văn (Saigon) đả kích kiệt liệt; chính xác. (tôi đã tái xác nhận điều này trong sách Hà Nội 40 năm xa/ Thế Phong ( Nxb Thanh Niên 1999/ tr. 33 và 42) -- đúng ra, câu này phải được dịch là:
"...giới thượng khách Pháp đều có mặt trên bến sông Saigon".
- tiếp theo, 2 vị khoác lác :
"... chúng tôi phải đối chiếu với bản tiếng Pháp. Sửa chữa và dịch bổ sung những đoạn bỏ sót trong bản dịch cũ (tr.7, bản C) -- để nói về một đoạn mà tác giả Roubaud viết về Nguyễn Ái Quốc; bị chế độ trước bỏ. (bản B/ VNBTĐD/ ĐB.Bổn dịch).
Điều này có đúng không? bạn sẽ biết ngay ở Phụ lục. (cuôi bài).
Một điểm nữa, trong bài Lời giới thiệu, 2 ông Chương Thâu + Phan Trọng Báu đã nhập nhằng: từ vai trò hiệu đính, sửa chữa, bổ sung và giới thiệu -- thực ra chẳng sửa xiếc, dịch diếc gì sất cả -- nên tôi có câu này, để nhắc 2 vị:
'nhận vơ là vợ thằng nhân/ nó cho ăn bánh nó vần suốt đêm'
riêng tôi không là kẻ nhận vơ, vẫn bị '2 vị vần tơi tả'.
cùng đọc ở Lời giới thiệu, 2 vị tự bốc:
".... Bản dịch của Đường Bá Bổn do công bố vào một hoàn cảnh lịch sử bất lợi; nên những đoạn nói về hoạt động của những tổ chức có xu hướng cộng sản; và, đặc biệt là của Nguyễn Ái Quốc đã bị bỏ từng đoạn; thậm chi từng trang, mà trên bản in, ta chỉ thấy những chấm lửng (...) . Đó là chưa nói đến từ ngữ, ngữ pháp , và văn cảnh nhiều chỗ chưa sát nghĩa, rườm, rà, và tối nghĩa." (ĐBB gạch đít). Chính vì muốn đưa đến cho bạn đọc một bản dịch chính xác, trong sáng hơn về mặt tiếng Việt; chúng tôi đã phải bỏ công phu đối chiếu với bản tiếng Pháp, sửa chữa và dịch bổ sung những đoạn bị bỏ sót trong bản dịch cũ ..." (trang 7/ VNTKĐD/ Nxb CAND 2004).
Nào là hiệu đính, sửa chữa: " từ ngữ, ngữ pháp, văn cảnh ... rườm rà, tối nghĩa..."; 2 'chàng' kết luận 'Lời giới thiệu', giọng xề:
-----------------------------------------------
Hà nội, ngày đầu xuân Quí Mùi (2003)
NGƯỜI DỊCH
----------------------------------------------
'Thế là thế nào?' -- nhà văn nữ biên tập cuốn sách, viết thư cho tôi -- thật đáng thương thay, cô ta , một scapegoat (dê tế thần) gánh tội thay cho 2 vị :
" ... tại cháu quên không sửa đấy thôi, 2 bác không ...! "
'Thua!' ; 'thôi thì cứ nói toạc móng heo'; văn chương dịch thuật hệt 'nạ dòng bán cá già mồm'! Bản dịch Việt nam thảm kịch Đông dương của Nxb CAND in + phát hành vào 2004; làm trở ngạ cho việc tôi (Đ.B. Bổn) đã ký hợp đồng với một Công ty văn hóa tư doanh, qua bản mới có bổ sung + sửa chữa. (việc này đã hoàn tất). (*)
Thưa quý ộng,
- Căn cứ Luật Xuất bản (7/7/ 1993)
- Căn cứ Nghị định 79 (6/11/ 1993)
Kính đề nghị quý ông can thiệp + giải quyết vụ việc trên.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày ký đơn khiếu nại; nếu không nhận được sự giải quyết thỏa đáng, từ phái Nxb Công an nhân dân; thì, buộc lòng chúng tôi phải yêu cầu cơ quan thẩm quyền xử; theo quy định của pháp luật.
Trân trọng kính chào ./.
Ký tên
ĐỖ MẠNH TƯỜNG
bút danh Đường Bá Bổn
(đã ký)
---
(*) - Nxb Thanh Niên (Chí nhánh tại .t.p HCM) cấp phép xuất bản -- Doanh nghiệp Sách Thành Nghĩa in ấn, phát hành năm 2005. In 1000 cuốn, khổ 13 x 19 cm tại nhà in Thanh Niên. Giấy phép số CNKHĐT: số 185/ 1528/ CXB cấp ngày 9-9-2005. Sách dày 182 trang, giá 22.000 VND.
bản dịch đường bá bổn
GHI CHÚ:
- đính kèm '5O tác phẩm của tác giả Đỗ Mạnh Tường ( bút danh: Thế Phong -- Đường Bá Bổn-- Đinh Bạch Dân) được Cục Bản quyền Tác giả VH-NT cấp GCN số: 341/ VH/ BQ/ ĐD, tại Hà Nội ngày 15 tháng 8 năm 1996'.
PHỤ LỤC
- 2 ông Chương Thâu+ Phan Trọng Báu, với bản dịch Việt Nam Thảm Kịch Đông Dương , viết:
'...Bản dịch của Đường Bá Bổn công bố vào một hoàn cảnh lịch sử bất lợi;nên, nhưng đoạn nói về hoạt động của những tổ chức có xu hướng cộng sản; và, đặc biệt là của Nguyễn Ái Quốc, đã bị bỏ từng đoạn; thậm chí từng trang, mà trên bản in; ta chỉ thấy những dấu chấm lửng (...) (*) (...) (**) chúng tôi đã phải công phu đối chiếu với bản tiếng Pháp; sửa chữa, dịch bổ sung những đoạn bị bỏ sót trong bản dịch cũ ..." -- (trang 7. bản C).
Tôi, Đường Bá Bổn, đã dò kỹ từng câu, từng đoạn; rồi so sánh 3 bản dịch, qua 3 lần xuất bản : 1963, 1965, 2004) -- và, tìm thấy 2 chỗ dấu chấm lửng (...) (*) (...) (**) ở các trang 37+ 38/ bản B, in 1965)-- thì, các chỗ dấu chấm lửng (...) (*), và (...) (**) như sau:
"... Tất nhiên rằng hình ảnh Hai Bà ở Đồng Nhân không còn sống nữa (...). Trong những giờ ra chơi suy ngẫm kia; Phạm, Nam vả Hải; và Bùi, và Vĩnh; và, những kẻ khác nữa có thể đọc thông
quốc ngữ; qua một trong những cuốn sách phúng thích chính trị gây cấn ... (...) . Chàng thanh niên Phạm Bình học ở bất cứ một trường trung học nào; như ở trường Thầy Dòng Hà Nội; hoặc trường Bảo Hộ; cũng mang quảng cáo bí mật trên ... "
(bản B/ Việt Nam Bi Thảm Đông Dương/ Đường Bá Bổn dịch, in 1965 ở Sài gòn. (tr. 37-38).
(đại nam văn hiến tái bản, theo bản in ronéo năm 1963)
Ở bản Việt Nam Thảm Kịch Đông Dương (2 ông Chương & Báu hiệu đính, sửa chữa, dịch thêm ... (bản C / Nxb CAND,) được chép lại :
"... Tất nhiên rằng hình ảnh Hai Bà Trưng ở Đồng Nhân không còn sống nữa. Nhưng Nguyễn Ái Quốc 39 tuổi thì còn sống khoẻ mạnh. Học sinh Bonnal hay bất cứ ở một nơi nào; đều biết rằng ông là con trai một vị tri huyện đã học ở trường Quốc học Huế nổi tiếng. Ông đã làm bồi lau chùi đồ đồng trên tàu biển; trong một công ti vận tải và đi khắp thế giới. Ông học tiếng Anh ở New York, tiếng Pháp ở Marseille, tiếng Nga ở đại lộ Montparnasse. Từ bỏ nghề làm bồi trên tàu biển ở Paris; ông làm nghề rửa anh, làm việc trong một phòng ở ngõ Compoint; tiết kiệm tiền lương để mua báo của phái cực đoan. Các ông Vaillant Couturier, André Berthou , Marcel Cachin đã thấy ông ở một tòa soạn của một tờ báo cộng sản, khi ông mang bài đến; và, hình như tôi đã thấy ông trong phòng đọc của một thư viện quốc gia; mà hầu hết như ngày nào, ông cũng đến đọc, từ 10 đến 17 tiếng. Năm 1920, ông là thành viên của đại hội đảng Xã hội ở Tours; và, ông đã [thiên] về quốc tế đệ tam. Ở Paris, ông đã thành lập liên hiệp quốc tế; để tập trung những người vô sản, và các dân tộc , và ra tờ báo 'Le Paria'. Ở Mạc tư Khoa, ông đã làm việc tại điện Kremlin; đại diện cho Đông Dương trong đại hội Nông dân quốc tế; và, họ đã trở thành thành viên của đoàn Chủ tịch Quốc tế Cộng sản. Những nhiệm vụ mới đã thúc giục ông về Quảng châu, tổ chức 'Chi hội người An nam' trong mặt trận các dân tộc bị áp bức-- và lãnh đạo phong trào cách mạng của đất nước ông; bời vì, người cộng sản này không quên; và không bao giờ quên của mình, là 'Nguyễn Ái Quốc'; 'Người Yêu Nước' ... Trong những [bản viết bằng] quốc ngữ; qua một cuốn sách đả kích chính t rị gay gắt; mà Nguyễn đã phát hành ở Paris, năm 1925 'Bản án chủ nghĩa thực dân Pháp'. Chàng thanh niên Phạm Bình học ở bất cứ trường trung học , như trường thày dòng Hà Nội; hoặc trường Bảo Hộ cũng mang quảng cáo bí mật cuốn sách trên ..."
(tr. 56- 57 (*) -- chữ in nghiêng do 2 ông Thâu+ Báu; 'được gọi là'dịch mới, bổ sung' thay cho dấu chấm lửng (...) trong bản B (Việt nam Bi Thảm Đông Dương, bị Sở Phối hợp Nghệ thuật Việt Nam Cộng Hoà xoá bỏ.
Bây giờ, xin cùng đọc 'những đoạn bỏ sót kia' (chữ của 2 ông Thâu+ Báu) đã in trong bản dịch đầu tiên Việt nam bi thảm Đông Dương (bản A, Đại Nam văn hiến xuất bản, in ronéo năm 1963 ở Saigon ):
"... Và, Phạm, và Nam, và Hải; và Bùi và Vinh; và những cậu khác nữa; đọc sử Jeanne d' Arc bằng tiếng Pháp, và những bài diễn văn của Danton; học quốc ngữ để hiểu truyền sử Hai bà Trưng; hay, những bài văn phúng thích chính trị của Nguyễn Ái Quốc (Nguyễn, Le Patriot) (.....) Tất nhiên, hình ảnh hai bà Trưng không còn sống nữa. Nhưng 'Nguyễn Yêu nước' năm nay 39 tuổi hãy còn sống. Học sinh ở đại lộ Bonnal; hoặc nơi nào khác, đều biết rằng ông là con một tri huyện, theo học ở Quốc Học Huế. Nho sĩ này đã làm bồi trong một hãng buôn đường thủy, đi khắp hoàn cầu; bằng cách đánh bóng những dụng cụ bằng đồng ở trên tàu. Có khiếu ngôn ngữ, ông học tiếng Anh ở Nữu Ước, tiếng Pháp ở Marseille, tiếng nga ở đại lộ Montparnasse. Bỏ nghề đánh bóng đồ đồng tr6n tàu thủy -- ở Paris, ông sống bằng nghề thợ ảnh, làm trong phòng tối ở Compoint; để dành được món tiền kah1 lớn mua tạp chí phe quá khích, đọc. Các ông Vaillant Couturier, André Berthou, Marcel Cachin biết ông qua lần đầu; ở các trụ sở báo chí cộng sản; mà ông ta đem bài lại. Có lẽ chính tôi (Louis Roubaud -- Đường Bá Bổn chú thích) cũng đã gặp ông trong phòng Thư Viện Quốc Gia; mà ông đến đây làm việc từ 10 đến 17 tiếng. Năm 1920, hội viên một hội đoàn xã hội ở Tours; rồi ông gia nhập đệ tam quốc tế. Ông thành lập ở Paris một hội quốc tế để tập hợp dân vô sản quốc tế; và, sau ông được bầu làm hội viên ban quản trị tối cao của đảng Cộng sản quốc tế. Sau này, ông nhậm chức vụ mới ở Quảng đông, thành lập phân đội An nam trong liên đoàn các dân tộc bị áp bức; và, điều khiển phong trào cách mệnh xứ sở; bởi lẽ người cộng sản ấy đã không quên và còn không quên; bất cứ lúc nào cũng phải mang tên' Nguyễn Ái Quốc': Người Yêu nước....' Trong những giờ ra chơi suy ngẫm kia; Phạm, Nam, và Hải, và Bùi và Vinh; và những kẻ khác nữa, có thể đọc thông quốc ngữ, qua một trong những cuốn sách phúng thích chính trị gy cấn của Nguyễn, xuất bản ở Paris vào năm 1920; dưới nhan đề 'Lên án thực dân' .
(Procès de la colonisation francaise) -- (xin lỗi: chữ c thiếu c cédille)
- chữ in nghiêng chỉ có trong bản A / Việt nam Bi thảm Đông Dương/ Đường Bá Bổn dịch/ Đại Nam văn hiến xuất bản tại Saigon, tháng 8/ 1963. (tr, 24-25).
"... Chính vì muốn dành cho bạn đọc một bản dịch chính xác, trong sáng hơn về mặt tiếng Việt, chúng tôi phải công phu đối chiếu với bản tiếng Pháp, sửa chữa và bổ sung những đoạn bỏ sót trong bản dịch cũ...
'NGƯỜI DỊCH', tr. 7/ Việt Nam Thảm Kịch Đông Dương( Nxb CAND 2004).
-bắt chước kiểu nói Louis Roubaud, mời quý ông đọc to câu này:
"Répétez la même chose dix fois, ma...au... le...ên". ./.
ĐƯỜNG BÁ BỔN
" Répétez la même chose dix fois. mau...au ... le...ên".
----------------
* bài tu chỉnh/ ĐBB chú thích ngày 16/12/2011).
2 nhận xét:
Thiên lý: 11.32 Ngày 16 tháng 9 năm 2013
Thật khoái khi thấy cụ Thế Phong còn khỏe mạnh và cũng chơi 'blog' như lớp trẻ.
Trước có đọc trên mạng nước ngoài, tưởng cụ đã sang Mỹ; , mất ở bên đó, háo ra cụ vẫn phong
độ; còn mình thì mắt toét, lai thêm hồ đồ.
Còn về bản A, in ronéo, phát hành tuy ít; nhưng vẫn có bản 'photo' ở một vài người yêu sách, nhất là sách cũ, bác Giao ạ.
Nhà xuất bản Thanh niên nó có đấy, năm 2005 Nxb Thanh niên tái bản cuốn này; lấy đúng tên cũ( Bi thảm' chứ không phải' thảm kịch' ghi rõ tên người dịch là Đường Bá Bổn, (riêng chỗ' Tout Saigon'... được dịch là ...' giới thượng khách Pháp đều có mặt tại bến sông Saigon'.
Trả lời
Giao 14.46 Ngày 17 tháng 09 năm 2013
Há há, bản in năm 2005 là dạng như in đền cụ Thế Phong đấy! Dĩ nhiên là bản dịch chu đáo rồi; quay đi, trở lại suốt từ thời 1960' s, đến tận bây giờ mới xong. Giữa chừng, bỗng từ đâu xuất hiện 2 chàng háo nhuận sắc và hiệu đính cho. May mà cụ nhà văn vẫn còn tráng kiện; chứ không thì, không có ai lên tiếng thay cho cụ được.
Chuyện bản in cũ, mình đã hiểu nhé !
https://giaovn.blogspot.com/2013/09/dich-gia-uong-ba-bon-tung-khieu-nai.html
==========
được đăng bởi khedo@outlook.com @ 15:32
0 Nhận xét
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét
Đăng ký Đăng Nhận xét [Atom]
<< Trang chủ