VIRGIL GHEORGHIU: nhất chi mai tự thiêu cho hòa bình việt nam 1967 / bài: vương liêm + don luce & ...

NHẤT CHI MAI TỰ THIÊU CHO HÒA BÌNH VIỆTNAM
vương liêm
NHAT CHI MAI : I AM APPEALING FOR PEACE IN THE NAME OF MAN
don luce + j.c. schafer + j. chagnon

NHẤT CHI MAI
    [i.e. Phan thị Mai 1934- 1967]
   (ảnh: Internet)
(...)

Nhất chi Mai sinh ngày 20-2 1934 ở Tây ninh [Nam bộ], tên thật Phan thị Mai, pháp danh Diệu Huỳnh -- một nữ phật tử đã tự thiêu ở Saigon -- để phản đối [chế độ độc tài Ngô đình Diệm.]

Lúc đó, gia đình cô Phan thị Mai ngụ tại đường Yên Đổ Sài gòn (nay: Lý chính Thắng, quận 3, tp. HCM.) Tốt nghiệp Trường Quốc gia Sư phạm, 1966, Đại học Văn khoa, 1964, Trường Cao đẳng Phật học Vạn Hạnh, 1966.

Sau khi tốt nghiệp sư phạm, cô về dạy tại trường Tiểu học Tân định , Saigon 3. [ nay: trường Nguyễn thái Sơn, quận 3. tp. HCM.] . Tham gia nhóm Thanh niên phụng sự xã hội , dạy dỗ nhiều em nhỏ mồ côi sống ở ngoại thành Saigon. Hành động ấy [có mục đích] thể hiện tư tưởng
'đưa đạo Phật vào đời sống' ( hiện đại hóa đạo Phật của Dòng Tiếp Hiện *.)

-----
* Tên một dòng tu, tiếng anh là The Order of Interbeing, pháp ngữ là L' Ordre de l' Interêtre. Cô Phan thị Mai
( Nhất chi Mai) làm lễ thọ giới đầu tiên vào ngày 5-2- 1966 ( 16 tháng giêng năm Bính ngọ) --cùng 5 người khác : Cao ngọc Phương -- Phan thúy Uyên --Đỗ văn Khôn -- Nguyễn văn Phúc -- Bùi văn Thanh
. ( chú thích: Vương Liêm.)

Bỗng nhiên, 7 giờ sáng ngày 16- 5- 1967 ( 8 tháng 4 Đinh mùi- Phật đản năm 2511.) -- cô đã tưới xăng lên người, tự châm lửa tự thiêu, trước sân chùa Từ Nghiêm (Saigon 10) khi ấy, cô 33 tuổi.

Trong một số bài viết ( văn xuôi + văn vần.) -- cô đã nói về hành động của mình :

" Tôi tự nguyện thiêu thân, cầu xin 'Cái chết' của tôi được hiến cho nền 'Hòa bình Dân tộc', cho 'Lòng Nhân đạo' và 'Công bằng', như cái chết của Morisson [ Mỹ] và của hòa thượng Th1ich quảng Đức."

Trước khi tự thiêu, cô để lại 10 bức di thư, nội dung [để] kêu gọi hòa bình và châm dứt chiến tranh.

   Chắp tay tôi quỳ xuống
nhất chi mai

Sao người Mỹ tự thiêu
  Sao thế giới biểu tình ?
Sao Việt nam im tiếng ?
Không dám nói Hòa bình ?
Tôi thấy mình hèn yếu !
Tôi nghe lòng đắng cay !
Sống mình không thể nói
Chết đi mới được ra lời !
Hòa bình là có tội !
Hòa bình là Cộng sản
  Tôi vì lòng nhân bản
Mà muốn nói Hòa bình
Chắp ty tôi quỳ xuống
Chịu đau đớn thân này
Mong thoát lời thống thiết !
Dừng tay lại người ơi !
Dừng tay lại người ơi !
Hai chục năm hơn rồi
Nhiều máu xương đã đổ
Đừng diệt chủng dân tôi !
Chắp tay tôi quỳ xuống.

... Hai ngày sau khi Nhất chi Mai tự thiêu, RP Nguyễn ngọc Lan đã cho ấn hành một tập sách nhỏ 'Chết mới được ra lời' .(lúc này linh mục [nhà báo] Nguyễn ngọc Lan được tiếng là thân thiện với Dòng Tu Tiếp Hiện ( L' Odre de L'Interêtre), với Thích nhất Hạnh,'linh mục quét rác- [nghị viên Đô thành] Phan khắc Từ -- linh mục nhà báo Nguyễn ngọc Lan được cả Công giáo lẫn Phật giáo ngưỡng mộ . (...)

R.P Nguyễn ngọc Lan (1930- 2006) (bên trái)
(tư liệu ảnh TP)

Thời ấy, với các hoạt động liên kết, gắn bó, thông hiểu lẫn nhau, giữa một số tu sĩ Phật giáo + Công giáo tiên bộ -- người ta đều [cảm thấy] vui mừng; khj 2 đạo gần gũi nhau, giải tỏa mối bất đồng, từ chính quyền Ngô đình Diệm gây ra.

Phật tử ngoan đạo Phan thị Mai (Nhất chi Mai) yêu nước, muốn gắn kết 2 đạo, cô đã viết 2 khẩu hiệu sau.

( trước mặt và sau lưng tôi có 2 biểu ngữ : tôi ( Nhất chi Mai) viết:

" Con chắp tay quỳ xuống
Xin Đức Mẹ Maria
Đức Quan Âm phúc hiền
Cho con và ước nguyện
- Xin đem thân làm đuốc
Xin soi sáng u minh
Xin tình người thức tỉnh
Xin Việt nam hòa bình ."

VƯƠNG LIÊM

( trích từ <Newvietart.com > - France)

    VISAGE , imaginary portrait of Nhất Chi Mai
(one branch of apricot), young Buddhist
who immolated herself for Peace.
  ( DON LUCE's note)

NHAT CHI MAI

  I am appealing for Peace in the name of man.

Nhất Chi Mai was a teacher and worked parttime in the Buddhist School of Social Work in Saigon. In 1967, she told newsmen to come to the Từ Nghiêm Pagoda on May 16. When the day came she bought three gallons of gasoline and went to the pagoda. She arranged the ceremony there herself. She put two pictures, one of the Virgin Mary and one of Kwan Vin* beside her. Near her she hung this poem:
---
*The Buddhist Goddess of Mercy and a bodhisattva.
(Don Luce's note)

My Intention

I wish to use my body as a torch
To dissipate the darkness
To waken Love among men
And to bring Peace to Việt nam.

She poured gasoline over her clothes and burned herself to death.

In a letter mailed to her father and mother before she died, she said,

I have decided by myself to offer my life,
Not because I hate this world
Not because I love it,
I love the country, the people and mankind.

Nhất Chi Mai did not hate either side in the conflict. In a letter addressed to pesident Lyndon Johnson, she said that she "feel sorry for the fate of Americans soldiers and their families. They too have pushed into this absurd and ugly war". She was, hovewer, puzzled at why the U.S. continued to wage war in Việt nam even though American seemed to sense that is was wrong. "What kind of honor will the U.S. get from a victory over a tiny country like Việt nam? she asked, " How will the U.S. be dishonoured if she realizes that being a big power she only wants to top something she has done wrong?"

I Kneel Down and Pray

   Nhất Chi Mai recited the following poem as the fire consumed her body:

  Why do American burn themselves?(*)
Why do non-Vietnamese demonstrate all over the world?
Why does Việt nam remain silent
And not dare to utter the word 'Peace'?

I feel helpless
And I suffer
If being alive I cannot express myself,
I will offer my life to have my
aspirations known.

Is appealing for Peace a crime?
Is acting for Peace Communist?
I am apealing for Peace
In the name of Man.

I join my hands and knell down;
I accept this utmost pain in my body
In the hope that the words of my heart
be heard.
Please stop it, my fellowmen!
More than twenty years have elapsed,
More than twenty years of bloodshed;
Do not exterminate my people!

I join my hands and kneel down to pray,

Signed: Nhất Chi Mai
The one who burns herself for Peace,

(p. 111-113   WE PROMISE ONE ANOTHER)

---
*Norman Morisson, the American pacifist who burned himself in front of the Pentagon on November 7, 1965, is highly regarded in South Việt nam nad o hero in the North. In her letter addressed to her countrymen, Nhất Chi Mai said that
" she was doing what Thích Quảng Đức nad. N.Morisson have done." The self-immo-lation of the Buddhist monk, Thích Quảng Đức, helped bring about the fall of Pre-sident Ngô đình Diệm in 1963.

(DON LUCE's note.)