nguyễn thị thụy vũ : hồ xuân hương trong văn xuôi - bài trần áng sơn

những trang khép mở / trần áng sơn-
nxb trẻ, tp. hcm, 2002 - tập 2.

                     Nguyễn Thị Thụy Vũ:
              mèo đêm  lao vào lửa chỉ thấy khung rêu...*

                                   bài : trần áng sơn

- đọc thụy vũ phải đọc ở phía sau tác phẩm..
- thượng đế không ban cho thụy vũ có sắc đẹp tựa  túy hồng, nguyễn thị hoàng , lệ hằng , ngoại hình suôn.. đôi mắt lá răm...
-  đàn ông có mắt lá răm ( nhà văn  văn quang chẳng hạn ,  trai thì  ...* -  có 1 thời gian  văn quang  từng làm hàng xóm  ' bà  nhà văn ' cũng có đôi mắt lá  răm... ( Riêng tôi ( Thếphong)  kịch liệt phản đối  tác giả trần áng sơn  đã gán " đôi mắt  đẹp trời cho thụy vũ ... "  có hình lá răm...

-----
* ca dao: trai thì trộm cắp, gái buôn chồng người.
----------------- 



             Trong số các nhà văn nữ ở Sài Gòn, (  Nguyễn Thị  THỤY VŨ )  là nhà văn tôi trân trọng nhất.   Ngòi bút của chị chứa đựng tất cả những gì làm nên một cây bút có cá tính.   Người ta thường nói văn là người, ở Thụy Vũ tôi vẫn thấy  văn như thật lòng, mà lòng Thụy Vũ có biết bao là ngổn ngang, u uẩn, thật mộc mạc; nhưng cũng thật tinh tế.   Tưởng như nhẫn tâm mà xiết bao thân ái !   Trong vô tình, mà chứa đựng biết bao là  xót xa !

               Cùng một vấn đề tình dục, các nhà văn nữ  khác sùng bái khoái cảm, đẩy tình dục đến chỗ ca tụng thân xác, Thụy Vũ cũng khát khao thân xác- nhưng là những cơn khát khao u uẩn, khoái cảm tan nhanh trong hoài niệm, hoang đường, giữa bản năng và siêu  linh mang một chút âm sắc của trăm năm cô đơn.    Xuyên qua cuộc đời, dấu vết tâm linh sinh lý, cho phép ta nhìn thấy THỤY VŨ   là  MỘT HỒ XUÂN HƯƠNG TRONG VĂN XUÔI : *

                                               Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn
                                               Trơ cái hông nhan với nước non
                                                         ( Tự tình I -  thơ Hồ Xuân Hương)
-----
*  Biên tập IN CHỮ HOA .
------
           Thụy Vũ  mô tả suy nghĩ, cũng như cảm giác thân xác một cách chân thật; nhưng là sự chân thật mất mát, tưởng như nắm trong tay, rồi vuột mất trong thảng thốt.   Trên đây, là những cảm nhận, qua một số tác phẩm ( mà ) tôi đọc được  của Thụy Vũ.   Đọc Thụy Vũ, ta cần phải đọc phiá sau tác phẩm, chính nơi đó mới làm nên sự khắc biệt giữa Thụy Vũ và những nhà văn nữ khác . Ngoài truyện dài, Thụy Vũ còn viết khá nhiều truyện ngắn; theo  suy nghĩ chủ quan của tôi, chính ở lĩnh vực này mới là nơi Thụy Vũ thể hiện hút lực ... một cách đầy đủ.  Tôi đã từng rùng mình, khi đọc truyện ngắn Hạt cơm của Phật.   Trong không gian  tưởng chừng vô nhiễm, trước đức từ bi vô lượng; con người dù có thoát tục, vẫn có lúc bị bản năng hủy diệt- nhưng không vì thế mà lòng nhân ái từ bỏ thế gian.   Và dù muốn hay không, chúng ta vẫn phải chấp nhận bên cạnh cái thiện, vẫn có cái chưa hoàn hảo.   Sống là một cuộc hướng thiện nối tiếp, như những thử thách  suốt cả kiếp người phải vượt qua.
*
         Sau 1975, Thụy Vũ  ngưng sáng tác, chị ở tại  Làng Báo chí *  Thời gian  này, thỉnh thoảng tôi gặp Thụy Vũ.   Phải thành thật nhận rằng, Thụy Vũ không được may mắn, Trời cho đẹp như Lệ Hằng, Túy Hồng, Nguyễn Thị Hoàng.  Ngoại hình suôn  đuột, ánh mắt băng giá, khiêu khích; cũng chính là nói nói ( lên) nhiều nhất  , không cần ngôn ngữ.   Đôi mắt lá răm, ông bà ta nhận xét, phải chăng đã vận  vào đời  Thụy Vũ - đấy sô phận lao đao hẳng kém gì số phận nàng Scarlette trong Cuốn theo chiều gió...       
          Chồng (của)   Thụy Vũ  ** là  nhà thơ Tô Thùy Yên, trong nhóm Sáng tạo, vì vấn đề lịch sử đã để lại, Thụy Vũ ngày ngày lại ngày  đứng trên chồng tác phẩm chính mình viết, chung quanh là giông bão.  
 - --- -------
*  Làng Báo chí do nhà báoThanh Thương Hoàng , Chủ tịch Nghiệp đoàn ký giả Việtnam thành lập, vào thời Đệ II Cộng hòa ( Tổng thống Nguyễn  văn Thiệu) - Các ký giả , chủ nhiệm, chủ bút, phóng viên, nhân viên trị sự,  hiện đang làm báo, được phép mua cấp nhà, trả một khoản tiền vừa phải  .   Có  cả ' ký giả kỳ cựu' từ thời Tây hạ thành Hànội cũng" xun xoe, bấu gấu quần, nắm tay,  ôm chân  "  năn nỉ xin chủ tịch  một chữ ký , để được cấp  mua nhà.  Có kẻ " mánh mung , đâuđó, qua mặt, mua được 2 ,  3 căn nhà liền nhau thì phải ?! .  
              Có một điều, đến nay, tôi vẫn bán tin, bán nghi - cựu lãnh tụ Hàn Thuyên bỏ nhỏ :
   "...  này cái bài  Thơ "Giã từ' của cậu làm từ  thời 14 Juillet ( ý nói :  thất cơ lơ vận, TTH  làm bài " Giã từ " ) , thế mà lại  hay đáo để !  Cậu có thể " phóng tay" ký " dư" một chữ cho " ai đó " mua được một căn nhà bên Làng Báo chí không  nhỉ ...?
            Thời kỳ này , Chủ tịch TTH, được  đệ I phu nhân ông Thiệu" o bế' , có lần định  đưa ông   Nguyễn Thanh Chiểu lên Thứ trưởng thông tin; nhưng chỉ vi" bê bối"  (  bà cả có rồi, thêm cô D., thư ký riêng, trẻ, đẹp, mơn mởn, thuê   khách sạn  trên đường Nguyễn Huệ, nhất Saigon  hú hí  đi về có nhau  ) -   khiến đệ I phu nhân  chùng tay không  thúc  chổng hạ tay ký bổ  nhiệm ! 
             Còn việc mua nhà, hình như . trên thực tế, trưởng nam Nguyễn Đức-Phúc Khôi ( nhà báo DUY SINH ) không xin mua cấp nhà , kể cả  câu nói của thân phụ  nhà báo này ,chỉ là' nói" đùa" cho vui mà thôi !  ". ( Chú thích của TP / 9/2012)

 **  vợ thứ hai (  thi si này sính  Phú lang sa, gọi là deuxième rang của  ông Đinh Thành Tiên  ( 1938 -      / Tô Thùy Yên.  (TP).
---------------- 
          Khi ông  Mặc Khải  ( thân sinh Thụy Vũ)  qua đời,  Thụy Vũ bỏ Sài Gòn về Lộc Ninh ở ẩn.   Chị trở thành nông dân với mấy trăm gốc tiêu.   Trường văn, trận bút đối với Thụy Vũ, từ nay chỉ còn là hoài niệm.  Chẳng cần thốt thành lời,  những người đồng cảnh ngột như Thụy Vũ, đều tự hiểu ngòi bút đang thời kỳ sung sức sẽ biến thành những cơn đau dằng dặc, chưa phải là lúc để nghỉ ngơi .   Một nhà văn, ngay cả khi nằm xuống, vẫn không phải là cơ hội đề nghỉ ngơi.
           Có một lần , vì nhớ Sái Gòn, nhớ bạn hữu, Thụy Vũ về thăm phố cũ  *.  Chị gặp tôi  cùng mấy người bạn, ngồi nhâm nhi cà phê . Chợt Thụy Vũ nhìn tôi, với ánh mắt vui, nói:
           " .. ở Lộc Ninh có một đám thanh niên  mê đọc tiểu thuyết, bảo viết chuyện tình, phải viết như Trần Áng Sơn. .."
 -- ----------
* ngày 17 / 9 / 2012, tôi , Lữ Quốc Văn , tới  tư thất  nhà thơ Ý Nhi  trên đường Thống Nhất,  phường 11, quận Gò Vấp ( tp. HCM) -  để  chúc mừng sinh nhật ngày  18 Sept - chị cho biết mới  đi thăm Thụy Vũ tại bệnh viện.  (TP) .
------------
           Chị kết thúc câu nói bằng nụ cười vô ngã.   Tôi hiểu ý nghĩa nụ cười ấy.   Mấy bạn thanh niên ở Lộc Ninh, chắc chưa có  cơ hội đọc qua tác phẩm của Thụy Vũ; mà dù có đọc, chưa chắc đã nắm được bút pháp, hoặc tệ hơn, không  biết  chị Thụy Vũ trong mắt họ - chỉ là người hàng xóm, bà chủ của mấy trăm  nọc tiêu - vì thế, họ mới lạm bàn văn chương, một  câu ( khen ) chẳng ra mô- tê gì cả ?! 
           Xa hơn, tôi đọc được, qua nụ cười của chị, có một ngụ ý gì đó - hình như các bạn trẻ đã vô tình khẳng định về tôi, trong tầm mắt thẩm định Thụy Vũ. 

           Thụy Vũ còn kêu  ở Lộc Ninh buồn, chẳng có gì để giải trí , chị ngỏ ý với tôi, tặng chị vài tác phẩm vừa xuất bản.   Gật đầu, vì không đem  theo sách, hứa tặng ở một dịp khác thuận tiện.   Sau đó, tôi, Cung Tích Biền, Phù Hư  cùng kéo  đến Nhà Trưng bày chiến tranh, vào Câu lạc bộ uống bia tẩy trần.   Thật bất ngờ, Thụy Vũ uống bia rất ngọt, cứ như không uống.  Ngồi  trong bàn, toàn cao thủ, ngoại trừ tôi, mới cạn mấy bình bia, tôi cảm thấy đất trời sắp đổi ngôi; tôi vội chia tay Thụy Vũ.   Lạy Trời, tôi về đến nhà  bình an , quên mất chuyện  hứa tặng sách.   Quên  lời hứa , đối với phụ nữ, tôi ( sẽ ) tặng lên gấp nhiều lần.   Nếu 1 ngày nào đó, ,  Thụy Vũ đọc những dòng này, lỗi tại tôi mọi bề, xin đừng biến tôi thành con thằn lằn, ăn vụng cơm trên bàn thờ Phật.

           Một buổi chiều, trời gần chạng vạng, chợt bóng ai thấp thoáng ngoài cửa.   Tôi nhận ra, thấy Thụy Vũ đi cùng Cao  Nguyên Lang đứng chờ.   Rất ngạc nhiên về cuộc viếng thăm bất ngờ .  Chưa kịp hỏi han, Cao Nguyên Lang   rủ tôi tới chùa Vĩnh Nghiêm viếng Duy Thái, hiện quàn tại Nhà vĩnh biệt
 . (...)
            Đó là lần cuối  cùng tôi gặp Thụy Vũ.   Một thời gian sau, tôi nghe tin Tô Thùy Yên đã về .   Đó có thể là tin vui đối với Thụy Vũ, nhưng tôi không tin Thụy Vũ sẽ lại sống trong hạnh phúc.   Tôi đã đọc được điều này trong ngòi bút, và trong cuộc sống của chị hiện thời.* 
(....)  
-----------------------
* có một số chữ nghiêng là của biên tập thay . (TP) .
--------------------
               
                  Có thể , cuộc sống của Thụy Vũ đã nhàn tản hơn, cũng có thể chị đang  hạnh phjúc, nhưng là thứ hạnh phúc bậc trí giả. 
 
               Hình như tôi có phần bi quan ?
               Còn biết bi quan cũng là hạnh phúc.
               Khỉ thật !
                  []

 TRẦN ÁNG SƠN

------
* tựa bài tác giả đặt: HỒ XUÂN HƯƠNG
                                TRONG VĂN XUÔI
                                            
                                          THỤY VŨ
                            ( NGUYỄN BĂNG LĨNH)

                             tác phẩm chính:
                                             -  KHUNG RÊU
                                          - LAO VÀO LỬA
                                    -  MÈO ĐÊM
                                                               

(  Nxb trẻ, tp. HCM, tập 2, - tr. 15  -  21 )