một người lính [ mặt trận ... ] nói về thế hệ mình / bài thơ ấn tượng của thanh thảo < Blog lengoctrac.com>

một người lính nói về thế hệ mình
<Bog lengoctrac.com>

                         một anh lính [mặt trận...]  
       nói về thế hệ mình
                          thơ : thanh thảo

                                    thanh thảo  [i.e hồ thành công 1946 -      ]
                                                                                                     ảnh: Internet)

     ngày chúng tôi đi,
     các toa tàu mở toang cửa
     không có gì che giấu nữa
     những thằng lính trẻ măng
     quân phục xúng xính
     chen bám ở bậc toa
          như chồi như nụ
     con tàu nổi hiệu còi rung hết cỡ
     và dài muốn đứt hơi
     hệt tiếng gã con trai ồm ồm mới vỡ

     thế hệ chúng tôi
     hiệu còi ấy là  một tuyên bố

                 *

     một thế hệ ngày đều đụng trận
     mà trách nhiệm nặng hơn nòng cối 82
     vẫn thường vác trên vai
     một thế hệ thức nhiều hơn ngủ 
     xoay trần đào công sự
     xoay trần trong ý nghĩ
     đi con đường người trước đã đi
     bằng rất nhiều lối mới

     những cái tên trên cây rừng khắc vội
     những chữ N chữ T vạch ở các bình-tông
     ba-lô đừng một bộ áo quần 
                 và gói mắm   cùng nắm cơm nho nhỏ
     bếp dã chiến cháy dọc bờ suối đi
     treo tòn ten mấy ống cóng canh chua
     nấu lá giang và mắm ruốc

     tất cả những gì chúng tôi có được
     đều trải cho nhau
     trải ra đất
     thật tình
     với quân thù --chi đến tối đa
     với bè bạn -- phải chơi hết mình

     nếu chỉ nhìn chúng tôi đen hơn
     nhìn cái vóc dạn dày trước tuổi
     đến vết chai trên bàn tay, chưa đủ
     cũng chưa đủ nếu chỉ tính cuộc đời
             bằng những chiến công

                    *

     ôi trảng dầu những chiếc lá khô cong
     mỗi bước chân rì rầm tiếng nói
     đêm hành quân qua nhiều đống lửa
     bùng tự nhiên ngay giữa lối mòn

     thế hệ chúng tôi mưa quất bốn bề
     giữa Tháp Mười không mái lá nương che
     nước đã giật phải đẩy xuống băng trấp
     lúc ấy chân trời là lưng người đi trước
     vụt lóe lên qua ánh chớp màn mưa

     thế hệ chúng tôi trắng từng đêm lội nước
     sình bết từ chân bết đến đầu
     nếu giọng nói có nhiều khi ngang dọc 
     nếu cái nhìn có lắm phen gai góc
     và ngọn lửa chịu sình là lửa thực
     đã bùng lên
     dám cháy tận sức mình

                     *

      nhủ điều chi ơi tiếng quốc đêm sương
      kêu da diết suốt mùa mưa nước nổi
      lá nắng chiều đẫm lại giữa lòng tay

      đất nước ngấm vào ta,đơn sơ
      như Tháp Mười không điểm trang
      đầy im lặng
      trên tất cả tình yêu
      tình yêu này đi thẳng
      đến mỗi đời ta
      bếp chất những ngôn từ

      tôi gặp thằng bạn thân trong một chuyến bất ngờ
      đến Mỹ long 2 đứa nằm lộ đất
      trải dưới trời 1 tấm ni-lông
      nơi khi chiều B 52 bửa 3 đợt
      nơi mấy năm rồi hố bom không đếm hết
      nơi tôi chợt thốt niềm mơ giản dị của mình
      'chừng nào thật hòa bình
      ra lộ 4 trải ni-lông 1 đêm cho thỏa thích'

      thằng bạn tôi đăm đăm
      nhìn ngôi sao mọc trong hố bom nhòe nước
      đôi mắt nó lạ lùng mà tôi thấy được
      chứa đầy 1 hố bom và 1 ngôi sao (*)

      ---
           * đoạn thơ viết về chuyến: tôi và anh bạn Phạm quang Nghị
                           phải chịu nhịn đói đúng 3 ngày trên lộ đất Mỹ long, 
                           Đồng tháp Mười ( còn gọi là "lô đất Trần lệ Xuân "  ( ... )
                      ( chú thích: THANH THẢO)

    
         cơn lốc xoáy trên nóc rừng nguyên thủy
      tiếng hú dài trong những bóng cây
      đàn dơi chấp chới bay
      trảng tranh hừng hực nắng

      chúng tôi qua cái khắc nghiệt mùa khô
      qua mùa mưa mưa dai dẳng
      võng mắc cột trăm đêm ướt sũng
      xuồng vượt sông dưới pháo súng nhạt nhòa
      đôi lúc  ngẩn người một ráng đỏ chiều xa
      quên đời mình thêm tuổi
      chân dép lốp đạp mòn trăm ngọn núi
      mà không hề rợp bóng tương lai

                   *

      những trận đánh ập về trong trí nhớ
      pháo chụp nổ ngang trời từng bựng khói
      nhịp tim đập dồn lần xuất kích đầu tiên
      bình-tông cạn khô trên nóc hầm nồng khét
      những vỏ đồ hộp lăn lóc
      cái im lặng ù tai giữa 2 đợt bom
      một tiếng gà bất chợt
      bên bờ kênh hoang tàn

      thế hệ chúng tôi không sống bằng kỷ niệm
      không dựa dẫm những hào quang có sẵn
      lòng vô tư như gió chướng tong lành
      nhứ sức trời ngày nắng tự nhiên xanh

                    *

      đoàn xuồng chuyển quân bơi rậm kênh Bằng lăng
      buổi chiều pháo bắn
      những cây bình bát gục ngã
      hoàng hôn đôi bờ như máu chảy
      trắng đồng kênh xác xáng đặc lều bều

      tôi bỗng thấy mặt mình trên mặt nước
      mặt nước trôi những dề xăng đặc
      mặt nước trôi những trái bình bát
      mặt nước trôi quê hương không còn nguyên vẹn

      và tôi thấy
      trôi qua mặt mình bao nhiêu gương mặt
      những bạn bè quen những bạn bè chưa gặp trẻ măng
      loang loáng theo con nước
      trôi về những đồng sâu
      hun hút buổi chiều

      đó là những người quen trước
      không phải trước 20 năm
      đó là những người quen sau
      không phải sau 20 năm

      mùa xuân buổi chiều ấy
      trên những dòng kênh ấy
      pháo bắn và nước chảy
      thế hệ chúng tôi --
      nhìn rất rõ --
      mặt mình. (*)
           []

      1973
             thanh thảo
          
             -----
              * "  ... mà sau này khi bài thơ đã in bình thường ở Việt nam trong các tuyển tập thơ
                                 [ thời ở Cục R bị cấm]-- rồi được dịch ra anh ngữ, xuất bản tại Mỹ ... --                       
                                 thì 'nó' mới có thể sống đời binh thường của một bài thơ ..." 
                                 (chú thích: THANH THẢO)