'DRAN / B' LAO -- DI LINH -- ĐÀ LẠT ... / Nguyễn Đạt [ 1945 - / Sài Gòn -- Virgil Gheorghiu , 16/ 01/ 2016 -- bài đăng lại, 10/09/ 2023.
THỨ BẢY, 16 THÁNG 1, 2016
DRAN -- B'LAO
-- DI LINH -- ĐÀ LẠT ...
Nguyễn Đạt
( Nxb Giấy Vụn / Sài gòn)
Nguyễn Đạt [ 1945- ]
(photo: from my IPAD/ Jan., 16, 2016)
- chủ qúan CAFÉ TÂN ĐỊNH, Mr. Kỳ.
Thế Phong
(ảnh: Thục Khê)
Sáng nay đưa vợ đi chợ Tân Định, tôi ghé Cà Phê Bà Lê Chân --
gặp Nguyễn Đạt đang uống cà phê tại đây.
Chàng thi nhân lãng tử đào hoa số một của Saigon cũ (khỏe, đẹp lão, vẫn đi xe gắn máy, dù 71 tuổi; chiều cao hơi thấp) đang cà- phê, cà- pháo với một bạn nam (được giới thiệu , bác sỉ Hùng ở Binh Dương) đang tán phét chuyện đời.
"Lâu lắm không gặp anh, anh uống gì, cà-phê sữa nóng nhé !" - Nguyễn Đạt nói .
- " chàng này sinh năm Ất Dậu, đúng không? sao bữa nay không chở phu nhân cùng rong chơi, cà-pháo, cà- phê; như những lần khác ;mà tôi đã gặp? "
" bây giờ em đi một mình, vợ em đã có con trai chở".
" cho tôi hỏi thăm cô giáo dạy Anh văn rất giỏi", tôi tiếp lời.
" anh có biết họa sĩ Đinh Cường qua đời 7/1/ 2016 ỏ Hoa Kỳ
không nhỉ ? - lời Nguyễn Đạt.
"biết, dã post đôi bài về " chàng hoạ sĩ tài ba " này rồi !!!
- một bài viết Đinh Trường Chinh nói về những ngày cuối người cha ho khạc ra máu-- nhờ con gửi bài cho báo mạng giấu nhẹm,
không cho bạn bè biết bệnh tình cha mình.
" anh Đinh Cường là một 'hiền nhân hiếm có, hoạ sĩ tài hoa,
chết quá uổng ' -- anh ấy bảo em cứ in thơ đi, sẽ hỗ trợ đô- la- - lời Nguyễn Đạt.
- Cào lá ngòi sân đêm/ Đinh Cường
- một bức tranh Đinh Cường,
" CELLO TRÊN ĐỒI CHIỀU,
sơn dầu trên giấy plast, 18" x 20"
- vậy là, tôi đã được nghe 2 vị khen họa sĩ Đinh Cường -- bỗng nhiên; khiến nhớ tới một chuyện, nhỏ thôi -- xảy ra từ trước năm 1975 ở Saigon, về
'cậu sinh viên trường Mỹ Thuật Huế, quỵt tiền mua sách rô-nê-ô
Đại Nam Văn Hiến'.
ấy là, năm 1957, Đinh Văn Cường từ Thủ-Dầu-Một cùng cha mẹ, em về Sài gòn sinh sống (ở Xóm Lách, nay là một một hẻm trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa ( Phường 8/ quận 3/ Tp HCM) sắp tốt nghiệp tú tài .
Đinh Cường có tài kẻ chữ in rất đẹp; tôi nhờ kẻ 4 chữ:
VĂN HÓA Á CHÂU
thay cho 4 chữ cũ trên bìa tờ tạp chí (chủ nhiệm: giáo sư Nguyễn Đăng Thục ) thì việc cho đăng một số bài viết, dịch về hội họa của Đinh Cường trên tạp chí 'Văn Hóa Á Châu'.
( lúc này tôi là biên tập viên kiêm thầy cò/ correcteur -- bài vở tạp chí Văn Hoá Á Châu trả hậu hĩnh, 200 VND/ 1 trang báo .)
- tôi nhớ rõ:
- chàng ta kẻ 4 chữ VĂN HÓA Á CHÂU , quản lý Trịnh Hoài Đức bằng lòng trả 2000 VND & bài vở Đinh Cường viết,( tôi cho đăng) có lần cháng lĩnh luôn một "lẻo" 10 ngàn VND.
(khi ấy 35 VND = 1 Mỹ kim.)
- và, những năm từ 1957 đến 1959, bài vở Đinh Cường viết về hội họa đều được đăng thường xuyên; cho tới khi tôi nghỉ làm báo ở Văn Hóa Á châu, ( vì đăng bài điểm sách lên án Hoàng Trọng Miên, tác giả Việt Nam Văn Học Toàn Thư, được giải thưởng Tổng thống Việt Nam Cộng Hoà; mà thực tế, chàng ta 'đạo toàn tập' bộ Lược khảo về Thần Thoại Việt Nam / Nguyễn Đổng Chi. ( Hà Nội.)
-=năm 1959, tôi cho xuất bản NhàV ăn Hậu Chiến 1950- 1956' , in rô-nê-ô, tự đóng lấy,sửa soạn phát hành,
- thì Đinh Văn Cường tới gác trọ tôi thuê (ở sau Nhà Thờ Công Giáo Bắc Hà, đường Lý Thái Tổ, Saigon 10) ; ngồi xệp trên sàn gỗ gíup tôi vào bìa tập Nhà Vă n Hậu Chiến 1950- 1956 ( in rô nê ô) .
- và, sinh viên Đinh Cường là một trong số 50 người nhận mua sách của Đại Nam Văn Hiến; ( sách in 'lậu) mỗi tháng xuất bản 1 tới 2 cuốn, đề giá 200 VND -- tôi gửi sách cho độc giả, qua bưu điện Tân Định -- cuốn này có gủi cho sinh viên Đinh Cường, Trường Mỹ Thuật Huế' đặt mua.
Trước; thì chàng ta trả sòng phẳng; về sau lơi là,-- có khi cả 5, 6 tháng 'nhận sách rồi ; tôi vẫn không nhận được bưu phiếu chi trả.
Thông cảm sự chậm trễ 'chàng sinh viên gửi trả tiền mua sách --
cuối năm, tôi gửi thư :
" có nhận đủ sách không, nếu sẵn' bạc' nhớ gửi trả nhà xuất bản nhé".
- ít lâu sau, nhận được thư Đinh Cưởng trả lời:
'đã lâu không còn nhận được sách Đại Nam Văn Hiến'.
Thầm nghĩ thôi, sách gửi độc giả ở xa (qua bưu điện Tân Định) chưa ai khiếu nại bị mất sách bao giờ -- duy nhất lần này " kêu không nhận được sách : Đinh Văn Cường , sinh viên Trường Mỹ Thuật Huế.
***
- Phạm Công Thiện (trái)
- Thế Phong
- Đinh Cường
(ảnh chụp ở Dalat 1962)
Mọi chuyện qua đi, lần tôi lên Đà Lạt ký gửi tập truyện ngắn
'Tuyển truyện Thế Phong'- gặp Đinh Cường , Phạm Công Thiện ở trước cửa Nhà sách Duy Tân.
Chúng tôi ' ba thằng ' chụp một bức hình kỷ niệm.
***
Mấy năm sau, gia đình nhà Đinh Cường không còn ở
Xom Lách nữa , dọn về nhà mới ở đường đường
Trần Quốc Toản, Quận. 3 )
- có một lần, tôi tới nhà chuyển lời thi sĩ Ninh Chữ nhờ Đinh Cường vẽ bìa cho 1 tập thơ, sẽ do Đại Nam Văn Hiến xuất bản.
- tình cờ nhìn thấy 7, 8 cuốn sách rô-nê-ô của Đại Nam Văn Hiến để trên bàn, gần phòng khách; tôi lén mở, xem -- đúng là :
'sách tôi gửi 'Đinh Cường đã nhận đầy đủ.
- vậy là: chàng sinh viên nhận đủ sách, khi nhận được thư
đòi tiền thì trả lời':
" đã lâu không còn nhận được sách Đại Nam Văn Hiến
nữa rồi ! ".
Giữ im lặng; sau chuyện này đã viết lại đôi dòng trong
'Thế Phong: nhà văn, tác phẩm, cuộc đời' thì phải'.
- vỉa hè đường Hai Bà Trưng / Tân Định
( bên phải , từ phía từ Cầu Kiệu đi xuống).
- sau 30/4/ 75 mẹ & vợ họa sĩ Đinh Cường buôn bán vặt
- kể cả vợ tôi (Thế Phong) bán mũ (nón vải)
kiếm sống hàng ngày.
( ảnh Internet)
***
- Năm 1989; gia đình Đinh Cường xuất cảnh, tôi không còn gặp mẹ + vợ anh buôn bán nhỏ trên lề đường Hai Bà Trưng nữa (Tân Định ) -- cũng là vỉa hè mà nơi vợ+ con tôi, cũng bán bánh bông lan; sau chuyển sang bán mũ nón, chuyển tới vỉa hè, phía trước trường Thiên Phước -Tân Định.
- Dăm sáu năm sau ,
đọc vanchuongviet.org (nguyễn hòa vcv);
gặp nhiều bài thơ hay của họa sĩĩ Đinh Cường :
" thơ tự do viết như nói chuyện (style cinématographique) đặc biệt, rất hay là khác; tôi đăng lại bài chàng ta trên blog Virgil Gheorghiu- Tản mạn văn chương/ thế phong -- Thephong's poems) .
Năm 2011, Phạm Công Thiện qua đời ở Houston, có 1 bài thơ của Đinh Cường viết vềPhạm Công Thiện; in tấm ảnh 3 người chụp ở Đà Lạt năm 1963 & lời nhắn, từ anh Nguyễn Hòa ( blog văn chương việt) : -
" Đinh Cường nhắn:
" anh Thế Phong viết bài về Phạm Công Thiện,
để đăng tiếp trên vanchuongviet nhé."
***
Cầm thi tập mới, Nguyễn Đạt tặng ( Nxb Giấy Vụn/ Bùi Chát);
chàng thi sĩ lãng tử Nguyễn Đạt nói ,
" em download từ file Amazon ở Mỹ xuống ấy.
Anh có đọc Amazon không nhỉ?"
" sao không, CEO Jeef Bezos từng rao bán sách tôi trên mạng, phải nói thật, rất nhiều sách của tôi" không xin phép tá c giả ở Sài Gòn ".
- có thể kể :
1) - THE PHONG BY THE PHONG ... ... - autobiography
(1 USED /650 USD) .
2) - ''TKH, Nàng là ai?/ Thế Nhật Thế Phong & Nhật Thu)
1 USED / 30 USD
v.v...
- khi trả lời phóng viên Chinh Nguyên ở Mỹ ( Calitoday.com)-
' tôi gọi Amazon là : " Copyright Infringement".
- Chinh Nguyên
báo Calitoday.com ( Mỹ )
"anh có biết Nguyễn Xuân Thiệp ở Mỹ không nhỉ ?
Anh ấy ở Dallas, đăng tiểu sử của em & thơ .
- có biết , Nguyễn Xuân Thiệp, đại úy Việt Nam Cộng Hoà;
cùng đại úy Phan Thế Hùng phụ trách Đài Tiếng Nói Quân Đội Dalat. (trước 1975 .) -- biết cả phương danh Châu Liêm ,
thơ đăng trên Đời Mới/ Sài Gòn ) từ thập niên 50 ' s .
ĐINH BẠCH DÂN
( bài tu chỉnh 16/ 01/ 2016.)
trích thơ NGUYỄN ĐẠT
HỒN HOA DRAN
Trên mặt đất này chen chúc muôn hoa
mỗi loài hoa có riêng một ngôn ngữ
nói với riêng tôi là đóa dã quỳ
bấy nhiêu năm ở núi rừng Đa thọ.
Trên mặt đất này rất nhiều miền lạ
một một miền có riêng một linh hồn
linh hồn tôi ở mãi Dran- Đơn dương
ở nơi ấy cũng như ở Đa thọ.
Dẫu ở Dran dẫu ở Đa thọ
cũng như ở B'lao Đà lạt Di linh
dẫu ở nơi đâu trên miền cao nọ
vẫn đóa quỳ dậm gió rung rinh.
B' LAO XANH *
Xe dừng nghỉ ở B' lao một buổi trưa
buổi trưa nào đó không quan trọng
một buổi trưa xanh một buổi trưa vàng
một buổi trưa xám xịt cũng cần để thở
Buổi trưa đó trong xanh
cà-phê đắng cây cỏ hoang vu
và biểu tượng của đền đài phế tích
và tiếng nói ai thức mộng ban sơ
Tiếng nói ai ngắt cơn gió lạnh
khuôn mặt thấm dậy giấc mơ
giấc mơ tôi suốt đời hai mươi mấy năm không ngủ
mấy nghìn đêm thức trắng tôi chờ
Xe qua B' lao, B' lao xanh. Hồn xôn xao
tôi xuống chỗ này
nàng vận áo ngắn tay không ngại giá rét
từ ban sơ gió đã tràn heo may
Từ B' lao sơ B' lao đã xanh
một ngôi quán rộng rinh chứa mấy nghìn đêm trắng
chứa mấy nghìn hân hoan chứa mấy nghìn
buồn phiền
chứa những ngày ân sủng chứa hối lỗi muộn màng
chứa hết hồn tôi động đậy đau đớn
chứa hết hồn nàng u uất lặng câm
men rượu bia thay cà-phê đắng
điệu Blues câm buồn sẽ tỏa lên xanh.
------------
* B' LAO, tên gọi từ thời Pháp thuộc (Bt)
MỘT BÔNG HOA NHỎ
Ai kia nghìn lần không nói
thuở trăng vỡ mộng chia hai
trái đất tràn cơn giá lạnh
một mình em hạ sinh đôi.
Ai kia mê mải u buồn
cho những kiếp nào sẽ tới
nghìn xưa chưa hết quay cuồng
trái đất nghìn sau có vậy?
Đã về đây hay ảo tưởng
ai kia hiu hắt bên hồ
sương tan sợi khói vương vấn
điếu thuốc khô môi bao giờ.
Đã về đây đã thật về
ai kia lặng nhìn không nói
lặng nhìn ai tựa cơn mê
điếu thuốc tàn rơi mệt mỏi.
Tàn rơi. Điếu thuốc tàn rồi
ai đến với kề vai bên người
em ơi mai này có nhớ
một bông hoa nhỏ bồi hồi .
FINNOM *
Thi-họa-sĩ Đinh Cường
còn nhớ mấy Phú thạnh
tối màu trời Finnom
xiêu dáng người hiu quạnh
Trở lại chi chiều nay
cho mây sà xuống thấp
cho lá rớt khỏi cây
cho ai đi chân đất
Rồi đổ mưa sũng tóc
rồi ướt ai vai gầy
rồi ai buồn muốn khóc
xui thác nước tuôn hoài
Mưa bưởi rưởi trên đường
phút giây nào từ biệt
xe còn đợi ai lên
ai vườn sau rét mướt
Ai buồn như bánh xe
quay hoài trên mặt đất
tôi buồn như nan xe
lao tới hơn móng sắc.
NGUYỄN ĐẠT
-------------
* FINNOM : tên thời Pháp thuộc (Bt)
- thủ bút +chữ ký Nguyễn Đạt
------------------------------------------------
- bài tu chỉnh : 10/09/ 2023
-------------------------------------------------
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét
Đăng ký Đăng Nhận xét [Atom]
<< Trang chủ