Nhà thơ, cựu chiến binh Nguyễn Trọng Tạo qua đời ở Hà Nội
Nhà thơ, nhạc sỹ, nhà báo Nguyễn Trọng Tạo
Nhà thơ, nhạc sỹ, nhà báo Nguyễn Trọng Tạo, người có các bài thơ về cuộc chiến Campuchia đúng 40 năm trước, vừa qua đời tối 7/1 ở Hà Nội.
Tin này được các bạn văn của ông Nguyễn Trọng Tạo, sinh năm 1947 ở Nghệ An, thông báo tối thứ Hai trên mạng Facebook.
Gần đây, ông về quê Diễn Châu dự đêm nhạc "Nguyễn Trọng Tạo - Khúc hát sông quê" diễn ra ngày 10/8/2018 tại Nghệ An.
Là cựu sỹ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam (nhập ngũ năm 1969), ông Nguyễn Trọng Tạo đại diện cho một thế hệ đã trải qua ba cuộc chiến, và sau này ủng hộ cho quan điểm dân chủ hóa đất nước về nguyên tắc.
Hồi tháng 2/2016, ông nói với BBC:
"Hãy ngày càng mở rộng dân chủ đi, càng mở rộng dân chủ thì đất nước mới tiến bộ được nhiều hơn.
"Tôi cũng biết ngay những người làm luật pháp, làm Hiến pháp, họ cũng thấy có những áy náy của họ, chứ không phải tất cả đều như nhất đâu.
"Điều này (bầu cử), tôi nghĩ có lẽ phải cải cách hơn, phải mở cửa hơn nữa đối với công dân của Việt Nam trong tất cả quyền lợi của họ.
"Chứ không phải chỉ Đảng mới có quyền để điều chỉnh tất cả quyền công dân của tất cả người dân Việt Nam.
"Và tôi hy vọng rằng trong một chế độ mà phát huy được dân chủ, thì người dân sẽ nâng cao được dân trí.
"Và họ biết bầu người của mình vào cái chỗ thay mặt họ lãnh đạo đất nước," ông Nguyễn Trọng Tạo nói với BBC, tỏ ý tin tưởng vào hướng đi đó trong lúc một phần dư luận chính thống vẫn cho rằng "dân chủ đa nguyên" chỉ đem lại hỗn loạn do người dân chưa trưởng thành.
Tháng 1 năm đó, ông bình luận về Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam rằng nếu sau Đại hội Đảng 12 mà vẫn diễn ra tình trạng 'tân quan cựu chính sách' thì 'sẽ là một điều đáng buồn.
"Tân quan tân chính sách là người ta nói đúng, thế còn tân quan cựu chính sách thì cái đấy là một cái thật đáng buồn. Bởi vì người Việt nói là 'cờ đến tay ai người ấy phất', tôi mong những người trẻ hãy dũng cảm lên và hãy vì đất nước.
Ông cũng kêu gọi nhìn vào nhân dân, giải phóng dân trí và nhìn ra thế giới:
"Hãy phất một lá cờ làm sao đấy cho đất nước tiến bộ, đất nước giải phóng qua tất cả những khó khăn, giải phóng qua công nợ, giải phóng qua những dân trí và đặc biệt phải đi song hành với một thế giới mới."
Tuy thế, ông cũng bị một số người phê phán.
Hồi 2013, trên trang nguyentandung.org có bài viết:
"Giá như ông cứ chuyên chú vào nhạc, lấy nhạc thức tỉnh lòng người, làm tuôn trào nước mắt của những kẻ đa cảm thì tuyệt vời biết bao. Đằng này, con người tài hoa ấy đã bị dẫn dụ bởi những hoang tưởng chính trị..."
"Chẳng biết tự bao giờ, một Trọng Tạo bơ phờ đang hổn hển cố leo dốc chính trị trong sự tuyệt vọng. Chẳng biết hào quang nào làm lóa mắt một nhạc sĩ làm ông buông đàn cầm gươm chém tới cái cối xay gió và tự huyễn hoặc mình là người hiệp sĩ chính trị, ví như đã có lần ông so sánh mình với Nguyễn Khoa Điềm trong bài viết "Hai bài thơ nhân dân của Nguyễn Khoa Điềm và Nguyễn Trọng Tạo".
Thơ về Campuchia
Ngoài thơ, ông Nguyễn Trọng Tạo còn là nhạc sĩ, công tác tại tạp chí Âm nhạc và Thời đại của Hội nhạc sĩ Việt Nam, đã có tám giải thưởng âm nhạc, theo trang Dân Trí hôm 7/1/2019.
Ông cũng là người đóng vai trò trọng yếu để lập ra tạp chí Cửa Việt.
Nhà thơ qua đời đúng vào dịp Việt Nam và Campuchia làm lễ kỷ niệm 40 năm ngày quân đội Việt Nam tiến vào Phnom Penh lật đổ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ.
Ông Nguyễn Trọng Tạo từng viết thơ về cuộc chiến này, nói cả về sự phản bội của Bắc Kinh, cựu đồng minh của Bắc Việt Nam một thời:
"Khi đang đắm yêu nào tin được bao giờ
Rồi một ngày người yêu ta đổi dạ
Rồi một ngày thần tượng ta tan vỡ
Bạn bè thân thọc súng ở bên sườn
Sau cái bắt tay xoè một lưỡi da dao găm
Kẻ tình nguyện giữ nhà muốn chiếm nhà ta ở
Tấm ảnh Mao treo lẫn màu cờ đỏ
Tay ta treo đâu nghĩ có một lần!...
Như con chiên sung đạo chợt bàng hoàng
Nhận ra Chúa chỉ ghép bằng đất đá
Thời tôi sống thêm một lần súng nổ
Trái tim đau rỏ máu dọc biên thùy."
Nhưng nổi tiếng hơn cả là bài "Hát ru em bé Campuchia" của ông, viết năm 1978:
"Đừng khóc nào, bé ơi
Anh ru bằng tiếng Việt
Em làm sao hiểu được
Vậy mà anh cứ ru
Đừng khóc nào… tháng Tư
Trời xanh sang ngọn gió
Nhìn dừa em có nhớ
Hàng thốt nốt quê em?
Ôi tay anh tay anh
Có giống bàn tay bố
Lần bố về vội vã
Ôm con rồi ra đi?
Thôi nhắc lại làm chi
Cái lần chia tay ấy
Bố em đi không về
Xác nằm bên lửa cháy!
Ôi tay anh tay anh
Có giống bàn tay mẹ
Ôm con khi mẹ ngã
Đạn xuyên từ sau lưng?
Gửi em lại cho anh
Mắt mẹ khép trời xanh
Tay anh bồng tiếng khóc
Đạn bay vèo sém tóc!...
Đừng khóc nào đừng khóc
Nín rồi em đừng quên
Kẻ nào xui bố em
Nổ súng vào lẽ phải
Kẻ nào giết mẹ em
Khi tránh vùng máu chảy!
Chúng nó đang hủy hoại
Tổ quốc Campuchia
Ngủ say, em ngủ say
Mặc tiếng gầm đại bác
Mai rồi em hiểu hết
Những gì anh ru em.
Mai rồi em lớn lên
Rửa hờn cho tổ quốc
Cho những vòm thốt nốt
Ru xanh trời Tự Do…"
NGUYỄN TRỌNG TẠO
nguồn: BBC NEWS TIẾNG VIẾT/ 07/ 01/ 2019).
==================
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét