NỮ NHÂN NGƯ, H.C. ANDERSEN…

 THẾ PHONG dịch 


 Nxb Thanh Niên 2003…



 hay là :


“ THẾ PHONG  ( S. 1932 –        ) KHÔNG PHẢI LÀ”  THẾ PHONG” DỊCH VẬT” TRÊN BÌA SÁCH TRUYỆN DỊCH  H.C. ANDERSEN”- NỮ NHÂN NGƯ ”, Nxb Thanh niên 2003 ….”

 

 

 Thế Phong




 

Lời dẫn:



- vào  < google / search / nhà văn thế phong > ( Images, web trang 2) ,  đọc” Mỹ nhân ngư, H.C. Andersen.. .Thế Phong dịch, Nxb Thanh niên, 2003, sách mới cóng. Giá 40 k.


 

…bữa anh Vũ Hà Tuệ đến thăm, trao lại tác giả cuốn” Virgil Gheorghiu / Thế Phong / Bút  Nghiên, Mỹ Tho xb 1961- quá vui ,  gặp lại đứa con tinh thần lưu lạc  đã 48 năm– và quên phứt chuyện nhắc anh < google /search / nhà văn thế phong> ( Images) trích đăng theo “

 < sachxua.net / forum  /index >”:


                                                                                     

                          <sachxua.net / forum / index >

                            in bìa 1 “ Nữ Nhân Ngư”

                            H.C. Andersen, Thế Phong dịch          

                            500 x 375 – 118k- jpg

                                           sachxua net”


 

  và, <  sach xua. net > đã  sưu tập được nhiều  tác phẩm xuất bản trước 1975 ở Saigon-  và tôi đã   xem được trên <Google / search/ nhà văn thế phong > ( Images), như :

 

         “ Lược sử văn nghệ Việtnam / Tổng luận 60 năm , 1900-1956”( Đại Nam Văn Hiến, Saigon  1964).


          Hàn Mặc Tử – Quách Thoại, nhà thơ siêu thoát ( Đại Nam văn hiến, Saigon 1965 ).


          “ Thủy và T6 ( tập truyện ngắn, ĐNVH ,Saigon 1967).


          – Thế Phong, nhà văn tác phẩm cuộc đời ( bản in typo,  ĐNVH tái bản năm 1966 – tác phẩm này  đã chuyển  dịch anh ngữ’ Thephong by Thephong, the Writer, The Work & The Life” translated from Vietnamese by Đàm Xuân Cận ( DVVH Books 1970, 1974).


 <www.Amazon.com/Thephongwriter-work-life-autobiography/dp/BOOƠJUSLA- 150k – >.


           

 Tuy vậy, lần này “Nữ Nhân Ngư / Thế Phong dịch”… truyện H.C. Andersen –  mà Forum sachxua. net  loan tin ( Google/ Images trich đăng lại)-   với tư cách một ” dịch giả-bất- đắc- dĩ -“ không dịch chữ nào lại  có tên in trên bìa sách”.


 Không biết thì thôi, biết rồi, lờ đi   là  ‘ phạm tội”; hiển nhiên Forum sachxua.net không có lỗi – mà chính  tôi có lỗi- nếu không có đôi lời ” đính chính “ :

 

 “THẾPHONG ( S.1932-            )


 KHÔNG PHẢI LÀ” THẾPHONG.”  DỊCH VẬT’TRÊN BÌA SÁCH TRUYỆN DỊCH ” NỮ NHÂN NGƯ”…, 

\

Nxb Thanh niên, 2003…”.

 

Trở lại năm 2003- Nxb Thanh Niên (Chi nhánh tại tp.HCM)  in cuốn “Nữ  nhân ngư “, truyện dịch  H.C. Andersen” tên người dich” Thế Phong” – chỉ vì Trưởng Chi nhánh Nxb Thanh Niên  – ông Thái  Thăng Long xin phép miệng:


” .. anh ơi A.N. Văn Hóa làm dữ quá, họ chưa đồng ý cho  Đặng Văn Nhâm  Việt kiều đề tên dịch giả trên sách  –   nên đành  tạm để tên  anh, để kịp  phát hành….”


 

 Nữ văn sĩ Trần Thị Bông  Giấy viết trong tác phẩm”Điệu múa cuối cùng của con Thiên Nga “  ( tập 2 – Văn Uyển, San Jose ( U.S.A.) xb 2005) viết:


 

 

“….THẾ PHONG VỚI NHỮNG TIẾNG CƯỜI CHUA CAY MÀ NGẠO NGHỄ” 

( Bài 4)


 

Một lần trong năm 2003, từ San Diego,  Phan Diên điện thoại lên tôi ( T.T.B.G.), báo cho hay, rằng anh đọc trên tạp chí” Khởi Hành”  ở nam Cali,  có vài bài lên án Thế Phong “  đạo sách,  đao văn “ của Đặng Văn  Nhâm trong vụ” Nữ  Nhân Ngư”  đang ồn ào khi ấy. Giọng Phan Diên tức tối:

 

“ Tôi không tin Thế Phong làm như vậy. Nó có thể” cà chớn” gì cũng được chứ không bao giờ thèm đạo văn ai. Đặng Văn Nhâm so với tên tuổi Thế Phong thì có ra gì mà Thế Phong cần phải làm thế với anh chàng ấy?  Người ta đạo văn nó thì có.

 

Và Phan Diên đề nghị:

 

“ Tôi đã gọi nói cho  Thế Phong biết sự việc mà thấy nó vẫn tỉnh như” pha”. Bông Giấy nên  e-mail về hỏi nó cho ra lẽ. Với BGiấy, chắc là nó sẽ nói thật tất cả.”

 

Cái sự” muốn nghe Thế Phong nói thật” này, tôi nhiều lần  gặp anh trong hai mùa hè kế tiếp về thăm quê hương, nhưng thấy anh không chút nào tỏ ra quan tâm đến ba lọai chuyện ruồi bu như vậy, nên tôi không hề hỏi. Phải đợi đến tháng 7 năm 2005,” rảnh rang” nên vui miệng, tôi hỏi, và được anh cho biết chi tiết sự việc bằng một lá thư dài gửi tới tôi như sau:



                                                                                 

Sàigon, ngày 30 / 7/ 2005

 

Bông Giấy ơi,

 

Vụ NỮ NHÂN NGƯ của tác giả Andersen do Đặng  Văn Nhâm dịch là cái tựa do  Chi nhánh NXB Thanh Niên in ( 2003). Còn MỸ NHÂN NGƯ là tựa sách ghi trên bản thảo của Đặng Văn Nhâm.


Năm 2002,  Huy Sơn từ Mỹ viết thư gửi tôi, báo cho hay rằng  Đặng Văn Nhâm sắp  từ Đan Mạch về Việtnam và muốn xin gặp tôi.  Vì là chỗ quen biết cũ từ thập niên 50, nên tôi đồng ý cho gặp.

 

Một buổi, có “ cú” điện thoại đến nhà tôi, hõi:


-Đây có phải nhà ông  Thế Phong, 25 / 39 A Trần Khắc Chân, Tân Định?”


trả lời:

”- Đúng, xin lỗi, người đang nói chuyện với tôi là ai? “.


Đầu giây kia không thấy tiếng trả lời, cúp máy cái rụp.


Khoảng 10 phút sau, có khách bấm chuông, vợ tôi ra mở cửa. Tôi từ trên gác xuống, thấy một vị khách mặc quần áo rất tề chỉnh, đeo kính đen, đang ngồi ở sa-lông.


“Mày có nhớ tao không? “( hỏi).


“ Nhớ. Mày là Từ Quyên-Đặng Văn  Nhâm? Nhìn mày giống nhân viên F.B.I.” ( Mật vụ Liên bang Mỹ)

 

Sau đó bạn rủ tôi đi uống café  và nhớ đưa đi tìm gặp đôi người bạn cũ, như nhà văn Thẩm Thệ Hà ở mãi bên Quận Tư. 


 Những ngày kế tiếp, lại thường xuyên đi tìm gặp tôi, luôn luôn đi tắc xi, chứ không chịu để tôi chở phía sau xe gắn máy Honda.  Lần đi uống cà phê ở Givral với nhiếp ảnh gia Nguyễn Mạnh Đan, bạn cho biết có một số bản thảo dịch và từ điển muốn nhờ tôi giới thiệu với một NXB ở Việtnam in, và bạn sẽ không nhận tiền bản quyền. 


 Nguyễn Mạnh Đan cũng giục tôi giúp đỡ bạn, như tôi từng giới thiệu Chi nhánh NxbThanh Niên cấp giấy phép xuất bản một cuốn sách ảnh của Nguyễn Mạnh Đan.

\

Nhận lời xong, tôi bèn đưa bạn đến gặp thi sĩ  Thái Thăng Long, giám đốc Chi nhánh Nxb Thanh Niên để giới thiệu. Bạn Đặng Văn Nhâm đề nghị  được in MỸ NHÂN NGƯ  trước. 


 Rồi bạn mời toàn thể nhân viên Nxb đi ăn sáng ở Đồng khởi (có cả nhà báo  Vu Gia , báo” Người lao động” cùng đi) , buổi tối lại mời gia đình Thái Thăng Long đi ăn tối ở Bình Qưới II khá tốn tiền.


Tiếp đó, Chi nhánh NXB Thanh Niên  nhận in MỸ NHÂN NGƯ. Trong lúc đang in bìa, một trục trặc đưa tới: P.A 25.


 ( Phòng An ninh Văn hóa Tp. HCM ) gọi điện thoại cho Thái Thăng Long yêu cầu sao đó, nên ông Long tức tốc điện thoại cho tôi nhờ’ chữa cháy”.  Có nghĩa rằng ông Thái Thăng Long đưa ra cái đề  nghị” nên in “THẾ PHONG dịch”, chứ không phải tên Đặng Văn Nhâm”. 


Tôi trả lời Thái Thăng Long:


“.. hãy đợi tôi gửi điện thư hỏi ý kiến Đặng Văn Nhâm ở Đan Mạch đã, hoặc là đề tên TỪ QUYÊN dịch (một bút danh viết báo của Đặng Văn Nhâm  có từ trước 1975).


Nhưng trong khi đang chờ sự trả lời của Đ.V. Nhâm thì ông giám đốc chi nhánh NXB Thanh Niên lại điện thoại cho tôi hay là”phải in ngay không thể chờ sự trả lời của Đặng Văn Nhâm được !” Ông Thái Thăng Long cón nói;” lần sau tái bản sẽ đề tên Từ Quyên”.

 

Sau đó, bới vì  Đặng Văn Nhâm yêu cầu tôi, nếu có tiền, thì xuất trả cước phí bằng máy bay, gửi cho bạn ấy vài quyển; rồi bạn sẽ trả lại sau. Tôi gửi cho bạn 5 cuốn, dán lên trang 3 hàng chữ “ Từ Quyên dịch”.


Tôi nhận được điện thư trả lời của bạn, hỏi:


“ Vậy ai là người nhận tiền  nhuận bút ? Ai là người gạch bỏ nhiều đọan trong sách ?”


Tôi trả lời qua e-mail:


“ Ở Việtnam, việc biên tập in ấn, phát hành nằm trong 2 kế hoạch:


1)Kế hoạch A :  NXB bỏ  tiền ra in, trả tiền bản quyền cho dịch giả.


2) Kế hoạch B :  người liên doanh xin cấp giấy phép, trả quản lý phí cho NXB; rồi tự lo chi phí ấn loát, trả bản quyền, tự phát hành. (tôi viết cho Đ.V.Nhâm) Bạn  hã y liên hệ trựic tiếp với Nxb Thanh Niên thì hơn !.

 

 Cũng rất may  là khi sách MỸ NHÂN NGƯ phát hành, tôi biết được chỗ in, nên đến Xí Nghiệp In của Bộ  Thương mại, xin được mẫu bìa đã in bìa “ Mỹ nhân ngư” đề tên Đặng Văn Nhâm dịch, rồi gửi sang Đan  Mạch  cho bạn ấy.  Đồng thời, tôi cũng gửi một lá thư cho giám đốc TháiThăng Long, phản đối việc Nxb đề tên tôi là dịch giả- kèm theo cả mẫu bìa NỮ NHÂN NGƯ in lần đầu có đề tên Đặng Văn Nhâm + với lá thư viết tay của Đặng văn Nhâm ( qua tôi)  gửi giám đốc Nxb như sau:

 

“ Thân gửi anh Thái Thăng Long và  Thế Phong,


Tôi nghĩ nếu sách này in được, chắc anh phải viết cho lời giới thiệu của NXB. Nếu có NXB nào lo việc  ấn loát và phát hành luon thì tiên cho tôi lắm. Tôi không quan tâm đến tiền bản quyền đâu. Mong được ý kiến sớm của các anh. Nếu không có gì trở ngại, cuối năm nay tôi sẽ về thăm các bạn. Thân quí chúc các anh Long, Bính, Thế Phong… đều bình an và thịnh đạt.

 

 ĐV.Nhâm.


 

( mấy trang  sách đầu tôi bỏ,. Có sẵn “ đĩa” chứa”)

 

 

                                                      ***

 

Từ Los Angelès, Phan Diên gọi về báo tin cho biết môt tờ báo ở  nam Cali có bài dả kích, tôi chiếm đoạt bản dịch của ông Đặng Văn Nhâm. Và lập tức Phan Diên scan gửi về cho tôi bài  báo ấy , kèm theo lới thúc giục tôi viết một bài cải chính gửi cho báo” Người Việt”  (nam Cali) đăng,. Phan Diên nói thêm, đó  là ý kiến của  Hoàng Khởi Phong, phụ trách trang”  Văn nghệ báo Người Việt”.


Tôi  ( Thế Phong) giữ im lặng.


 Năm kế tiếp,  2004, lai có một” cú” điện thoại gọi đến, giọng quen quen:

“ Tao và thằng  Huy Sơn về  Saigon rồi, muốn gặp mày .”


Tôi trả lời:


“ Rất tiếc tao không có thời giờ đi chơi với mày nữa. “


Và cúp máy.

 

Bông  Giấy ơi, tôi sẽ gửi cho B.Giấy phóng ảnh  bìa NỮ NHÂN NGƯ có in tên Đặng Văn Nhâm , và cả lá thư viết tay của Đ.V. Nhâm gửi Nxb Thanh Niên nhé.


Sau đây, chép lại cho B Giấy môt đoạn trong lá thư tôi gửi gáim đốc NXb Thanh Niên tại tp Hồ Chí Minh :


 

  30 / 7/ 2003

 

Thân gửi ông Thái Thăng Long,

Giám đốc Chi nhánh Nxb Thanh Niên tại Tp. H.C.M.


 

Thưa Ông,

 

Xin đính kèm đây:


                  a)Thư viết tay của ông Đặng Văn Nhâm, dịch giả” Nữ Nhân Ngư” do NXB/ TN ấn hành 2003. mang tên dịch giả Thế Phong.


                  b) Thư điện tử của bạn ấy phê phán tôi là” kẻ chiếm đoạt tác phẩm NỮ NHÂN NGƯ” của Đ.V.Nhâm


Do tôi đã xin  lại được mẫu bìa “ Nữ Nhân Ngư” nguyên thủy ( trước khi ra phim – thu thập được tại Xí nghiệp In MACHINO, Bộ Thương Mại) gửi ông, để ông  c ó cơ sở biện giải giùm , tôi chỉ là “dịch- giả- bất -đắc- dĩ”. Do chính ông yêu cầu  thay tên dịch giả, và tôi trở thành” hình-nhân-thế-mạng”.


 Trong ít phút chuyện trò qua điện thoại, khi nghe ông cho biết là sách đã in xong; nhưng P.A 25 yêu cầu không được để tên Đặng Văn Nhâm( nơi trang bìa 1)--  và khi tôi đã yêu cầu ông đổi lại” dịch giả TỪ QUYÊN” cũng được . ( điều ấy tôi đã báo  ngay cho ông Đặng Văn Nhâm).

               Nhưng vẫn chính lời của ông cho tôi biết:


”… sách và  bìa đã in xong nên quá muộn để thay tên dịch giả khác. Vậy hãy chờ khi tái bản sẽ đề tên Từ Quyên dịch vậy”.


 

                                                             ***


Năm 2004, Chi nhánh Nxb Thanh Niên có in lại 400 cuốn” Nữ Nhân Ngư”, nơi trang 3 ghi tên Từ Quyên dịch , và đó đúng  ngay lúc  Đ.V. Nhâm về lại Việtnam, có gọi điện thoại mời ông giám đốc chi nhánh đến cho gặp. Ông Thái Thăng Long trả lời:

 

“   Vì bận nên không thể gặp ông ĐV.Nhâm ở ngoài cơ quan; vậy xin mời dịch giả” Nữ Nhân Ngư” đến cơ quan nhận- sách mới in lại và tiền bản quyền là 1.800.000 VND. “

 

Vẫn theo lời ông Thái Thăng Long, chớ khá lâu không thấy ông Đ.V.Nhâm đến cơ quan nhận tiền nhuận bút.

 

                                                               ***


Còn anh chàng chủ nhiệm, chủ nhiếc Viên Linh của báo” Khởi Hành” ở Mỹ- sở dĩ có bài đả kích kia, là do yêu cầu của Đặng Văn  Nhâm, vì bọn  này chung giuộc “ Văn bút, Văn biếc” , phủ bênh phủ, huyện bênh huyện.”. Thằng Lùn Nhà Thớ Đức Bà” ( xưa kia ám chi Vũ  Hạnh, nay tôi phát lại cho anh ta)  mang ý nghĩa” tài chỉ như anh lùn mà huênh hoang cao ngất ngưởng đến nóc nhà thờ” ấy mà !


Cũng vui thôi, chẳng có gì phải bận tâm, vì BGiấy biết sao không? Tới tuổi này, cái gì vui thì cười cho hả hệ, cái gì không vui thì bỏ qua; hơi đâu mà bực dọc, phải không Bông Giấy?

 

Trở lại với” Thư viết ở Saigon”  (Nxb Văn Uyển, San José 2000)- đã được ” chàng thi sĩ tài chỉ bằng anh gù lại tưởng cao hơn nóc nhà thờ ấy” đã có` ít dòng trong bài:


 “ Thế Phong bị tác giả  Đặng Văn Nhâm Tố Cáo Đánh Cắp Bản Quyền”  :( đăng trên báo Khởi hành ( tháng 9/ 2003) :

 

“…Tác phẩm  Thế Phong cũng là lời bịa đặt, chửi bới tàn tệ các nhà văn khác ( ngay trong năm nay, nhà văn Văn Quang phải lên tiếng cảnh cáo anh ta trên báo chí, mà tờ” Kịch Ảnh”  ở Houston có đăng). Tuy thế những hành động vẫn chưa làm người ta định giá nhà văn Thế Phong. Lần này với chuyện “ luộc sách”  cuốn” Nữ Nhân Ngư”, tên tuổi Thế Phong sẽ chính thức  được ghi lại trong sinh hoạt xuất bản qua một việc làm  có tính cách đạo tà…” 

 

B.Giấy ơi, ngay cái” tít” bài viết trên đã không chỉnh rồi. Nếu gọi Đặng Văn Nhâm là TÁC GIẢ thì hoàn toàn không chính xác . Bằng như nếu có, thì phải gọi Đặng Văn Nhâm là TỐI TÁC thì đúng hơn.


 Lý do giản dị, bạn ấy có sáng  tác  được một tác phẩm văn học nào đâu, có chăng chỉ là biên soạn. 


 Ở đây, dùng chữ TÁC DỊCH, vì chắc gì trình độ bạn ấy có thể lột tả được nguyên bản của Andersen, chứ chưa nói đến , có khi “.. traduire,c’est trahir? không chừng ?!”


Thôi, bỏ qua chuyện tào lao này đi, nghe B.Giấy? 


Coi như”  chấm dứt chương  trình  tạp-pín-lù Tùng  Lâm”- thành ngữ thường dùng trước 1975 ở Saigon.


 

 THẾPHONG

 

( trang 60- 65 “ Điệu múa cuối cùng của con Thiên Nga “ / Trần  Thị Bông Giấy /

      Văn Uyển, San Jose ( USA) 2005).


————--------------------