MAI TRUNG TĨNH / bài : Nguyễn Đình Tuyến

                               M a i   T r u n g   T ĩ n h                          
                                 (  1937 - 2002 Maryland -Hoa Kỳ )
                                           bài : nguyễn đình  tuyến

          Thi sĩ Mai Trung Tĩnh tên thật Nguyễn  Thiệu Hùng .   Sinh ngày 10 tháng 7 năm 1937 tại Hà Nội .   Đã theo học trường Trung học Chu Văn An và năm thứ 3 trường Đại học Văn khoa  Saigon.     Đang dạy học  thì được gọi nhập ngũ .  
           - được giải  thưởng thơ Văn chương Toàn quốc năm 1961 ,
              ( thời Đệ I Cộng hòa ) cùng Vương Đức Lệ  .
      
            -  từng cộng tác với các tạp chí : Sáng tạo,  Thế hệ,   Tiểu thuyết tuần san , Trình bày ....

           Đã xuất bản  :
        - 40 BÀI THƠ   ( thơ, Saigon 1960 -   in chung :  Mai Trung Tĩnh + Vương Đức  Lệ )
           - NGOÀI VƯƠN ĐỊA   ĐÀNG ( thơ, Saigon   1962 )
           - NHỮNG BÀI THƠ XUÔI  (  thơ ,    Đại Ngã xb ,    Saigon 1969  ?  )
           - PROSE  POEMS    (   translated by  ĐÀM XUÂN CẬN,   
                                                Đại  Nam Văn Hiến  Books,   Saigon 1970 ? )
           -  THƠ MAI TRUNG TĨNH  ( xuất bản  năm 2001 ở Huê Kỳ )  *  
-----
*   Biên tập  bổ sung vài chi tiết .
                                          
           S au khi  đã nhận niềm đau vô lý của chiến tranh và sau khi đã nhận được tiếng hát của đô thị nhắc nhở rằng :  nhà thơ hiện đang còn sống sót .   Mai Trung Tĩnh đã ra
 ngoài vườn địa đàng với những dằn vặt,  những suy tư của một tâm hồn đi tìm ý nghĩa ngoài cuộc sống.    Trong ma xát với những canh bạc đời,  với những cực,  với những buồn phiền như cấu xé tâm can ,  nhà thơ nhìn cuộc đời vơi hoài nghi và chán nản như một Roquentin trong truyện
Buồn nôn ( La nausée) của Jean-Paul Sartre  :

                                     Tôi đi thăm buổi chiều
                                     Nghe giọng đời mỏi mệt
                                     Trong dáng điệu quanh co
                                     Tế bào chừng muốn liệt .

             Kế toán viên của đau thương,  mệt mỏi,  chán chường ,  nhà thơ đã  kéo buồn trên phố quen  để nhận thấy tất cả  nỗi cô đơn của cuộc đời phi lý .   Thời gian vẫn nối tiêp trôi,  mặt trời vẫn cứ mọc,  mặc cho tiếng gào,   tiếng khóc của nhà thơ .   Cả đến  tình yêu mà nhà thơ khao khát tưởng cũng sẽ thủy chung,  nhưng :

                                        Ngày tháng dồn nhau theo
                                        Tôi ngó nàng bỗng khác

             Trong khu vườn Eden mà Thượng đế đã dựng lên với nhiều hoa thơm trái ngọt,  Adam đã là hiện thân của sự cô độc .   Khi Eve,  biểu trưng cỉa một phần thân thể đàn ông xuất hiện,  thì cũng từ đó,  xuất hiện rắn,  nọc độc và sự kiêu hãnh  và tiếp theo là sự sa đọa về tình dục đã mang lại cùng nó với cái tính  chất phân hóa và cô đơn cũ :

                                        Tôi thốt gọi  tên em,  em cũng đã xa luôn
                                         Bỏ mặc tình yêu  tủi hổ rut về buồn thảm
                                         là chiếc vỏ hến mảnh gương cô đơn tôi cuộn ngủ
                                         Tôi quay ngó tâm tư miền trồng trải khô cằn
                                         Chẳng ai thèm tưới bón trong suốt mùa hạn hán

              Tâm tư nhà thơ đã là  một miền trống trải khô cằn ,  nắng cháy ;  nhà thơ cần một miền có sương mù man mác,  một người yêu,  nhưng người yêu cũng xa luôn .   Cho nên tiếng khẩn cầu Thượng đế,  đấng siêu việt chí cao,  trở thành thắm thiết và đau đớn như trongt riết học của Karl Jaspers :

                                        Tôi ngước đầu lên đòi Thượng đế
                                                                     trả khuôn mặt người yêu dấu

               nhưng hoài công vô ich :

                                        Thượng đế làm thinh dội cơn cuồng nộ
                                                                                    nung nấu trong tôi

                 Thành ra nhà thơ cô đơn,  người yêu nhà thơ cũng cô đơn,  tất cả chúng ta đều chung một định mệnh mà Thượng đế đã an bài : Người sẽ đổ mồ hôi để đổi lấy mẩu bánh cho đến ngày nào người trở về lòng đất .  Vì người là cát bụi,  người trở về với cát bụi ".  Đinh mệnh đó là định mệnh đá là định mệnh chung của chúng ta và cũng là định mệnh riêng biệt của nhà thơ đã và đang sinh hoạt trong những hoàn cảnh riêng biệt .
    []

NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN .

trích nguyên tác thơ  mai trung tĩnh :

             1.  lịch sử

      Tôi mở mắt và nghe mình nhỏ lệ
      Những trận giặc kéo dài qua nhiều năm
      Nhân loại đau buồn kể lể
      Thành phố bị chiếm tiêu điều
      Làng mạc héo khô trong cơn điên cuồng tàn bạo
      Tôi mở mắt nhìn
      Anh là người hậu chiến hồn hắt hủi bơ vơ ngoài phố
      Thương bằng hữu bỗng trở thành những kẻ tử tù
      Hãy chết giữa cổng trường một sớm mai
      Sớm mai hồng miệng còn muốn nói
      Lời ca ngợi mặt trời
      Và những bộ mặt hãi hùng hiện lên trong giấc mơ
      ( cho xin thêm niềm phẫn nộ )
      Em là người hậu chiến
      Mất nhiều hy vọng
      Tim tuổi trẻ ngác ngơ như kẻ dọn chiến trường
      Quán rượu từng trận buồn đổ xuống
      Những cuộc tình duyên không dám nghĩ bao giờ
      Lòng ngực gầy vội vàng hơi thở
      Em là bóng ma hay tiếng vang
      Đâu con đường dài thơ ấu
      Bóng mát hàng cây sông nước mặn mà ruộng vườn trinh khiết
      Như tuổi thơ như cánh hoa như chút sương
      Ôi đau thương như nàng !
      Một sớm mai tôi sực tỉnh bâng khuâng
      Nghe cuộc đời mình gánh chịu
      Định mệnh nằm trong tay
      Tôi nhận niềm đau vô lý ấy .

                     ( 40 BÀI THƠ )

                                           2 .  bởi vậy

                                                     Bấy giờ  thành phố đã ngủ hết
                                         Chỉ còn những ngọn đèn rất nhỏ
                                         Và tiếng gió thầm nửa đêm
                                         Anh thức không chờ đợi
                                         Cùng ngàn khối nhà như miếng bìa gấp lại
                                         Nơi ngàn hơi thở giao thoa
                                         Bây giờ thành phố không còn ai hát
                                         Cuộc đời chết chìm theo cốc rượu mạnh
                                         Anh hát lên
                                         Mặc dù nửa đêm trang đã úa
                                         Tiếng hát nhắc nhở cho anh tin
                                         Rằng anh còn sống sót .

                                                 (  SÁNG TẠO )

         3.  buồn thấu thị

Tôi cúi hôn đóa hồng đôi bàn tay nâng niu chiều chuộng
Đóa hồng rơi xuống trổ thành những mũi nhọn chuông
Chĩa ngược lên chân tôi vật ưa  hốn mịn màng
Trên đương đi,  tôi hoảng hốt tìm duyên do
                                               những thủ phạm đã biệt tăm
Chỉ còn đám đông đồng lõa xa luôn
Bỏ mặc tình yêu tủi hổ rút về buồn thảm là
chiếc vỏ hến mảnh giường cô đon tôi cuộn ngủ
Tôi quay ngó tâm tư  niềm trống trải khô cằn
Chẳng ai thèm tưới bón trong suốt mùa hạn hán
Tôi ngước đầu lên đòi  Thượng đế trả khuôn mặt người yêu dấu
Thượng đế làm thinh dội cơn cuồng nộ nung nấu trong tôi
Tháng ngày trôi lòng trôi say phiến loạn
Những ước mơ xưa cũng qua như bóng nước
Bóng gặp cuồng lưu chợt vỡ  tan
Ngày lại ngày,  tôi đo đời sống vùng nhiệt đới
Tôi thở thăm dò tôi mỗi hôm
Giáp kẻ đi đứng nào quan hệ
Tôi kéo buồn riêng trên  phố  quen
Tôi sẽ phải đi đến bao giờ mắt hoang vu cùng mặt xạm
và bởi mang phận gã chài ngư bị nguyền rủa tôi
                                      suốt đời quăng vó chỉ hoài công
Một buổi hốt nhìn ra  dặm cát
Đã  muộn rồi,  biển còn dâng đang lấp cả dấu hình tôi .

                    ( NGOÀI VƯỜN ĐỊA ĐÀNG )                               

                               4.   thầm

                                Sách vở sẽ nhầu ánt
                                Từng trang và từng trang
                                Khuôn mặt người có khúc
                                Tôi vẫn sầu miên man.

                                Tôi đi thăm buổi chiều
                                Nghe giọng đời mỏi mệt
                                Trong dáng điệu quanh co
                                Tế bào  chừng muốn liệt.

                                Tôi muốn giơ tay vẫy
                                 Cành khô rũ nắng tàn
                                 Chiều đi không ngó lại
                                Tôi lủi thủi lầm than .

                                 Trở về nơi trú ngụ
                                 Hoang vu đầy hai vai
                                 Những  đêm  trơ nằm ngủ
                                 Giấc mộng đốt hình hài.

                                 Buổi mai  ôi thức âậy
                                 Ngó mặt mình đỡ quên
                                 Tôi vẫn nhìn tôi vậy
                                 Còn em,  ai ngó em ?

                                         ( NGOÀI VƯỜN ĐỊA ĐÀNG )

              5.  ngày một một tết

                             1

Những luồng gió nóng nặng nề bắt đầu phong tỏa
Giấc ngủ trưa trần trụi hai tay xuôi
Tôi đi trốn đời nằm một xó im nghe biển phơi mình thiếp ngủ
Mộng mi đêm Xuân lụi cháy tàn
Đi hết nhớ thương còn thân thể ngỏ
Đi hết cuộc đời không một tiếng vang  .

                       II

Đám bạc họp nhau  ngoài cửa chờ may rủi
Đã bao giờ canh bạc đời vẫn đen
Con súc sắc sáu mặt lừa dối mãi
Người ta chạy theo không hết giận hờn  !

Emc hẳng bao giờ ở cùng bên
Con súc sắc tôi thăm dò bắt đón
Tiếng ồn ào trong đĩa đã yên
Mở ra,  tôi vẫn ở bên kia .

Âm thầm đợi ván sau
Tôi vẫn hoài  ngơ ngác
Mặt  nào ngửa trong bát
Không bao giờ đoán ra .

    ( NGOÀI VƯỜN ĐỊA ĐÀNG ) 

như thế   *

Vẫn mây  trôi như thế
Nắng vẫn như thế
Gió và mưa như thế.

Nhưng ta không còn phải sống những giây phút như thế
Thành phố ta ở không như thế
Những bộ mặt quanh ta o như thế
Ngôn ngữ ta nghe và bảo ta đọc không như thế
Âm nhạc ta nghe cũng không bị nghe như thế
Và những giấc ngủ của ta
Không còn bị như thế .

Duy có một điều
Trong chỗ sâu kín nhất của lòng ta
Ta càm thấy vẫn còn như thế
Có lẽ mãi còn nguyên như thế .
[]

    ( Annapolis,  1995 )

----
 *   nguồn : < Google / search  /  mai trung tĩnh  > ( YAHOO  /Văn học việt ) .  Mai Trung Tĩnh tên thật
                       Nguyễn  Thiệu  Hùng .  Sinh 1937 tại Hanoi .   Cựu đại úy QLVNCH ( khóa 16 Thủ Đức ) .
                       7 năm trong các trại cải tạo sau 1975 .   Đến định cư tại Hoa kỳ năm 1995 .   Qua đời lúc
                       2 giờ 2 sáng ngày 20 -2-2002  tại Baltimore,  Maryland,  Hoa Kỳ . " 
                                     ( Biên tập chú thích )

thơ  MAI TRUNG TĨNH .

( trích  NHỮNG NHÀ THƠ HÔM NAY /  NGUYỄN ĐÌNH TUYẾN -
              Nxb Nhà văn Vietnam tái bản ,  Saigon 1967 - tr.  163-  171 )