Thứ Năm, 10 tháng 8, 2023

FRIEDRICH NIETZSCHE & CHỦ NGHĨA ĐI LÊN CON NGƯỜI "/ Thế Phong / Sài Gòn -- trích : www.vanchuongviet.org / tphcm).

 


Tuyển Thơ Frederick Nietzsche
Thế Phong

phóng dịch


 

Một số bài thơ trích đăng dưới đây rút từ cuốn sách biên khảo “ Frédéric Nietzsche và Chủ nghĩa đi lên con người / Thế Phong  bản đầu tiên in ronéo - Đại Nam văn hiến xuất bản cục, Saigon 1960, 58 tr. khổ 21 x 33cm, đến 1967 tái bản in ty pô, 142 trang, khổ 13 x 19 cm trong “ Tủ sách Đ.N.V.H xuất bản + Đời Mới Saigon tổng phát hành.).

 

 

Chương III

 

1. Về sự đau khổ

    tặng Lou ( F.N.)

 

Ai có thể chạy trốn em, chỉ một lần thôi

khi mà em đã giang tay ra nắm

khi mà em nhìn đời bằng đôi mắt âm u

khi chính là tôi, không bao giờ tôi trốn

bởi hiểu rằng đời tôi em sẽ đi qua

đến một ngày nào đó

ở đây sẽ  tê liệt – bởi em không đến

mặc dầu tôi biết rằng đời sẽ đẹp khi vắng em

không riêng mình tôi

cả em đều chung khổ đau

nhưng cuộc đời vẫn đáng sống,

Em ơi !

và  em không còn là con ma chơi vơi  trong đêm

em đến nhắc nhở linh hồn tôi cứng cỏi

chiến đấu cho mục đích

cần phải chống trả

nhiều đoạn đời chông gai

hiển nhiên chịu nhiều thương đau

nhưng cứ tin

hạnh phúc vui sướng đến nhiều hơn

em không thể cho tôi

một điều duy nhất

Sự-Thực-Lớn-Lao ư ?

vậy thì em cứ đến,

để mặc chúng tôi sát cánh đấu tranh

hãy cứ đến

dầu cuộc chiến đấu này đầy chết chóc

nhưng nó khắc sâu

vào trái tim tôi

và đào sâu hơn nữa

trong cuộc đời tôi sống

và trừ khử

những gì không là khát vọng cao siêu

thế nhé,

em không đưa lại cho con người

lần chiến thắng cuối cùng ?

dầu là họ ngã

trong lần tử thương chết thảm

thì bao giờ em vẫn là Bệ Đế

chính nơi này an nghỉ

tinh thần và chí lớn

đó em yêu !

 

2.  Đạo đức của anh…

 

Trời ơi!

chẳng hiểu tôi viết gì lên bàn lên tường?

trong con tim điên dại và ngón tay dại điên

trang hoàng thay tôi

đặt lên bàn lên tường

có lẽ anh bảo

vết tay bẩn thằng điên

viết lên bàn lên tường

sao nỡ để yên ?!

phải lau chùi sạch bóng

cho đến hết .

 

Hãy cho phép tôi

trao bàn tay cho anh

khi tôi biết dùng khăn lau khác bàn chải

biết dùng lời phê bình

một người từng trải

và cho đến khi nào tôi lau xong

tôi sẽ điên lên

vì sung sướng !

việc làm đó chính tôi dựng lên

ôi khôn ngoan

lúc bấy giờ

đạo đức của anh

đã

bôi bẩn lên bàn lên tường !

 

 

3.  Cầu nguyện cho đời

 

Một người đàn ông

không thề làm thân với một người đàn ông

cho nên tôi chỉ yêu em

ôi cuộc sống đông đảo kia có nhiều bí mật

vậy thì em

hãy ban cho tôi

những tiếng kêu sung sướng, đổ nhào nước mắt

dầu em chỉ cho tôi

đau thương nhọc nhằn

thì tôi vẫn yêu em

dầu tôi phải hủy diệt tôi

nhường em sự sống

tôi vẫn chống trả đau thương

đẩy ra ngoài cánh tay em

như một người đàn ông chiến đấu hăng hái với một người đàn ông

và tôi đem lòng hăng hái

dập tắt những muộn phiền

đến với em

em hãy để lửa lòng ôm ấp tư tưởng tôi

trong lò hun vĩ đại ấy

hãy để tôi khám phá lời em dự đoán

phải rồi

em hãy ôm tôi trong đôi cánh tay em

như tôi được sống hàng triệu năm suy ngẫm

cho đến bây giờ

em không còn hạnh phúc trao tôi

thì khi ấy

tôi vẫn tự bằng lòng với số phận để em hành hạ !

 

 

4. Tuyên bố tình yêu

 

Huyền diệu bao nhiêu em bay lên

em bay lên mãi

cánh không ngừng

ai đưa em lại

ai dạy dỗ

bay theo gió thổi rồi ngừng đâu ?

 

Bất diệt như em chỉ có sao

sống trên cao vút giống ai nào ?

không còn thương xót

và thèm muốn

sống ở trên cao sống vút cao

 

Hải điểu, ta nhắn loài hải điểu

sải cánh bay

thèm cao tinh không

đẩy ta theo với cùng đi nhé

dấu lệ rơi hoài

ta vẫn ưng …

 

 

5. người tình của sự thật

 

Trong bầu không khí trong lành

có những giọt sương hoa an ủi

vỗ về trái đất

thầm lặng im lìm là những giọt sương hoa

bước chân dịu dàng ai người khích lệ ?

đó là khách khích lệ, dịu hiền đáng mến

trái tim lửa

đã bao giờ anh nghĩ đến?

thuở xa xứ thèm khát giọt sương hoa

chính giây phút  mệt phờ, khô héo

như con đường nhỏ đầy cỏ màu úa vàng

oán trách ánh mặt trời tàn bạo

không tha cả người tình sư thật

mà nỡ còn khinh miệt sao ?

 

Không có quyền khinh miệt,

bởi anh là thi sĩ

con vật đa mưu tham lam, bò sát cuộc đời

lại không nỡ dối ai !

đôi khi rất thèm mồi

có mặt nạ nhiều mầu kỳ dị

ngay cả khi tìm mồi !

tôi nhấn mạnh lần nữa” tìm mồi” !

bởi sao?

anh người tình của sự thật

không gì hơn

đóng vai thằng điên

qua bao nhiêu cầu

đầu cầu kẻ dối trá

cầu vồng muôn sắc mầu

bầu trờithinh không giả hiệu

cả trái đất hư không

lang thang đây đó

bay bổng muôn nơi

lòng địa cầu

không ai hơn thằng điên

không ai hơn thằng làm thơ ? !

 

Chính hắn

mới là người tình sự thật

không nín thinh, gò bó, tuột trơn

không sét rỉ

không biến đổi thành tượng gỗ

dầu có tài tiên đoán vị lai

cũng chẳng là thần thánh

của những đền thờ

lại là người gác cổng bầu trời thượng đế

cũng lại không hẳn thế

thi sĩ kẻ thù ảnh hình

đạo đức tôn thờ  kính viếng

thi sĩ bạn thân sa mạc hoang vu

hơn cả những nơi dựng đền thờ

gia tài chàng thi sĩ

khôn ngoan quỷ quyệt con mèo xiêm

thoát bao ngưỡng cửa

dồn nhiều cơ hội

thăm rừng thiêng

chưa bao giờ ai tới

chẳng bao giờ sợ sệt đợi chờ thèm muốn !

chỉ ước ao

thèm muốncông việc chưa ai dám nhận

rừng sâu thám hiểm

tìm đủ muôn vẻ

phân biệt hư thực sắc màu !

thảnh thơi bình tâm người đi câu

với những cuộn dây dài

ao ước

khinh thường tuyệt đốiđịa ngục đẫm máu

cướp bóc và nói dối !

 

Thi sĩ có thể là  đôi cánh chim đại bang

ngày đợi đêm chờ

kết quả đôi mắt nhìn

từ trên cao  xuống vực

vực sâu mình soi kiếm

đi vào đi ra  đi xuống

quay cuồng múa may không ngừng

cất cánh quay nhanh

vồ con cừu nhỏ nhai vò ngấu nghiến

thèm khát mồi ngon

phút khởi đầu gây căm thù

tâm hồn những ai nhìn thấy cảnh giống mình

nhắc nhở bộ lông dịu hiền cừu mẹ

khi mất con

đành nín lặng

quả là ngu xuẩn loài cừu !

cũng như

hành động chim đại bang cùng loài báo

giống lòng thèm muốn của nhà thơ

lòng thèm muốn dị kỳ

thi nhân nhiều mặt nạ

than ôi !anh chàng làm thơ điên !

 

Thi sĩ kiếp sống làm người

coi thượng đếcừu non

xé tan tành từ trong tâm mảnh

như xé tan xác cừu non

cười ròn tan phanh xác !

 

Ta muốn ban lời khen

hành động hải điểu và loài hùm báo

và còn ban khen

hành động chàng thi sĩ điên !

 

Trong bầu trời trong lành

trăng liềm hiện nền xanh cỏ màu nhuộm đỏ

trôi nhanh

kết án kẻ thù ban ngày

trồi lên giọt sương hoa tràn xuống ngập phủ

suốt đêm dài

 

Cũng như có phải ngày xưa tôi đã rơi

từ không trung

xuống lòng ham muốn ôm sự thật cuộc đời

hằng ước ao khát thèm

cũng đã từng dằn vặt  ốm đau vì ánh sáng

tôi vẫn ngã xuống trần gian

chiều đến tối xẫm

cũng bởi ham muốn sự thật

khô héo và thèm khát

trái tim nóng bỏng

mi còn nhớ hay mi đã quên ?!

 

Tôi muốn hỏi

sao còn thèm khát ?

luôn luôn thèm khát

tôi  trả lời

khát thèm sự thật

cho nên

không còn gì !

ngoài thân phậnthằng điên

‘không gì ngoài định vị

được làm chàng thi sĩ  ( yêu sự thật !)

 

 

6.  gửi Richard Wagner

 

Chính người bị ràng buộc

nhiều giây xiềng xích

nên đau khổ

tinh thần không  thư thái

thèm khát tự do

chiến thắng

luôn thường bị buộc ràng

mồi dữ

và chán nản

niềm lo sợ bị hành hạ

đưa vào miệng

uống tới cặn

hương thơm thuốc độcđáng thương !

bới người bị rang buộc

trước cây thánh giá !

đáng thương người

bởi chính người là  kẻ thất bại !

 

Trước tình cảnh ấy

tôi dừng chân ngắm thật lâu

thở bầu không khí nhà tù

khổ đau căm thù tang tóc!

trong hơi khói hôi thối nhà thơ

tôi bao giờ cũng là người xa lạ

chợt bàng hoàng run rẩy!

 

Tôi nhẩy múa

ném sở vọng lên không trung

tôi thoát ra ngoài vòng vây đó

như vậy có xứng đáng

tôi  là dân Nhật Nhĩ Man !

những tráii tim Nhật Nhĩ Man đến theo lời yêu cầu

con người bị bóp nghẹt

và thân hình người Nhật Nhĩ Man đầy ẩn ức cào xé trong lòng !

 

Người dân Đức xa lánh

bàn tay  tăng lữ

thoát khỏi cuộc sống chung đầy tư tường khói nhang !...

 

 

7.  Thu

 

Thu đến rồi

trái tim em

có tan theo từng mảnh ?

hãy bay lên mặt  rời

lơi lả trong  ngọn cây

rồi đi lên lên mãi

dừngmỗi bước chân nghỉ ngơi.

 

Thế giới này

biết bao màu úa vàng !

trên những sợi giây nhỏ qua nhanh

gió bắt đầu thấy phím cầm ca

hy vọng chỉ đường trốn chạy

nỗi buồn đuổi sau còn bao xa ?!

 

Thu đến rồi

trái tim em có tan theo từng mảnh ?

hãy bay lên bay lên cao đi em !

biết bao nhiêu trái cây muồi chin

run rẩy theo gió rung chân cây

ý nghĩa đó

có gì cho ta học hỏi ?

trời tối đen

để thấy má em mầu hồng đào

can qua con rét run băng giá !

 

Em không trả lời sao

Em yên lặng mãi sao?

bạn ơi em ơi hãy trả lời tôi đi nhé!

 

Thu đến rồi

trái tim em có tan theo từng mảnh ?

hãy bay lên  hãy bay cao đi em !

cây đại hồi hương bắt đầu lên tiếng.

 

Tôi không mấy đẹp và dáng duyên

tôi yêu loài người

an ủi loài người

bởi lẽ họ còn phải sống ngắm hoa

hôn hoa

và đi lại gần phía tôi hơn

trời ơi !còn nữa người còn hái tôi

tròng con ngươi thúc giuc

đầy kỷ niệm !

kỷ niệm gì ?nào ai biết !

nhưng sẽ cao đẹp hơn tôi!

 

-Tôi nhìn thấy rồi

tôi nhìn thấy rồi !

Tôi cũng theo họ

được chết !

 

Thu đến rồi

trái tim em có tan theo từng mảnh ?

hãy bay lên hãy bay  lên cao  đi em !

 

 

8.  Nỗi phiền trách của Ariane

 

Còn ai cho tôi  hơi ấm?

còn ai yêu tôi không ?

hãy cho tôi những bàn tay ấm

hãy cho tôi những trái tim nồng

nghe thấy chưa tôi rét run đây !

như người ồm da thiết bì

người ta hun nóng bàn chân tê .

 

Chao ôi ! run lên cơn sốt đến,

nào ai biết ?

đếm sao cho hết những mộng mị dày vò sợ hãi khiếp đảm

những người đi săn nấp sau đám mây

sét nổ vang tai

con mắt nhìn nhạo báng

từ đêm thẳm nhìn lại

tôi vẫn nằm thiêm thiếp

lưng uốn gập cong

thân hình co quắp dằn vặt nhói đau

như người chết trước mặt tôi bị hành hạ

phải rồi chính ngươi ác độc

chính là người,

ông trời,

tên đao phủ vô danh.

 

Hãy đánh đập tôi đi

nhiều lần hơn nữa

hãy chọc thủng

làm tim tôi tan từng mảnh nhỏ

tại sao người lại hành hạ thân này ? !

dùng mũi dao nhọn hoắt

tại sao ngươi còn nhìn tôi?

ngươi không chút động lòng ?

trước nỗi đau hờn nhân loại ?!

tròng mắt ngươi không chút  thương  sót

sao dửng dưng?

ngươi không muốn bị giết ?

làm người chết có  công đầu ?!

 

Tại sao ?

tôi là người công đầu chết vì lý tưởng ?

ngươi là ông trời

dửng dưng vô danh

A! A !

sao ngươi lại bò gần tới  phía ta?

ngươi muốn gì ở ta

giữa đêm tối?

ngươi hãy nói đi

sao ngươi đẩy ngã và bóp chặt ta

A ! A!

ngươi đã tới gần ta

ngươi có thấy hơi ta còn  thở?

ngươi ghé tai do thám

trái tim ta đập

ngươi có hay

hờn ghen như vậy !

lý do nào làm ngươi hờn ghen ?!

 

Phải trừ khử ngươi đi

diệt ngươi đi

tại sao lại dùng bậc thang này !

ngươi muốn vào không !

vào trong trái tim ta đó !

vào trong tư tưởng ta thẳm sâu

hiểu rõ tất cả nỗi niềm sâu kín nhất

thật ra ngưoi dại dột

tên ăn cắp khuyết danh,

ngươi muốn lấy gì  nơi ta ?

ngươi muốn cưỡng đoạt gì

nơi ta ?

ngươi muốn bị hành hạ không ?

ngươi chính  ông trời

tên đao phủ ?!

hay ngươi cho ta

giống hệt loài chó đói

đến bám chân ngươi  ư ?

 

Hãy buông ta ra

hãy đi đi

cho khuất mắt

ta sẽ cho ngươi tình yêu

vậy ngươi hãy bò  tới nhé !

 

Vô ích !

hãy đánh đập ta nữa đi!

ngươi là cái kim nhọn ác độc!

ngươi biết ta không là chó săn

và ngươi mới chính là tên chủ

đi săn độc ác khôn lường !

ngươi kiêu hãnh ử ?

vì sẵn nhà tù vĩ đại!

nấp sau những đám mây đen !

 

Hãy nói đi !

ngươi nép mình

dưới tia sét có phải không ?

nói đi..

ngươi muốn gì ?

ngươi rình mò ai trên đường ?

ngươi còn muốn gì ở ta ?

 

Tại sao ?

có phải ngươi là quả báo !

hay là ngươi muốn bắt cóc ta đòi tiền chuộc ?

ngươi đòi hỏi quá nhiều !

còn ta

lại vô cùng kiêu hãnh ban khen cho ngươi!

hãy nói ít hơn đi nhé !

 

A ! A !

chính ta đây

người ngươi thèm muốn

ta đây hoàn toàn tất cả  thân hình ta đây!

 

Á A !

hay là ngươi định dùng ta

làm con cờ thí ?

đúng ngươi là thằng điên

hành hạ ta

cùng lòng kiêu hãnh !

 

Hãy cho ta tình yêu

còn ai cho ta hơi nồng?

còn ai yêu ta không ?

hãy cho ta bàn tay ấm

hãy cho ta trái tim nồng

hãy cho ta

những gì cô đơn nhất !

như đá băng

… như băng đá

đã bao lần tiều tụy hao mòn !

vì kẻ thù

cũng chính  bản thân tự ta hành hạ !

 

Hãy cho ta

được phép

đặt ngươi ra ngoài vòng pháp luật !

hãy giao ngươi cho ta

chính ngươi  ông trời,

kẻ thù độc ác nhất !

 

Đi !

ngươi hãy trốn đi

người bạn đường duy nhất của ta

lại là

kẻ thù lớn nhất

trời,

chính ngươi  tên đao phủ !

 

Không !

hãy lại đây

với tất cả lời van vỉ khẩn cầu từ ngươi

tất cả giọt nước mắt của ta

sẽ theo ta

tìm bước chân ngươi trốn chạy.

và ngọn lửa cuối cùng

tim ta

sẽ thức giấc trí óc ngươi

hãy lại đây

ông trời

tên vô danh  nỗi thống khổ với ta

liệu có phải

hạnh phúc cuối cùng

là ta ?

 

( một tia chớp nhoáng Dionysos

đi lại trong hào quang ngọc bích )

 

 

9.   Dionysos

 

Hãy khôn ngoan hơn nữa

em Ariane ơi !

em có đôi vành tai bé nhỏ

và em nhớ vành tai ta cạnh bên em,

để nghe lời em nức nở

em phải hiểu rằng

điều nào cần  thiết nhất

-không bao giờ

chính mình tự ghét bỏ mình !

khi con người còn muốn tự yêu mình !

và em còn phải nhớ nằm lòng

ta  là

cung nội nhĩ cạnh bên em !...

 

 

10.  Arthur Shcopenhauer

 

Người nào  dạy dỗ mình

đều phải bỏ qua

Người  nào dám sống ngang nhiên

trước tiên đều đứng thẳng

Ta chỉ nên nhìn thẳng

người ấy

bởi lẽ

người không bao giờ

chịu khuất phục ai !

 

11.  Những vần thơ chót

 

Cười lên đi !

nghệ thuật sống trong đời người đứng tuổi

vì thế ngày mai

tôi sẽ cất tiếng cười  thật nhiều

-quầng tia sáng rọi thẳng

vòng tim mở

Tinh thần không bao giờ

biết vui đùa

nếu trái tim

không chứa đầy.

 

 

FREDERICK NIETZSCHE, Thế Phong  phóng dịch.


( trích Frederick Nietzsche và Chủ nghĩa đi lên con người /Thế Phong /  Nxb Thanh niên 2007).

(   trang 153 – đến 173)


Thế Phong
Số lần đọc: 1561


--------------------------------------------
           - bài đăng lại
( Viril Gheorghiu Blog, 11/08/ 2023 ).
-----------------------------------------------

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét