Thứ Sáu, 10 tháng 9, 2021

đọc thêm : " nữ họa sĩ BÉ KÝ [ 1938- 2021] qua đời tại California / Saigon Weekly Online (18/ 05/ 2021)

 

  1. Trang chủ
    2.  
  2. Văn Hoá Nghệ Thuật
    3.  
  3. Nữ Họa Sĩ Bé Ký qua đời tai California

Nữ Họa Sĩ Bé Ký qua đời tai California

Văn Hoá Nghệ Thuật

Nữ Họa Sĩ Bé Ký qua đời

Nữ họa sĩ Bé Ký, một tên tuổi gắn liền với hội họa Việt Nam Tự Do trước 1975, vừa qua đời vào chiều Thứ Tư, 12 Tháng Năm, tại Westminster, hưởng thọ 83 tuổi. Theo lời ông Hồ Thành Cung, con trai của họa sĩ Bé Ký thì bà mất vào buổi chiều tại tư gia. Khi ông đi làm về thì thấy bà mất trong lúc ngủ và đang nắm tay chồng là hoạ sĩ Hồ Thành Đức.

Nữ Hoạ sĩ Bé Ký nổi danh với những bức phát hoạ -Caricature_ đen trắng bằng bút chì mộc mặc những hoạt cảnh trên đường phố Saigon: một gánh hang rong, một cảnh cắt tóc dạo. Vì thế bà còn có biệt danh là nữ hoạ sĩ của những vĩa hè ở Saign. Nhưng nổi tiếng là những tranh “mẹ và con” của bà. Dù chỉ với vài nét mộc mạc, tranh của Bé Ký đã lt tả được tâm hồn đơn sơ của tình mẹ Việt Nam. Tình thương của một người mẹ Việt Nam đã chan hoà trong những bức tranh của bà mà không cần nhiều chi tiết, nhiều màu sắc.


- một số tranh của họa sĩ Bé Ký.

Theo Wikipedia, họa sĩ Bé Ký (sinh năm 1938) tên thật là Nguyễn Thị Bé, quê ở Hải Dương. Bà mồ côi cha mẹ từ năm lên tám. Ngón vẽ của bà phần lớn là tự học nhưng bà cũng được các họa sĩ Trần Đắc, Trần Văn Thọ và Văn Đen chỉ dẫn thêm. Họa sĩ Trần Văn Thọ nhận bà làm con nuôi. Bà tên Bé, ông bố nuôi đặt cho bà bút danh Bé Ký, với lý do thật đơn giản: “Bé, con ký vào đấy, tức là Bé Ký!”

Vào Nam sau khi đất nước chia đôi, bà được chú ý đến sau buổi triển lãm tranh đầu tiên năm 1957 ở hội Pháp văn Đồng minh (Alliance française) do René de Berval bảo trợ. Tranh bà sau được trưng bày ở Hội Việt Mỹ và Trung tâm Pháp. Cho đến năm 1975 bà đã đi triển lãm ở Paris và Đông Kinh. Sau năm 1975 vì không thích ứng được với lối mỹ thuật “hiện thực xã hội chủ nghĩa “(socialist realism), sinh hoạt của bà bị hạn chế. Vượt biên nhiều lần không thành, gia đình bà càng gặp nhiều khó khăn ờ Saigon.

Năm 1989, bà cùng chồng là họa sĩ Hồ Thành Đức xuất cảnh sang Mỹ. Từ đó đến nay tranh Bé Ký đã được trưng bày ở nhiều phòng tranh và bảo tàng mỹ thuật tại Mỹ kể cả Viện Smithsonian. Tranh Bé Ký thuộc trường phái sketchings tức phác họa bằng bút lông trên giấy và lụa. Sau năm 1989 tranh Bé Ký còn thể hiện hạn chế qua dạng sơn mài.


họa sĩ Bé Ký.--  (hình: hoasivietnam.wordpress.com)

Ngày 6 tháng Mười Hai năm 1957, Bé Ký được ông René de Berval, phê bình gia mỹ thuật cho tạp chí France d’Asie (Sài Gòn) và Journal d’Extrême Orient, bảo trợ cuộc triển lãm đầu tiên tại cơ sở Alliance Francaise (Pháp Văn Đồng Minh Hội). Sau cuộc triển lãm, bà trở thành “Nữ Họa Sĩ Của Vỉa Hè Đô Thành”, một biệt hiệu thân mật được dân Sài Gòn dành cho. Từ năm 1957 đến năm 1975, Bé Ký đã có đến 18 cơ hội khai mạc phòng tranh (16 lần tại Sài Gòn, 1 lần tại Pháp vào năm 1959 và 1 lần tại Nhật Bản, vào năm 1969, cùng với 9 họa sĩ khác quốc tịch). Sau 1975, bà bày tranh chung tại Ba Lan vào năm 1984, và 8 lần tại Hoa Kỳ, khi đã định cư tại Mỹ. Trong 8 lần này, có hai lần được xem là rất quan trọng trong việc đưa tên tuổi Bé Ký đi càng rộng trong giới thưởng ngoạn của thế giới.



- bác sĩ Phạm Biểu Tâm cắt băng khánh thành phòng triển lãm tranh của Bé Ký (`1962)   (hình: erct.com)

Cuộc Triển Lãm Quốc Tế Women: Beyond Borders, tại Santa Barbara Contemporary Arts Forum (California) với mục đích giới thiệu tiếng nói hội họa của phái nữ toàn thế giới, được tổ chức năm 1995, kéo dài đến năm 2000. Trong năm năm, cuộc triển lãm này được di chuyển qua một số quốc gia có họa sĩ được mời tham dự: Mỹ, Do Thái, Nhật Bản, Á Căn Đình, Kenya, Úc, Tây Ban Nha, Mễ Tây Cơ, Thụy Điển, Ý, Cu Ba, Pháp, Phần Lan. Bé Ký góp mặt trong cương vị hội họa của Việt Nam. Hiện nay cuộc triển lãm này đã được chuyển về lại Hoa Kỳ, và trở thành một phần trong một phòng tranh thường trực mở cửa lâu dài.

Cuộc triển lãm không kém phần quan trọng thứ hai có tên: “Cuộc Triển Lãm Quốc Tế Về Tình Yêu, Gia Đình Và Niềm Tin” tại Johnson Art Collection, vào ngày 23-9-2006 đến 21-10-2006. Chỉ có hai hoạ sĩ Việt Nam được mời tham dự : Bé Ký và Hồ Thành Đức, bên cạnh Yuroz (Armenia), Milon Townsend (Hoa Kỳ), Max Rodriguez (Cuba), Adrian Wong Shue (Jamaica), Ushangi (Georgia), Hank Garcia (Hoa Kỳ), Edward McCluney (Mỹ gốc Phi Châu).


-  Bé Ký năm 1962 lúc 23 tuổi -- . hình: erct.com)

Tranh Bé Ký đương nhiên được rất nhiều người trong giới sinh hoạt văn học nghệ thuật bày tỏ những nhận xét và hầu hết đều tán thưởng. Nhà văn Võ Phiến viết tám câu thơ tặng Bé Ký:

“Bao năm cách nước xa non
Mượn hình nương tiếng lần con đường về
Lấy câu lục bát làm quê
Trông tranh Bé Ký nghĩ tre đầu đình
Nghe câu quan họ Bắc Ninh
Sống bao xúc cảm ân tình chứa chan…
Đó đây thấp thoáng quê hương
Những mảnh quê hương bên ngoài bờ cõi
Những mảnh quê hương trong tầm tay với
Những mảnh quê hương của giới lưu vong
Nghìn trùng vẫn núi vẫn sông”
(Những mảnh quê hương ngoài biên giới- Võ Phiến)

Trên đường ra khỏi quê hương, nhà báo Hoàng Dược Thảo đã mang theo rất nhiều tranh của nữ Hoạ Sĩ Bé Ký thời trước 1975. Những tranh này hiện vẫn còn trong sưu tập của gia đình bà trong đó có những tranh sau đây được bà vẻ trước 1975:



Trong dịp đau buồn này, diễn đàn Saigon Weeekly xin chia buồn cùng hoạ sĩ Hồ Thành Đức và gia đình.


===============

được đăng bởi khedo@outlook.com @ 16:03   0 Nhận xét

0 Nhận xét:

Đăng nhận xét

Đăng ký Đăng Nhận xét [Atom]

<< Trang chủ