Friday, 22 August 2014
Bùi Minh Quốc [1940- ]
http://phannguyenartist.blogspot.com/
Bùi Minh Quốc
Bùi Minh Quốc
(3/10/1940 - ..........) Hà Đông
- bút danh khác: Dương Hương Ly
- bút danh khác: Dương Hương Ly
- nhà thơ, nhà báo
tiểu sử
Bùi Minh Quốc, sinh năm 1940, ở một làng tên là Trinh Tiết tên Nôm là làng Sêu, thuộc huyện Mỹ Đức tỉnh Hà Đông cũ. Lúc bé ở quê, năm 11 tuổi bố mẹ đưa ra Hà Nội. Lúc ấy Hà Nội thuộc vùng tạm chiếm của Pháp. Học ở Hà Nội cho đến khi tốt nghiệp đại học.
Năm 1963 về làm công tác cho đài phát thanh Tiếng Nói Việt Nam. Công tác ở đây 4 năm sau đó đi B, tức đi chiến trường miền nam với tư cách phóng viên của tờ tạp chí Văn Nghệ Giải Phóng Trung Bộ, tức là khu V, vùng từ đèo Hải Vân đến Khánh Hòa và các tỉnh Tây Nguyên làm công việc phóng viên từ năm 1967 đến năm 1975.
Đến năm 1980 ra làm biên tập viên tờ Tạp chí Văn Nghệ Quân Đội. Năm 1983 về làm phó chủ tịch hội văn nghệ Quảng Nam Đà Nẵng, tổng biên tập tạp chí Đất Quảng.
Đầu năm 1987 chuyển công tác lên tỉnh Lâm Đồng, gây dựng Hội Văn Nghệ Lâm Đồng và được bầu làm chủ tịch hội. Nay là nhà thơ, hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Sống và làm việc tại Đà Lạt.
tác giả Bùi Minh Quốc trên đường "cõng" gạo trong rừng căn cứ
Trà My (tây Quảng Nam) thời chiến tranh.
tác phẩm
Cay Đắng Thay
Cái guồng máy nhục mạ con người
Mang bộ mặt hiền lành của người cuốc đất
Ù lì quay
Quay
Thao thao bài đạo đức
Liệu mấy ai còn ngây?
Cay đắng thay
Mỉa mai thay
Trọn tuổi xuân ta hiến dâng cuồng nhiệt
Lại đúc nên chính cỗ máy này.
BÙI MINH QUỐC
thơ Bùi Minh Quốc
1
Ðao phủ ngồi thiền
Ðao phủ giọng thật mềm:
Chuyện đã qua rồi, thôi cho qua mãi mãi
Xới lại làm chi những điều oan trái
Người chết cũng chết rồi, hãy để họ nằm yên
Mắt lim dim, đao phủ ngồi thiền...
(1995)
2
Đà Lạt xuân
3
Ðêm nay tôi không ngủ
tặng các nhà sử học
Ðêm nay tớ không ngủ
Gã công an hỏi dồn
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Gã lừ mắt liệu hồn
Gã sục vào văn chương
Hạnh hoẹ chuyện bài vở
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Cụ nhìn tớ lặng im
Cụ ơi sao lặng im?
Nhớ xưa hầm bí mật
Mạng con không sợ mất
Nhờ thơ Cụ trong tim
"Trên đời ngàn vạn điều cay đắng
Cay đắng chi bằng mất tự do
Mỗi việc mỗi lời không tự chủ
Ðể cho người dắt tựa trâu bò"
Không chịu kiếp trâu bò
Không chịu để ai dắt
Con chẳng nề sống chết
Theo Cụ giành tự do
Sao nên nỗi bây giờ
Thằng công an khinh Cụ
Tra tấn cả văn thơ
Ðến từng câu từng chữ?
- Tại chúng nó phản Cụ
Hay chính Cụ lừa con?
Nghe như Cụ cười giòn:
- Mày hỏi thằng lịch sử!
(Ðà Lạt, một đêm tháng 7-1997)
4
Đất quê ta mênh mông
5
Ðừng quên em
(học theo Paul Éluard)
Dù đi đâu về đâu
Dù chân trời góc bể
Dù đứng đâu ngồi đâu
Dù vui vẻ âu sầu
Ðừng quên em anh nhé !
Ðừng quên em, đừng quên
Dù ai ngăn ai dỗ
Dù bữa ăn giấc ngủ
Dù ngổn ngang nổi niềm
Ðừng quên một niềm Em:
Tự Do
Anh có thấy từng giờ
Lại nhận tối hậu thư
Máu ròng tươi từng chữ
Biết chăng ai gửi đó ?
Chính thư em -
Tự Do
(1997)
6
Ðường thơ này...
7
Óc tim này chẳng ai cho
"Ðảng cho ta trái tim giàu
Thẳng lưng mà bước ngẩng đầu mà bay"
-Tố Hữu-
Óc tim này chẳng ai cho
Tự mình chiêm nghiệm mà lo phận mình
Một đời, một cõi nhân sinh
Thẳng lưng dẫu chạm thiên đình chẳng sao
Bùn nhơ tự chín tầng cao
Ngẩng đầu là thấy thiên tào mặt mo
Óc tim này chẳng ai cho
Thong dong mà sống tự do tự mình.
(1997)
8
Ôi đoá tường vi
9
Ôi bãi bờ tìm kiếm suốt đời ta...
10
Bài thơ của người qua tuổi 30
11
Bài thơ tháng tám
Các anh - những người Tháng Tám
Các anh đâu rồi ? thấm mệt rồi chăng ?
Các anh nghĩ gì sau nếp nhăn vầng trán
"Thế sự du du..." thật giả nhập nhằng!...
Có lẽ nào ? Có lẽ nào ? lịch sử
Lại như con thò lò trong ván bài quỉ dữ
Máu nhân dân tuôn chảy đúc ngai vàng
Bạo chúa ngồi lem lẻm tụng nhân dân ?
Ơi em gái Trường Sơn mười tám tuổi
Cùng đồng đội đêm nao truy điệu sống cho mình
Và cứ thế dấn thân vào lửa dội
Em nghĩ gì sau cặp mắt kiên trinh ?
Em nghĩ tới tương lai tươi thắm ngọt lành ?
Tương lai ấy bây giờ tôi sống dở
Quay mặt vào đâu cũng phải ghìm cơn mửa
Cả một thời đểu cáng đã lên ngôi
Tôi bước đi trên đất nước nghẹn lời
Các anh đâu rồi ?
Những người Tháng Tám
Chẳng nhẽ khoanh tay nhìn tấn trò bội phản
Dân tộc này bị vỡ nợ Tự Do ?
Dân tộc từng sống chết chẳng so đo
Quyết không làm nô lệ
Sao hôm nay Người đành cam chịu thế
Mặc thân phận mình dưới ách tà gian
"Việt Nam bao năm ròng rên xiết lầm than..."
Câu hát cũ lòng tôi rỉ máu
Kìa em gái Trường Sơn hiện hồn về nhìn tôi đau đáu
Tháng tám ơi! Tháng Tám nước non mình
Tôi lại đi, lầm lũi cuộc hành trình
Chỉ có thế thôi! Thơ
Với cường quyền
Ðối mặt
Sống trong tôi là triệu người đã khuấ
Ðang thét đòi món nợ: Tự Do!
(19-8-1994)
12
Bài thơ về hạnh phúc
(tưởng nhớ XQ thân yêu)
I
Thôi em nằm lại
Với đất lành Duy Xuyên
Trên mồ em có mùa xuân ở mãi
Trời chiến trường vẫn một sắc xanh nguyên.
Trời chiến trường không một phút bình yên
Súng nổ gấp. Anh lên đường đuổi giặc
Lấy nỗi đau vô cùng làm sức mạnh vô biên
Bước truy kích đạp trăm rào gai sắc
Ôi mũi lê này hôm nay sao sáng quắc
Anh mất em như mất nửa cuộc đời
Nỗi đau anh không thể nói bằng lời
Một ngọn lửa thâm trầm âm ỉ cháy
Những viên đạn quân thù bắn em, trong lòng anh sâu xoáy
Anh bàng hoàng như ngỡ trái tim rơi
Như bỗng tắt vầng mặt trời hạnh phúc.
Nhưng em ạ, giây phút này chính lúc
Anh thấy lòng anh tỉnh táo lạ thường
Nhằm thẳng quân thù, mắt không giọt lệ vương
Anh nổ súng.
II
Hạnh phúc là gì? Bao lần ta lúng túng
Hỏi nhau hoài mà nghĩ mãi vẫn chưa ra
Cho đến ngày cất bước đi xa
Miền Nam gọi, hai chúng mình có mặt.
Nhớ chăng em, cái mùa mưa đói quay đói quắt
Mỗi bữa chia nhau nửa bát măng rừng
Em xanh gầy, gùi sắn nặng trên lưng
Môi tái ngắt, mái tóc mềm đẫm ướt
Bao giốc cao em cần cù đã vượt
Và mỗi lần ngồi nghỉ, em nhìn anh
Em nói tới những điều em định viết
Giữa hai cơn đau em ngồi ghi chép
Con sông Giàng gầm réo miên man
Nước lũ về... Trang giấy nhỏ mưa chan
Em vẫn viết: lòng dạt dào cảm xúc.
Và em gọi đó là hạnh phúc...
Nhớ chăng em, ngày mở màn chiến dịch Đông Xuân
Em lên đường phơi phới bước chân
B.52 bom nghìn tấn dội
Kìa dáng em băng rường bước vội
Vẫn nụ cười tươi tắn ấy trên môi.
Thôn 6 Bình Dương bãi cát sóng dồi
Nắng long lanh trong mắt người bám biển
Giặc mới lui càn khi em vừa đến
Bà mẹ già kể chuyện chặn xe tăng
Quanh những bờ dương bị giặc san bằng
Đã lại mở những chiến hào gai góc
Những em bé, dưới mưa bom, vẫn đi làm đi học
Những vồng khoai ruộng lúa vẫn xanh tràn
Trong một góc vườn cháy khét lửa Na-pan
Em sửng sốt gặp một nhành hoa cúc.
Và em gọi đó là hạnh phúc...
Như chồi biếc gặp mưa xuân, như chim én say trời
Em mải mê, đi giữa bao người
Xuyên Thọ, Xuyên Châu, Xuyên Hà, Xuyên Phú...
Những mảnh đất anh hùng quyến rũ
Phút giây đầu đã ràng buộc đời em
Như tự lọt lòng từng biết mấy thân quen
Em nhỏ giao liên, mẹ hiền trụ bám
Cô du kích dịu dàng dũng cảm
Sông Thu Bồn hằng xao động tâm tư
Có tiếng hò như thực như hư
Em đã đến, tắm mình trong sóng nước
Sông kể em nghe chuyện đôi bờ thủa trước
Em mở mắt nhìn kinh ngạc những làng thôn
Và kêu lên khi được thấy cội nguồn
Mỗi sự tích trên đất này thắng Mỹ.
Em đã gặp bao anh hùng dũng sĩ
Đã cùng họ sẻ chia
Cọng rau lang bên miệng hố bom đìa
Phút căng thẳng khi vòng vây giặc siết
Nỗi thống khổ ngút ngàn không kể hết
Của một thời nô lệ đau thương
Em lớn lên bên họ can trường
Giữa bom gào đạn réo
Em đã thấy những tâm hồn tuyệt vời trong trẻo
Những con người như ánh sáng lung linh
Mỗi đêm ra đi giản dị hiến mình
Để làm nên buổi mai đầy nắng
Em bối rối, em sững sờ đứng lặng
Vẻ đẹp này em chưa biết đặt tên
Thức dậy bao điều mới mẻ trong em
Nơi ngọn bút nghe cuộc đời thôi thúc.
Và em gọi đó là hạnh phúc...
III
Em ra đi chẳng để lại gì
Ngoài ánh mắt cười lấp lánh sau hàng mi
Và anh biết khi bất thần trúng đạn
Em đã ra đi với mắt cười thanh thản
Bởi được góp mình làm ánh sáng ban mai
Bởi biết mình có mặt ở tương lai.
Anh sẽ sống đẹp những ngày em chưa kịp sống
Sẽ yêu trọn những gì em chưa kịp yêu
Em trong anh là mùa xuân náo động
Từ phút này càng rực rỡ bao nhiêu.
8 tháng 3 - 1969
6 tháng 9 - 1969
13
Báo động
14
Bên cột mốc
15
Bi kịch hót
16
Cay đắng thay...
17
Câu vè chợt lượm
18
Có khi nào
Có khi nào trên đường đời tấp nập
Ta vô tình đi lướt qua nhau
Bước lơ đãng chẳng ngờ đang để mất
Một tâm hồn ta đã đợi từ lâu...
19
Có một phép màu tên gọi là thơ
Có những phút ngã lòng
Tôi vịn câu thơ mà đứng dậy
(Phùng Quán)
Thơ đi trần trụi thơ
Bao người sau vững bước
Thơ gọi thơ dậy các phương trời
Thơ cưu mang tâm huyết muôn đời
Thơ chấp nhận đương đầu quỉ dữ
Thơ song hành lịch sử
Chắp cánh vào tương lai
Tôi chưa hề tin phép màu thần thánh
Nhưng tôi tin có một phép màu cực mạnh
Cái phép màu tên gọi là THƠ.
Bị dồn sát chân tường
Thi sĩ
Tưởng chừng ngã quị
Tứ bề hùm sói khuyển ưng
Điêu luyện mọi ngón rừng
Thay nhau bủa nện
Dai dẳng đòn hèn hiểm
Thi sĩ ơi
Một đời
Chỉ có thơ thôi
Trái tim thơ nho nhỏ
Cây đàn thơ nho nhỏ
Làm sao chống đỡ ?
Nhưng lạ chưa
Thi sĩ
Tựa vào thơ
Chỉ mỗi tựa vào thơ
Ngoan cường chống trả
Thơ ngân lời yêu những gì đáng trân trọng nâng niu
Thơ ói mửa trước những gì tởm lợm
Đường tới tự do
Thơ dấn mình lên trước
Thi sĩ
Tưởng chừng ngã quị
Tứ bề hùm sói khuyển ưng
Điêu luyện mọi ngón rừng
Thay nhau bủa nện
Dai dẳng đòn hèn hiểm
Thi sĩ ơi
Một đời
Chỉ có thơ thôi
Trái tim thơ nho nhỏ
Cây đàn thơ nho nhỏ
Làm sao chống đỡ ?
Nhưng lạ chưa
Thi sĩ
Tựa vào thơ
Chỉ mỗi tựa vào thơ
Ngoan cường chống trả
Thơ ngân lời yêu những gì đáng trân trọng nâng niu
Thơ ói mửa trước những gì tởm lợm
Đường tới tự do
Thơ dấn mình lên trước
Đà Lạt tháng 1.1999
20
Cảm tác nhân đọc bài "Với người thả diều trên quảng trường Thiên An Môn"
của Dương Kỳ Anh
Diều bay lên bay lên
Thiên An Cửa an nhiên
Ngắm diều lên diều lên
Lòng thơ đâu có yên
Thơ không quên không quên
Đời không quên không quên
Đêm quảng trường ngập máu
Diều cứ lên cứ lên
Ngai kia vẫn bạo quyền
Dong diều là xích máu
Xe tăng nghiến đêm đêm
Trên niềm bay đau đáu.
Diều bay lên bay lên
Thiên An Cửa an nhiên
Ngắm diều lên diều lên
Lòng thơ đâu có yên
Thơ không quên không quên
Đời không quên không quên
Đêm quảng trường ngập máu
Diều cứ lên cứ lên
Ngai kia vẫn bạo quyền
Dong diều là xích máu
Xe tăng nghiến đêm đêm
Trên niềm bay đau đáu.
Đà Lạt 19.12.2003
21
Cảm tác trong đêm Đà Lạt nhân đọc di cảo thơ "Bánh vẽ" của Chế Lan Viên
Mấy thi sĩ thế kỷ này nhồm nhoàm nhai bánh vẽ
Mà thương vay những thế kỷ vắng anh hùng*
Họ thầm biết trên đầu mình có kẻ
Tay vẽ bánh cho người, mồm nhai thứ thiệt ung dung
Anh ngồi nhấm lai rai, dẫu biết thừa bánh vẽ
Bởi sợ bị đưa ra khỏi bữa tiệc linh đình
Cái bữa tiệc tù mù mà nức lòng đáo để
Chúc tụng tía lia và ăn uống thật tình
Cốt một chỗ ngồi thôi để có ngày được nhai thứ thiệt
Mà kiên trì nhai bánh vẽ rã quai hàm
Thứ thiệt mãi xa vời, chỉ rất gần là cái chết
Cái chết này là chết thật hay oan ?
Tôi rùng mình đọc bài thơ “Bánh vẽ”
Mỗi chữ tạc lên cột số dặm đời
Thể phách đã an hòa cùng đất mẹ
Tinh anh còn lạnh buốt suốt thời tôi.
Đà Lạt 13.9.1991
22
Chào sông Trà
tặng Thanh Thảo
Chào sông Trà
Cao Bá Quát tái sinh
tuốt gươm thơ
vua chúa giật mình
Sông Trà sông Trà
sôi sục tự nguồn thấu tận Hoàng Sa
xanh cuộn ngang trời sóng dậy hồn ta…
Đà Lạt 5.3.05
23
Chôn
24
Chồng chất...
25
Chiến tranh và hoà bình
26
Chiều mưa thịt chó
27
Em đến...em đến
28
Em ru anh...
29
Em trở dậy
30
Giấc xuân
31
Hí trường
32
Hoạ bài "Vịnh bức đồ địa rách" của cụ Tản Đà
33
Hương tường vi
Tôi bước ra khỏi nhà
Hương tường vi ngào ngạt
Hai cớm rà theo sát
Hương tường vi lan xa
Hai cớm gằm mặt lạnh
Kèm hai bên lối mòn
Hương tường vi ương ngạnh
Vẫn thơm cùng núi non
Cám ơn tường vi nhé
Em nuôi nấng hồn ta
Giữa thời quân đồ tể
Ðang dằn cổ thơ ca.
(1997)
34
Kính báo cụ Đồ Chiểu
35
Kỷ niệm về một bạn thơ đã mất
36
Không đề (III)
37
Không có gì quý hơn độc lập tự do
Bao nhiêu năm ta ngỡ mình tự do
Những giáo điều đã thành tín điều từ khi nào vậy?
Chất độc ngấm ngọt ngào không ai nhận thấy
Đất sét nhào nên thần tượng để tôn thờ
Không có gì quý hơn độc lập tự do
Chân lý ngỡ thấm rồi ngờ đâu chưa hiểu hết
Sau bao phen đối đầu cùng cái chết
Vẫn chưa tan nỗi sợ trước uy quyền
Bao từ ngữ nhờn trơn che đậy cường quyền
Bọn đểu cáng mặt mày đạo mạo
Chúng nó ác hơn sói hùm và tinh ranh hơn cáo
Lò sát sinh toả hương vị thiên đường
Các nhà tiên tri dự báo tai ương
Bị bóp cổ giữa ban ngày bí mật
Những con hoạ mi bị đốt mù mắt
Líu lo khắp nơi
Giọng hoan ca lấp tiếng quỷ ma cười
Không có gì quý hơn độc lập
Không có gì quý hơn tự do
Ai đoạ đầy ai vì một lời nói thật?
Ai yên lành nhờ uốn lưỡi vòng vo?
Không có gì quý hơn
độc lập
tự do
Ta hôm nay lại ôm đầu đánh vần từng chữ
Việc chi mà xấu hổ
Khi mỗi giọt máu mình khát độc lập tự do.
Mátxcơva, tháng 4-1988
Đà Lạt, tháng 9-1988
38
Không, mẹ ơi...
39
Lại ngẫm về hạnh phúc
40
Lịch sử
41
Lưỡi
Cái lưỡi độc
giết người
giờ uốn lời ưu ái
nạn nhân xưa
ngọt đến nghi ngờ
Uốn
uốn...
Liếm
liếm...
Cố liếm sạch bàn tay nhầy máu
nhầy "thơ":
chơi vớt cú lừa con cháu.
(Đà Lạt 17-9-2004)
42
Mặt nạ
43
Mẹ đâu ngờ
44
Mẹ đi chọn mặt gửi vàng
45
Mẹ ngẩn ngơ đi...
46
Mừng
47
Một thoáng phố phường
48
Núi
49
Những dòng ghi tản mạn cho bé Ly trong sổ tay ngày 6/10/1969
50
Những ngày thường đã cháy lên
"Cái ác, nếu được ý thức không phải với
một thái độ ghê tởm, sẽ chỉ đẻ ra cái ác lớn hơn"
- Dostoievski Không có ai
Không có ai
Có thể ngẩng nhìn trời
Bình tâm mỗi sáng
Khi những thằng đểu còn trong Đảng
Không có ai
Không có ai
Yên nghỉ đời đời
Hồ Chí Minh
Trần Phú
Minh Khai
Mắt các Người làm sao nhắm được?
Những người mẹ vô danh
Những người lính vô danh
Đã nằm xuống những nẻo đường dằng dặc chiến tranh
Mắt các Người làm sao nhắm được?
Xương máu các Người đã nhào nên đất nước
Từ dưới mồ trừng mắt nhìn lên
Ai đổ máu xương cho Đảng cầm quyền?
Khi bọn đểu còn trong Đảng
Ai có thể bình tâm mỗi buổi sáng?
Chừng nào còn một kẻ quyền uy
Nghênh ngang lâu đài phía nam vi-la phía bắc
Bước lên bục cao rao giảng trơn lì
Về sự quên mình cho dân cho nước
Đất nước thêm một lần ô nhục.
Chừng nào còn một kẻ quyền uy
Nhấc điện thoại đổi đen thành trắng
Bước lên bục cao rao giảng trơn lì
Về dân chủ
Đất nước thêm một lần khốn khổ.
Đồng chí - tiếng ấm nồng máu đỏ
Sao có lúc vang lên lạnh rợn thế này?
"Đồng chí"- dao đã nằm ém nhẹm dưới lòng tay
Mưu mô đã xong và mọi ngả đường đã
giăng cạm bẫy.
Khí trời, khí trời mỗi ngày ta thở
Bị ô nhiễm bởi bao lời dối trá
Phổi ta nám rồi - ta dẫu có làm sao...
Nhưng lũ trẻ, trời ơi, lũ trẻ
Chúng lớn lên sẽ hít thở thế nào
Nếu dối trá vẫn chồng lên dối trá
Khi bịp bợm còn vung muôn trò xiếc vô hình
Khi ngu dốt còn kết thành thế lực
Tấm thẻ đỏ tim tôi còn thét lên trong ngực
Tiếng hét hãy vang xa rung chuyển thế gian này.
Ta đau sự nghiệp này
hơn hết mọi niềm đau
Thưa mẹ
Đau cùng cực
như đất trời vò xé
Như thuở nào quằn quại mẹ inh con
Suốt một đời bạc tóc dưới mưa bom
Mẹ lầm lũi đào hầm nuôi cách mạng
Con xin nói
với tất cả tấm lòng và lương tri cộng sản
Mẹ chẳng phải đảng viên
Nhưng mẹ có tấm-thẻ-đỏ-trái-tim ròng máu ứa
Chính mẹ chứ không ai - mẹ phải nắm quyền
Hỏi tội những thằng thẻ đỏ tim đen.
Suốt một đời bạc tóc dưới mưa bom
Mẹ lầm lũi đào hầm nuôi cách mạng
Con xin nói
với tất cả tấm lòng và lương tri cộng sản
Mẹ chẳng phải đảng viên
Nhưng mẹ có tấm-thẻ-đỏ-trái-tim ròng máu ứa
Chính mẹ chứ không ai - mẹ phải nắm quyền
Hỏi tội những thằng thẻ đỏ tim đen.
19-8-1988
51
Nhưng chính phút này
52
Nhưng dù sao, chẳng lẽ...
53
Oan hồn dâng trĩu cả mây trời
54
Phản chiến
(gửi các binh sỹ Irak và liên quân Mỹ–Anh)
Tổ quốc trong anh máu thắm tận nguồn
Tổ quốc chúng gào đầu lưỡi
Hãy cảnh giác!
Khi anh đầm mình máu mê trận mạc
Chúng đưa con du học nước ngoài
rúc kín lâu đài du hý trên ngai
Hãy cảnh giác!
Bọn mặt bự dẻo mồm
thời nào chẳng nhân danh Tổ quốc
cao giọng hùng hồn không tiếc máu xương
máu xương lầy đỏ nghiệp đế vương
Hãy cảnh giác!
Sau chiến tranh chúng lại chiến tranh
cuộc chiến tranh một phía
Người sống sót trở về oằn lưng sưu thuế
Chúng lấy máu đúc vàng
độc quyền ngự trị nghênh ngang
độc quyền nghĩ
độc quyền nói
độc quyền ráo trọi
Dân đen chỉ một quyền được ...đói
và thêm nữa là quyền sợ hãi
triền miên...
Hãy cảnh giác!
Dân đen
Cảnh giác!
Lòng ta yêu vô cùng Tổ quốc
Chúng luôn moi làm bẫy đánh lừa
sập lại chính đời ta
đến con cháu ta
vào kiếp chó
canh túi vàng chúng nó.
(Đà Lạt, 4-4-2003)
55
Quỉ dữ bảo nhau
56
SOS! Những bãi mìn gài vào tương lai!
Em đem tuổi ngọc học trò mua chữ mua điểm
thầy cô vô tư bán chữ bán điểm
bao khoá bao niên mua bán dài dài
bao bãi mìn gài vào tương lai!
Những đứa trẻ lớn lên đi mua luận án
mua thầy hướng dẫn mua thầy phản biện
các hội đồng vô tư bán mua
tiến sĩ mua
giáo sư mua
đất Việt ngàn năm văn hiến như đùa!
Vô tận cuộc đùa lây nhây ma quái
mìn xé ngầu hiện tại
gài tiếp vào tương lai.
Đà Lạt, 3-12-2002
57
Ta có nhau
58
Ta và chúng
59
Tình khúc ngàn dâu
60
Tôi gởi thơ tôi vào ngọn gió cao nguyên
61
Từ phút ấy
62
Tổ quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt
Còn ai kêu cho những cây thông không biết nói
Khi nhà thơ bị bóp cổ nghẹn lời
Rừng nguyên sinh vung lưỡi rìu quỉ đói
Rắc rắc cây xô cốc chạm quỉ vang cười
Chúng nó nhậu từng cánh rừng dải núi
Từng khoảng trời miệt đất lòng khơi
Nhậu tất cả từ Vua Hùng để lại
Nhậu đến nàng Tô Thị rã thành vôi
Chúng nó nhậu trên thân em trinh bạch
Trên lưng mẹ già còm cõi một đời bom
Con mất xác dưới chân thành Quảng Trị
Mẹ khoét hầm nuôi tiếp biết bao con
Kìa mẹ về run rẩy dưới mưa tuôn
Qua cửa vi-la thấy đàn con ngồi nhậu
Những đứa con thoát chết vụ khui hầm
Đang tưng bừng nâng cốc tụng nhân dân
Tổ Quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt
Có nghe chăng con cháu ngợi ca Người
Và hạ bút ký hợp đồng cái rẹt Hợp đồng này giầu đẹp lắm Người ơi!
Đà Lạt 1993
63
Thơ dâng
Kính dâng anh linh các liệt sĩ
vì Tổ Quốc đã bỏ mình trong lòng đất lòng biển
Hoàng Sa Trường Sa
Tôi ngước mắt vọng trời
Trời rựng máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi cúi đầu tìm đất
Đất ứa lệ
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi vây giữa ngàn thông ngàn hoa
Gốc thông nào cũng khắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Cánh hoa nào cũng nhắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Kìa vụt hiện ngọc ngà
Người mẫu
Em lớn từ lệ máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Ê a bên thềm miệng sữa ê a
Vỗ lòng tôi tựa sóng
Hoàng Sa
Trường Sa
Sực nghe xuân gõ cửa mọi nhà
Âm âm
rền
Hoàng Sa
Trường Sa.
(Đà Lạt 24g 30, ngày 17.01.2008)
-nhớ ngày 19.1.1974, quần đảo Hoàng Sa bị mất vào tay Trung Quốc
64
Thơ tặng anh Năm Hộ
65
Thơ tặng vợ hiền
66
Thơ vụt hiện trong phòng thẩm vấn
67
Thơ viết từ xó bếp
68
Thơ ơi thơ!
69
Vào, ra
70
Vì nhân dân quên mình
71
Vòng hoa đao phủ
72
Về một tên đào ngũ
73
Ơi thiên thai
Ru xa
(2002)
74
Bài thơ tình ở Thái Nguyên
Bỗng sợ thấy lòng vương vấn nhau
Vấn vương chi để ngẩn ngơ sầu
Nỗi riêng canh cánh thầm riêng nửa
Trời hỡi làm sao quên được nhau
Ta cúi xin trời bắt phải quên
Ừ quên có lẽ đỡ ưu phiền
Thôi anh thu lại bao niềm nhớ
Vào những đêm dài mưa nhức đêm
Thôi em cứ mãi xa vời thế
Để anh mơ trọn giấc mơ hờ
Để em cứ mãi hồn nhiên thế
Ríu rít vui đùa trong nắng thơ
Thái Nguyên đêm 13-11-2001
75
Cõi hiền
76
Em khơi nguồn...
77
Hồng dại của muôn đời
78
Phép lạ
79
Ru xa
80
Thơ tặng cố nhân
Đôi mắt thơ ngước lên khoảng trời hạnh thắm
Bập bẹ đầu đời lời ngỏ tuổi mười lăm
Em đâu biết những năm dài lửa đạn
Một khoảng trời hạnh thắm vẫn đăm đăm
Bao hụt hẫng nguôi rồi, anh cảm ơn số phận
Đã không cuốn em vào sóng gió đời anh
Anh vui gánh mọi gieo neo quốc vận
Cho em xa một cõi an bình
Xin cảm ơn, xin cảm ơn số phận
Đã cho anh lành lặn trở về
Được soi mắt vào khoảng trời hạnh thắm
Được mở lòng muôn dặm tới em xưa
Hà Nội 16-12-2001
81
Xuân mơ
Tham khảo thêm về nhà thơ Bùi Minh Quốc
Đảng chỉ tay
Quốc hội giơ tay
Mặt trận vỗ tay
Chính phủ ra tay
Doanh nghiệp nhà nước ngửa tay
Công ty hữu hạn ngoặc tay
Công an còng tay
Tội phạm bắt tay
Báo chí chùn tay
Trí thức phẩy tay
Đồng đội cụt tay
Quan chức đầy tay
Dân trắng tay
BÙI MINH QUỐC
http://nguyentrongtao.info/tag/bui-minh-qu%E1%BB%91c/
Bùi Minh Quốc: tình yêu mãi trinh thiêng
74
Bài thơ tình ở Thái Nguyên
Bỗng sợ thấy lòng vương vấn nhau
Vấn vương chi để ngẩn ngơ sầu
Nỗi riêng canh cánh thầm riêng nửa
Trời hỡi làm sao quên được nhau
Ta cúi xin trời bắt phải quên
Ừ quên có lẽ đỡ ưu phiền
Thôi anh thu lại bao niềm nhớ
Vào những đêm dài mưa nhức đêm
Thôi em cứ mãi xa vời thế
Để anh mơ trọn giấc mơ hờ
Để em cứ mãi hồn nhiên thế
Ríu rít vui đùa trong nắng thơ
Thái Nguyên đêm 13-11-2001
75
Cõi hiền
76
Em khơi nguồn...
77
Hồng dại của muôn đời
78
Phép lạ
79
Ru xa
80
Thơ tặng cố nhân
Đôi mắt thơ ngước lên khoảng trời hạnh thắm
Bập bẹ đầu đời lời ngỏ tuổi mười lăm
Em đâu biết những năm dài lửa đạn
Một khoảng trời hạnh thắm vẫn đăm đăm
Bao hụt hẫng nguôi rồi, anh cảm ơn số phận
Đã không cuốn em vào sóng gió đời anh
Anh vui gánh mọi gieo neo quốc vận
Cho em xa một cõi an bình
Xin cảm ơn, xin cảm ơn số phận
Đã cho anh lành lặn trở về
Được soi mắt vào khoảng trời hạnh thắm
Được mở lòng muôn dặm tới em xưa
Hà Nội 16-12-2001
81
Xuân mơ
Tham khảo thêm về nhà thơ Bùi Minh Quốc
Đảng chỉ tay
Quốc hội giơ tay
Mặt trận vỗ tay
Chính phủ ra tay
Doanh nghiệp nhà nước ngửa tay
Công ty hữu hạn ngoặc tay
Công an còng tay
Tội phạm bắt tay
Báo chí chùn tay
Trí thức phẩy tay
Đồng đội cụt tay
Quan chức đầy tay
Dân trắng tay
BÙI MINH QUỐC
http://nguyentrongtao.info/tag/bui-minh-qu%E1%BB%91c/
Bùi Minh Quốc: tình yêu mãi trinh thiêng
Nguyễn Trọng Tạo
Người đọc đã quá quen với giọng thơ công dân của Bùi Minh Quốc, từ bài thơ đầu tay “Lên miền Tây” nổi tiếng, đến những bài thơ viết tại chiến trường “Mảnh đất nuôi ta thành dũng sĩ”, và sau này là giọng thơ chính luận đầy nghiệt ngã “Tổ quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt”…
Nhưng anh cũng nổi tiếng với những bài thơ tình từng được chép trong “sổ tay chiến sĩ”, “sổ tay sinh viên” như “Bài thơ về hạnh phúc”:
Hạnh phúc là gì? Bao lần ta lúng túng
Hỏi nhau hoài mà nghĩ mãi vẫn chưa ra
Nhiều người thuộc bài thơ 4 câu “Có khi nào”, nhưng không biết đó là thơ Bùi Minh Quốc:
Có khi nào trên đường đời tấp nập
Ta vô tình đi lướt qua nhau
Bước lơ đãng chẳng ngờ đang để mất
Một tâm hồn ta đã đợi từ lâu...
Năm 2002, Bùi Minh Quốc cho xuất bản một tập thơ tình mỏng chỉ vài chục trang với tên sách “Ru xa”. Ru xa cũng là tên một bài thơ anh mới viết thời đó:
Bé xa, Bé xa
Giờ Bé ngủ nha
Choàng Bé đêm hoa
Anh ru, ru vọng
Anh ru, ru xa
Tay anh lóng ngóng
Lòng anh dịu mềm
Anh ru thật êm
Ngoan ngoan Bé ngủ
Anh ru, anh ru
Qua trời bão tố
Anh ru, anh ru
Qua đồi mượt cỏ
À ơi bão tố
Lùi xa lùi xa
À ơi đồi cỏ
Ru thơm mượt mà
Bé xa, Bé xa
Ngủ ngon vào mộng
À ơi tiên nga
Này anh ru vọng
À ơi ngọc ngà
Này anh ru xa
Ru xa, ru xa…
Đọc những câu thơ đầy nhạc, đầy dịu dàng yêu mến như thế, ít ai ngờ tác giả của nó lại chính là một nhà thơ chiến sĩ với tâm hồn bão lửa luôn hừng hực với lẽ sống cách mạng chưa bao giờ chịu tắt.
Tôi gặp anh ngoài đời cũng thấy rõ điều đó. Anh như một người có hai tâm hồn: Yêu thương và Căm giận. Hình như có kẻ thù nào đó luôn làm anh căm giận sục sôi. Nhưng cũng hình như có một mê cung nào đó luôn níu anh về dịu dàng say đắm. Đó chính là tình yêu mà anh luôn nâng niu chăm chút.
Phải chăng tình yêu chính là giống nòi căn cốt của Bùi Minh Quốc? Điều đó không sai. Tình yêu với anh không chỉ là mơ màng tưởng tượng, mà là giao hòa cuộn xiết. Những câu thơ nhục cảm của anh được viết rất thanh tao, lại đầy cảm giác:
Em đấy ư, lưng trời hương sắc quyện
Ươm trọn đời anh nào vực nào đồi
Muôn ngón tay mơ trên vùng cỏ mịn Mimoza thảng thốt nở hoa rồi.
(Đà Lạt xuân)
Năm nay, Bùi Minh Quốc lại cho ra mắt thêm một tập thơ tình mới: “Trinh thiêng”. Chỉ mỏng mảnh 9 bài thơ ngắn. Nhưng số trang lại dày gấp 3 số bài thơ đó, vì nó được dịch ra 2 thứ tiếng Anh và Pháp.
Có cảm giác tình yêu với thơ Bùi Minh Quốc là ngọn đèn hiệu cho người lính trận trở về căn nhà yêu dấu trong đêm tối mịt mùng. Đấy là nơi không còn nghe tiếng súng, không còn căm giận sục sôi, không còn đằng đằng sát khí, không còn máu me rác bẩn… mà chỉ còn một không gian sạch trong riêng biệt chờ đón, che chở và an ủi người về mà anh gọi đấy là chốn “Trinh thiêng”. Vâng, tình yêu với anh là Trinh thiêng sau “nghìn đêm lửa đạn” bỗng thấy “Giữa vườn thơ trắng tinh/ Vụt nở một đóa hồng/ Rực thắm/ Máu Trinh”; hoặc một đóa tường vi nhỏ nhoi lẫn giữa vô thường:
Ôi đoá tường vi ngan ngát hương
Lẫn trong bờ bụi giữa vô thường
Anh đi không mỏi đường muôn dặm
Em nở lặng thầm tan gió sương.
Chỉ thế thôi mà thi sĩ coi đó là ân phúc cho thơ. Cũng không có gì là quá, khi tình yêu đã mang tới cho thi sĩ một sự hồi sinh quẫy cuộn:
Phút ấy hương hoa ngọc ngà toả quyện
Ôi hồng hoang hiền hậu hiến dâng nhau
Ôi réo thác ôi dậy ngàn động biển
Ôi loé ngời quẫy cuộn đến đâu đâu…
Anh dùng khá nhiều thán từ “ôi” mà có người vẫn cho là quá cũ với thơ hôm nay. Tôi cũng giật mình, sao thi sĩ “ôi” nhiều đến thế? “Ôi thế thế thế là ta thế thế”. Hóa ra anh không kìm được tiếng kêu xáo động trước ân phúc mà tình yêu hiến tặng. Đó cũng là niềm hạnh phúc quá lớn đến ngọng nghịu không nói nên lời. Để rồi, có ngày anh được thú nhận điều bí mật:
Có phép mầu giao cảm với bao la
Anh thú nhận quả thật mình hạnh phúc.
Đọc thơ tình Bùi Minh Quốc luôn thấy hiện lên một không gian linh thiêng với hương hoa hương người thơm ngát từ những câu thơ nương nhẹ vì sợ làm tan vỡ cõi thiên cung:
Người bỗng hiện ngời trong áo đêm
Đêm êm êm tỏa trọn nguồn êm
Xin nương nương cánh êm người mở
Người mở êm hòa tận cõi thiêng.
Đôi lúc cảm giác không gian trong thơ tình của anh như lạc sang một cõi khác, giống như cõi mộng trong thơ Hàn Mặc Tử hay cõi Thiên Thai của âm nhạc Văn Cao:
Bao vẩn bụi phàm trần thanh tẩy hết
Trong cảm hòa ươm ngát cả tinh cung.
Thì ra Bùi Minh Quốc đang coi Thiên Nhiên như một Giáo Tòa, và tình yêu chính là Tôn giáo của riêng anh:
Anh lập tôn giáo EM
Mình em ngồi CHÚA HIỀN
Mình anh quì ngưỡng niệm
Trong GIÁO TÒA THIÊN NHIÊN.
Nhưng như trên đã nói, Bùi Minh Quốc có hai tâm hồn. Khi anh thu mình vào tình yêu thì chính là lúc anh mở ra một cõi thanh bình tuyệt diệu. Khi anh cởi lòng ra với xã hội thì ngùn ngụt nộ khí xung thiên. Phải chăng, đôi lúc anh cũng tự thấy mình mệt mỏi khi gợn lên những ám ảnh hận thù qua:
Anh xin riêng thức che ngày cũ
Vẫn ám vọng hoài những đợt bom.
Người đọc đã quá quen với giọng thơ công dân của Bùi Minh Quốc, từ bài thơ đầu tay “Lên miền Tây” nổi tiếng, đến những bài thơ viết tại chiến trường “Mảnh đất nuôi ta thành dũng sĩ”, và sau này là giọng thơ chính luận đầy nghiệt ngã “Tổ quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt”…
Nhưng anh cũng nổi tiếng với những bài thơ tình từng được chép trong “sổ tay chiến sĩ”, “sổ tay sinh viên” như “Bài thơ về hạnh phúc”:
Hạnh phúc là gì? Bao lần ta lúng túng
Hỏi nhau hoài mà nghĩ mãi vẫn chưa ra
Nhiều người thuộc bài thơ 4 câu “Có khi nào”, nhưng không biết đó là thơ Bùi Minh Quốc:
Có khi nào trên đường đời tấp nập
Ta vô tình đi lướt qua nhau
Bước lơ đãng chẳng ngờ đang để mất
Một tâm hồn ta đã đợi từ lâu...
Năm 2002, Bùi Minh Quốc cho xuất bản một tập thơ tình mỏng chỉ vài chục trang với tên sách “Ru xa”. Ru xa cũng là tên một bài thơ anh mới viết thời đó:
Bé xa, Bé xa
Giờ Bé ngủ nha
Choàng Bé đêm hoa
Anh ru, ru vọng
Anh ru, ru xa
Tay anh lóng ngóng
Lòng anh dịu mềm
Anh ru thật êm
Ngoan ngoan Bé ngủ
Anh ru, anh ru
Qua trời bão tố
Anh ru, anh ru
Qua đồi mượt cỏ
À ơi bão tố
Lùi xa lùi xa
À ơi đồi cỏ
Ru thơm mượt mà
Bé xa, Bé xa
Ngủ ngon vào mộng
À ơi tiên nga
Này anh ru vọng
À ơi ngọc ngà
Này anh ru xa
Ru xa, ru xa…
Đọc những câu thơ đầy nhạc, đầy dịu dàng yêu mến như thế, ít ai ngờ tác giả của nó lại chính là một nhà thơ chiến sĩ với tâm hồn bão lửa luôn hừng hực với lẽ sống cách mạng chưa bao giờ chịu tắt.
Tôi gặp anh ngoài đời cũng thấy rõ điều đó. Anh như một người có hai tâm hồn: Yêu thương và Căm giận. Hình như có kẻ thù nào đó luôn làm anh căm giận sục sôi. Nhưng cũng hình như có một mê cung nào đó luôn níu anh về dịu dàng say đắm. Đó chính là tình yêu mà anh luôn nâng niu chăm chút.
Phải chăng tình yêu chính là giống nòi căn cốt của Bùi Minh Quốc? Điều đó không sai. Tình yêu với anh không chỉ là mơ màng tưởng tượng, mà là giao hòa cuộn xiết. Những câu thơ nhục cảm của anh được viết rất thanh tao, lại đầy cảm giác:
Em đấy ư, lưng trời hương sắc quyện
Ươm trọn đời anh nào vực nào đồi
Muôn ngón tay mơ trên vùng cỏ mịn Mimoza thảng thốt nở hoa rồi.
(Đà Lạt xuân)
Năm nay, Bùi Minh Quốc lại cho ra mắt thêm một tập thơ tình mới: “Trinh thiêng”. Chỉ mỏng mảnh 9 bài thơ ngắn. Nhưng số trang lại dày gấp 3 số bài thơ đó, vì nó được dịch ra 2 thứ tiếng Anh và Pháp.
Có cảm giác tình yêu với thơ Bùi Minh Quốc là ngọn đèn hiệu cho người lính trận trở về căn nhà yêu dấu trong đêm tối mịt mùng. Đấy là nơi không còn nghe tiếng súng, không còn căm giận sục sôi, không còn đằng đằng sát khí, không còn máu me rác bẩn… mà chỉ còn một không gian sạch trong riêng biệt chờ đón, che chở và an ủi người về mà anh gọi đấy là chốn “Trinh thiêng”. Vâng, tình yêu với anh là Trinh thiêng sau “nghìn đêm lửa đạn” bỗng thấy “Giữa vườn thơ trắng tinh/ Vụt nở một đóa hồng/ Rực thắm/ Máu Trinh”; hoặc một đóa tường vi nhỏ nhoi lẫn giữa vô thường:
Ôi đoá tường vi ngan ngát hương
Lẫn trong bờ bụi giữa vô thường
Anh đi không mỏi đường muôn dặm
Em nở lặng thầm tan gió sương.
Chỉ thế thôi mà thi sĩ coi đó là ân phúc cho thơ. Cũng không có gì là quá, khi tình yêu đã mang tới cho thi sĩ một sự hồi sinh quẫy cuộn:
Phút ấy hương hoa ngọc ngà toả quyện
Ôi hồng hoang hiền hậu hiến dâng nhau
Ôi réo thác ôi dậy ngàn động biển
Ôi loé ngời quẫy cuộn đến đâu đâu…
Anh dùng khá nhiều thán từ “ôi” mà có người vẫn cho là quá cũ với thơ hôm nay. Tôi cũng giật mình, sao thi sĩ “ôi” nhiều đến thế? “Ôi thế thế thế là ta thế thế”. Hóa ra anh không kìm được tiếng kêu xáo động trước ân phúc mà tình yêu hiến tặng. Đó cũng là niềm hạnh phúc quá lớn đến ngọng nghịu không nói nên lời. Để rồi, có ngày anh được thú nhận điều bí mật:
Có phép mầu giao cảm với bao la
Anh thú nhận quả thật mình hạnh phúc.
Đọc thơ tình Bùi Minh Quốc luôn thấy hiện lên một không gian linh thiêng với hương hoa hương người thơm ngát từ những câu thơ nương nhẹ vì sợ làm tan vỡ cõi thiên cung:
Người bỗng hiện ngời trong áo đêm
Đêm êm êm tỏa trọn nguồn êm
Xin nương nương cánh êm người mở
Người mở êm hòa tận cõi thiêng.
Đôi lúc cảm giác không gian trong thơ tình của anh như lạc sang một cõi khác, giống như cõi mộng trong thơ Hàn Mặc Tử hay cõi Thiên Thai của âm nhạc Văn Cao:
Bao vẩn bụi phàm trần thanh tẩy hết
Trong cảm hòa ươm ngát cả tinh cung.
Thì ra Bùi Minh Quốc đang coi Thiên Nhiên như một Giáo Tòa, và tình yêu chính là Tôn giáo của riêng anh:
Anh lập tôn giáo EM
Mình em ngồi CHÚA HIỀN
Mình anh quì ngưỡng niệm
Trong GIÁO TÒA THIÊN NHIÊN.
Nhưng như trên đã nói, Bùi Minh Quốc có hai tâm hồn. Khi anh thu mình vào tình yêu thì chính là lúc anh mở ra một cõi thanh bình tuyệt diệu. Khi anh cởi lòng ra với xã hội thì ngùn ngụt nộ khí xung thiên. Phải chăng, đôi lúc anh cũng tự thấy mình mệt mỏi khi gợn lên những ám ảnh hận thù qua:
Anh xin riêng thức che ngày cũ
Vẫn ám vọng hoài những đợt bom.
NUYỄN TRỌNG TẠO
Hà Nội, 4.2012
Tổ Quốc Trên Hết, Quyền Dân Trên Hết !
http://www.ngay-dem.com/modules.php?name=News&file=print&sid=425
nhà thơ Bùi Minh Quốc & dịch giả Đoàn Tử Huyến
Trở về
Danh sách Tác giả
Chân dung Văn nghệ sĩ
Emprunt Empreinte
MDTG là một webblog "mở" để mỗi ngày một hoàn thiện, cập nhật sáng tác mới cho từng trang và chỉ có thể hoàn hảo nhờ sự cộng tác của tất cả các tác giả và độc giả.
MDTG xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ tinh thần của các văn hữu đã gởi tặng hình ảnh và tư liệu đến webblog từ nhiều năm qua.
[]
----------------------------------
trích từ blog phan nguyên
====================