Thứ Hai, 5 tháng 12, 2011

HOÀNG THƯ / VÒM TRỜI XANH / Nxb Trình Bày Strasbourg, 1999.

Khổ sách 10 x 21 cm, không đánh số trang,  khoảng  dưới 30.   Bìa trình bày  đơn giản, có lẽ ảnh tác giả in chìm.     Chỉ có 1 cánh gà  cuối thi tập:

------------------------------------------------------------------------------------

                                     T Ư    L I Ệ  U   T H Ơ     ( chữ L in  nghiêng)
                                     T R Ì N H     B Ầ  Y         
                                      Vòm trời xanh
                                      thơ HOÀNG THƯ
                                      in tại xưởng Gutenberg
                                      Lộ-trấn, 1999
                                      H.C.

                                      TLT                                (   viết chữ thường)   
                                      TRÌNH BẦY
-----------------------------------------------------------------------
bìa 4 :
          HOÀNG THƯ  nổi tiếng như một " kịch sĩ tài ba" thời kháng chiến chống Pháp, nghệ sĩ múa và người ngâm thơ " truyền cảm" tại miền Nam Việt-nam  trước `1975.   Ông còn là một nhà thơ, từng sáng tác nhiều tính khúc được phổ nhạc.
Theo lời giới thiệu của các nhà thơ Thế Phong và Nguyễn Quốc Thái, Vòm trời xanh, được viết bằng hai thứ tiếng Pháp, Việt, là một bản" giao hưởng tự sự"; và Hoàng Thư năm nay đã gần 80  tuổi.   Bản giao hưởng này được đề tặng các con ông tại Pháp...
                                                                                    (Diễm Châu , 1999)

In lần thứ nhất.

Bìa : HUỲNH ĐÀN.

-----------------------------------------------------------------------------------

 trang 1: ( bìa giả )

                                                                 H O À N G    T H Ư

                                                            V Ò M   T R Ờ I    X A N H

                                                                              20  năm chờ đợi
                                                                               ngày ấy cứ gần mãi trong tôi

\                                                                              Cho các con tôi  tại Pháp
                                                                                                               H.T.


                                                               Là kinh điển
                                                              Bản giao hưởng mang tính chất tự truyện:


                                         Nữ thần âm nhạc, II
                                         Tuổi ấu thơ, II
                                         Mảnh đất còn  sót lại của Thượng đế, III
                                         Cho con, III & IV
                                         Đà lạt, thành phố cả rừng  thông, IV

--------------------------------------------------------------------------------------


H O À N G   T H Ư*
 bài của THẾ PHONG.


 Hoàng Thư, một trong những bạn thiếu thời của Phạm Duy, trong bộ ba tắm sông với nhau tư hồi nhỏ,   lại không biết bơi,  trước con sông nước đỏ ngầu,  cậu sợ chết đuối,  nên dễ nghe lời dụ dỗ của Phạm Duy, bằng lòng để chú chuồn ngô mắt bi ve cắn rốn.   Chẳng hiểu chuyện tầm phào này có làm cho nghệ sĩ,  kịch sĩ tài danh Hoàng Thư sau này bơi giỏi hay không ?

Nhưng có một điều chắc chắn nhất  :  trong ba chú bé tắm song kia,  nay có hai thành danh -  Hoàng  Thư, nghệ sĩ múa ' Trấn thủ lưu đồn" , có một không hai ở miền Nam trước 75,  vang danh ở nhiều buổi trình diễn ,qua nhiều nước trên thế giới ; Nhật, Pháp, Đài loan, Philippines, Hong Kong, Lào, Cam- pu- chia, Thái Lan, v.v.  Thời kỳ 1946, Hoàng Thư có giọng hát rất tốt, ngâm thơ dài hơi từ ngày kháng chiến bùng nổ.   Tiếng hát hồi ấy khiến chính Phạm Duy tin cậy hơn chính tiếng hát của Phạm Duy sáng tác.   Nên Hoàng Thư hát nhạc Duy  .   Còn tiếng hát Duy được lòng Văn Cao,  nhạc sĩ tài danh tiền-kháng chiến, nên ca sĩ Duy đem tiếng nhạc Văn Cao hát vang vang trong nhạc hội, đến tận Đất Đỏ Miền Đông... " Văn Cao tiếng đàn, Phạm Duy tiếng hát."

Sau 1975, tôi thật ngạc nhiên được biết Hoàng Thư sáng tác nhiều bài hát thơ ( lieder), lồng trong  khúc gioa hưởng tự sự.   Anh sáng tác bài thơ bằng tiếng Pháp và hát  thơ giữa núi rừng mờ sương, phố cao, gió núi, thông reo; anh cùng nhạc sĩ Y Vân( 1933- 1979) dạo lại khúc giao hưởng, do Y Vân " tổng phổ".

Hoàng Thư có cả một chuỗi dài phía trước lưu lạc,  khi tóc còn rất xanh, nay rất bạc ; nhưng vẫn là một Hoàng Thư tài hoa nghệ sĩ trong điệu múa " Trấn thủ lưu đồn" ,  giọng thơ ngâm dài hơi, ấm áp, vang vang, nhạy cảm trong ban "  Tao đàn Đinh Hùng " hồi nào.   Cũng năm 1946, kịch sĩ Hoàng Như Mai ( Nhà giáo Nhân dân bây giờ )  nhắc đến : "...nhiều người nổi tiếng như kịch sĩ Hoàng Thư, nhạc sĩ Lê Cao Khoa,  nhạc sĩ Lê Vy,  nữ thi sĩ Chu thi Tuyết Anh ( cháu thi hào Chu Mạnh Trinh ) , nhà  kiến trúc Phạm Tịch... trong hội Văn hóa  Kháng chiến tỉnh Hưng Yên.*

Bản giao hưởng tự sự, tác phẩm mang hàng chữ Vou^te Azurée, Vòm trời xanh, Blue Firmanent của tác giả Hoàng Thư, dến với Quý vị từ giờ phút này...
                                                                                Sài Gòn, tháng 10 năm 1998
                                                                                          THẾ PHONG

---
* Hoàng Thư ( Hoàng văn Thư: 1921- 2000 Sài Gòn ).
- năm 1999, Nguyễn Quốc Thái ( 1943-      )  sang Pháp , đem theo bản thảo  trao
Diễm Châu ,hiện chủ trương NXb Trình  Bầy  hải ngoại  ( TL logo - chữ L in nghiêng,
  biểu tỏ : nxbTrình Bầy nối dài ở Strasbourg  mà D.C  dịch  sang tiếng ta    Lộ Trấn).
 - hiện tôi còn giữ  bản  thảo  Vòm trời xanh (  Việt, Pháp, Anh)
     cùng bản " tổng phổ"  Y Vân.      (T.P. chú thích - 12/ 2011 ).

-------------------------------------------------------------------

 HÒANG THƯ
bài của NGUYỄN QUỐC THÁI

 Với nỗi đam mê  tận cùng, ngây ngất
 Với ánh lửa phả hồng mái tóc bạc, tấm thân còm cõi.
 Với ánh mắt nghi ngút heo may, cách biệt.
Mỗi sáng,  Hoàng Thư ngồi đó, khiêm tốn tựa lưng vào bức tường long lở, cũ càng trong hẻm của cư xá De Gaulle,  chìm đắm trong tiếng trống bập bùng của vũ điệu Trấn thủ lưu đồn hay hơi hướng đỏng đảnh, lẳng lơ của Con đĩ đánh bồng vọng về loạng choạng.

Hoàng Thư lặng lẽ trải cho mình chiếc chiếu, kệ ngôn ngữ thi ca và nhịp điệu tổng phổ đưa đẩy mình lên ngọn đồi nào biếc gió,  đến thung  sâu tịch liêu hay nơi một ngã tư đèn xanh đèn đỏ nhòe đêm Sài-gòn.

Ở những sáng chủ nhật không nhớ hết, Hoàng Thư, Thế Phong và tôi ( thi thoảng thêm đôi ba người bạn cô liêu)  ngồi dưới tàn lá,  trong khu vườn óng ả nắng,  hương cà-phê tỏa ngát,  với những nhịp tuổi nghiêng rẽ khác nhau,  nhưng cùng cảm nhận,  chia sẻ với nhau những điều - không ai lên tiếng,  ngoai ánh mắt nâng đỡ nhau trong suốt trận mơ ước dấm dứt tiếng cười !  Trong cùng nỗi gái buốt cần thiết, chới với  cô đơn, đùn đẩy cho nhau những hơi ấm bè bạn.

Thế đấy, những câu thơ, những cung bậc trong một tổng phổ của Hoàng Thư tôi lại nhìn thấy chúng trên bàn một thân yêu ở một chốn xa xăm, lúc ngồi môt mình trong bóng chiều rướn cong bên những sườn đồi, bên cửa sổ lấm tấm bông tuyết, mới cảm  nhận hết được hơi ấm đã lúc nào đùn đẩy cho nhau, giữ cuộc đời đầy bất trắc nhưng bi tráng thay lại dồn dập, âm vang,lung linh những khát vọng.

Ừ nhỉ, năm nay Hoàng Thư đã cận kề cái tuổi 80 mà sao thơ nhạc của anh còn mê đắm loang díu đến vậy.

                                                                                      Strasbourg, XII - 1998.
                                                                                     NGUYỄN QUỐC THÁI

-------------------------------------------------------------------------

THAY LỜI TỰA

 N h ữ n g   gi ọ t   t h ơ  

Những giọt thơ
ngọt ngào trong vắt
cũng gần
ánh mắt trẻ thơ
Tiếng ban mai
mát dịu rất ân cần
thoang thoảng
hương thơm đồng nội
ồ lấp lánh
những vì sao nhỏ ngắn
thấm vào mảnh đất mầu nâu...

Lắng nghe như
tiếng của lòng
tiếng thì thầm
tiếng của dòng sông
ngàn năm thương nhớ
Mây buổi sáng
trắng và hồng :
tóc và nụ cười của
MẸ 1

Ta đi vào :
 MẦU XANH :

THÁNH PHỐ THƠ CA
 lạc trong ánh  sáng thiên hà
nghe giọng hát
muôn hoa đồng nội
ngủ yên trên :
NHỮNG GIỌT THƠ.
                                
                           T.T.T

-Kính tặng  bác HOÀNGTHƯ
một chiều thú bẩy, tháng ba 1996.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
TLT * TRÌNH BẦY  HOÀNG THƯ   Vòm trời xanh ( I)


                                                                    H O À N G   T H Ư
                                                              V Ò  M   T R Ờ I   X A N H  ( II )

NỮ THẦN ÂM NHẠC

...Ở đó mùa Thu
đã trải dài lên những mảnh tường cao
cổng còn hé
mở

Sương rơi

Có tuổi hồng trong trắng hôn trái mọng
biết nghe biết nói
 đôi khi còn phá lên cười...

Nắng về chiều trả lại cảnh hoàng hôn...

Ô sao Bắc đẩu vẫn giản di
cô đơn như một nghệ nhân
 Sao Bắc đầu còn soi sáng
bao nhiêu tuyệt phẩm
cho nhân loại
cho niềm tin

 niềm tin khởi đầu :

Rời căn phòng
hồn thơ
cứ nhẩy múa
theo
 con đường lồi lõm
đi qua cầu
tới con đường đầy hoa phương

Thị tứ màu xanh
thành phố
 tỏa ra
xinh đẹp
in dấu vết
bao kỷ niệm...

Ủa ! Bé à?
"Em là vướn thơ của tôi"

Không gian như một bước một dừng
À lại nói về em
tuổi học trò
sát cánh bên nhau
 chung một con đường !

Xin chớ bỏ tôi
như trái núi đứng  một mình

Trông kìa - một chấm đen- rất lạ
Nó thao diễn
bay lượn nhiều vòng

Sụp xuống Bé vuốt ve
Nó gọi nhau
 Tôi thô bạo
Chúng sửng sôt liền

bay đi hết................
Bé đuổi theo ......
Tôi thét lên : Nữ thần âm nhạc
 gọi từng chữ một tên em....

*
chân như đeo nặng...
ngu thật !

còn lại trong tôi nỗi buồn sâu
lắng
 nỗi buồn vô tận ...

Bé Bé ôi ! màu hồng
 vào trong tôi
 điệu luân vũ
bài ca cho cuộc sống
 đầy tình thương
Yêu ta
 và
 yêu mọi người !

*

Chợt bỗng vang lên
 tiếng vỗ tay lời khen tặng

...trước mặt là thành phố thơ mộng
chuông rộn rã
Tôi gọi tên em : Bé
 Bé đẹp của tôi.
[]


TUỔI ẤU THƠ

***
Thuở ấu thơ
*
Ta
 với
 màu Nâu
vốn bạn chung
 một lớp

Giỏi cả
 kéo co
 ôm vật

nghe đất thở
*
Đất bám người
lội dưới mưa
uống từng hạt nước :
 Ha ! Ha ! Ha !
*
Màu nâu đất
nuôi cánh đồng lúa gạo

Mặc
 sấm nổi cơn cuồng nộ.

Thản nhiên !

Ta vào đời vật lộn
 cùng xóm giếng  bên nhau gắn bó
*
Màu nâu đất
không thay hình đổi dạng
 vẫn đậm đà ( thân thiết )

Và suy nghĩ ?

Nếu

ta có sống đến triệu năm ?
 tóc đen bạc trắng

" bạc trắng tóc đen"

Đến bao giờ
 hết những con đường
 ' mang tên màu nâu đất ' ?


Tên những con đường
 bao quanh trái đất !
* Xin tạ ơn
 cha mẹ
 đã
 sinh con :

Dạy con
 chập chững
 bước đầu tập
 đi trên
 trái đất
 màu
 nâu ấy ...
[]




----------------------------------------------------------------------
TLTTRÌNH BẦY   HOÀNG THƯ   Vòm trời  xanh  (II)



 T Ư   L I Ệ U    T H Ơ  * T R Ì N H  B Ầ Y

                                              H O À N G   T H Ư
                                          V Ò M   T R Ờ I    X A N H   ( III )

MẢNH ĐẤT CÒN SÓT LẠI
CỦA THƯỢNG ĐẾ

Một lần

xuôi theo con sông Hồng
để trở về
thăm
mẹ

Băng qua một
 canh đồng
 ba nghìn mẫu
thẳng cánh cò bay
 lúa đang thì
 con gái
... tôi về !

Mẹ tôi ngồi hong tóc
 trên nền nhà
 nắng ngã nửa thân
 người

 Bốn
 bàn tay
 tay con

tay mẹ

Thấy bình mực cũ còn
chưa cạn
 Ơn thầy
 vài chữ
 ê a ...

Ô ! Nguồn cao cả biết bao
hạnh
 phúc
 *
Dưới bầu trời cổ tích
*
Nơi cửa bể
quê tôi
 có vài thuyền nhân ( ngoại giống I-pha-nh)
dạt vào
 trú
 ẩn
 xin ăn


 cũng từ đó
trên bến dưới
 thuyền
MANG TÊN HIẾU KHÁCH
*
 Bỗng
 đất chuyển
 cùng một lúc
bên lở
bên bồi
 XÓA SẠCH CỬA BỂ:
*
Con sông Hồng đứng gữa
 chia đất
 hai vùng cũ mới
*
Dân làng hai bên
tấp nập
 cờ xí
 ngợp
 trời

Đắp đê

bảo vệ hoa  mầu

MỞ HỘI THI ĐUA
*
 Dông vui tươi
 giòng
 nước đỏ
 đến ngã ba
 về  ĐÔNG

Sông thu hẹp
nối liền
ba tỉnh
 đổ ra biển
với hai hàng :
bên đỏ
 bên xanh

Ngước lên phía Bắc
Sông có khúc
 quanh
 vòng lượn
 rõ ràng trải rộng

 đến
 tận Kinh dô ( Thăng Long )
*
 Đây
 Phố Hiến ( xư áà cử bể Hiến Nam )
có đền ông THÁNG ĐÔNG - Y
 với
Hồ bán nguyệt
 nhãn lồng
 tiến
 vua
*
 Ôi đất nở hoa rồi ...
[]

------------------------------------------------------------------------

T Ư   L I Ệ U   T H Ơ   *  T R Ì N H    B Ầ Y


                                                           H O À N G     T H Ư
                                                    V Ò M   T R Ờ  I   X A N H    ( IV )

CHO CON ( tiếp theo )


 từ đâu?

Mây về
tụ lại !
tối sầm
 mưa xối xả
ngập
 đường
 đi
ba đưa tôi trần truồng

thả nhanh thuyền
giấy
 giòng nước
nghiêng
 như
 cái Tũn
 tập
 bơi
 vụng về
 lúng túng

Nước
 mây
 trời

Cười  nức nở
 Mơ ơi ( Bé ơi )

Vào Thành phố
 như có  mẹ nâng bước

Nắng trả về
hoàng hôn
tiếng trẻ sơ sinh bập bẹ
Những
 công trinh kiến trúc
 đường trí tuệ
rạng rỡ bước chân
 cò xe nối đuôi
 vườn hoa
 Những con đường dài mút chỉ

Ấp ủ:
*
lên
 lên cao

trăng rằm ( tròn)
tỏa sáng muôn màu
tới
 chân
 trời

núng nính

như bầy rối

Những hình ảnh sống động
 vào trong tôi
đầy mộng ước...
[]


ĐÀ LẠT
THÁNH PHỐ CẢ RỪNG THÔNG

Có khi nào

cả
núi
 rừng
 tuổi thơ
hoa trời lồng lộng

hoa chỗ nào, cũng ở phía mình đi
nơi con ra chào đời
*
Trên cao
thác đổ
 dưới
 chân cầu
 con
 suối nhỏ
 nuôi đất
 trồng dâu !
*
Bên kia rừng ( lau)
 bên này nắng chậm
 sương còn đọng lên
cả
đồi
 trà
 lòng hoa trinh trắng
 rừng
 cà-phê nở rộ

*

THUNG LŨNG TÌNH YÊU
 như
hẹn gặp
 bên những đầm nước
trải dài trong suốt
mênh
 mông

 Tới lưng đèo
 cầu
 chênh vênh
 hào sâu
 vực
 thẳm

chim ( hót)
 vọng về
 xin
 gửi cất giữ
 riêng
 để
 tặng

gió
 lộng
 đường chận
 đứng

Thế đứng  LÂU ĐÀI
 đầy siêu ảo
vàng, tim, màu rêu
 chia ngôi vương

*
Xe ôm
 vó ngựa
 về
 con dốc
 dưới rặng phi-lao
liễu ven hồ
 nức nở...

Cầu xi- măng đến
chợ
người đi
người
 ở

*
PALACE nơi
 dừng chân !

*

Con đường chính
 mát hơn
hai bên biệt thự
 Cúc vàng
 Hồng
 đỏ

Mẹ cười
gợi nhớ
 gợi thương !

*

Cây rừng
Phô núi !

Bao nhiêu là em ?

Chỉ xin một chỗ  vừa hai đứa

 Có suối đồi hoa cả rừng  thông

 *

Ô!  ĐÀ LẠT thành phố cả rừng thông ...
[]

  HOÀNG  THƯ.


----------------------------------------------------------------------

TL*  TRÌNH BẦY   HOÀNG THƯ   Vòm trời xanh (IV)
                              PARIS
---------------------------------------------------------------------


 Lời dẫn :
- Những ngày cuối tháng 12 /  1999, Hoàng Thư  nằm liệt trên giường bệnh  ở một căn nhà   cấp 4, ( nằm trong khu cứ xá De Gaulle ( cũ)-  cô cháu  gái khá đứng tuổi chăm sóc ông cậu.    Chủ Phở Bình  cách 1 căn - phở đông khách từ xưa - ngay cả tướng KQ  Kỳ, khi là Thủ tướng, dẫn   tùy tùng  ăn phở Bình  làm náo loạn  cư xá De Gaulle, dân chúng vây quanh nghiêng ngó !  Vậy mà tướng   Kỳ lại rất  vô danh trước mắt ngài thống tướng Phú lãng sa ! .  
 -'Qui est Ky ? ' -  tổng thống De Gaulle hỏi nhà báo Pháp  ???
.  Chủ quán  Bình  mến  bác Thư,  thường cho  đem qua tô phở " tổ bố" mời nghệ sĩ - giờ này Hoàng Thư lắc đầu ngao ngán.    Hoàng Thư từ chối ăn , chỉ uống nước, sữa - anh   bị trầm cảm- đau lòng -  con  gái, con trai  thành danh ở Pháp (  một dược sĩ quốc gia, một  nhân viên ngành ngoại giao Pháp )  chịu ảnh hưởng mẹ, coi thường  bố . ( sau 75, vợ cùng 1 gái, một trai  định cư ở Paris-  quốc tịch Phú lãng sa ). 
  Cái đêm  tất tháng 12 - 1999,  Chúa ngắt hơi thở  Hoàng Thư ( tín hữu   Hội thánh Báp Tít Ân Điển Saigon /  mục sư Lê Quốc Chánh  tổng quản , đôi khi nhắc khéo   : " cụ"  tín hữu tài tử  không nên "  bỏ nhóm như những kẻ quen làm" !  
 Nghe nói -  con trai về thăm bố lần chót - có vuốt mắt  không, tôi chưa được nghe ai nói . Gặp chủ phở Bình  khoe, đã mua lại căn nhà bác  Thư "  đang phá đi, xây mới .".    -  hóa ra, " tô phở gà tổ bố"  mỗi sáng  bác Thư  được mời , không chỉ    " mến mộ tài' vua' múa Trấn thủ lưu đồn !"thôi đâu !!!
 Trong cuốn  Thánh kinh cá nhân cầm theo, tiễn đưa Hoàng  Thư tới Lò  thiêu ở  Biên Hòa -  tôi ghi :
                " 2.1.2000, 10 g 30 AM" ngày đưa Hoàng Thư đến nơi an nghỉ cuối cùng:"..
 ..  nay  đôi lần,  ngỏanh lại nhìn sau yên xe Honda,  không còn  Hoàng Thư ngồi sau nữa  - tới quán cà phê quen, câu đầu tiên  chủ quán  hỏi : "   bữa nay bác đi có một mình ?!!!.

 Đường Bá Bổn
 Saigon  6.12.2011,
( nhớ Hoàng Thư ( 1921- 2000 Saigon )  + Diễm Châu  ( 1937-2006 France ).

                                                                   

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét