Thứ Ba, 11 tháng 10, 2022

đọc thêm: DUY NĂNG ( `1935- 2002] / Diên Nghị & Song Nhị ( Mỹ) -- tản mạn văn chương/ thế phong -- 24/ tháng 3, 2014 .

 


Thứ Hai, 24 tháng 3, 2014

            



                                                   DUY NĂNG

                          Diên Nghị & Song Nhị


 Có nhiều bằng chứng cho rằng, thơ là một thể hiện chính xác nhất ban sắc của tác giả bài thơ.   Nhà thơ còn là một nhà tiên tri, bời vì ngôn ngữ thơ, một thứ ngôn ngữ bộc phát từ tiềm thức, từ cõi không.  Khi một số đông người cầm bút, những nhà thơ, nhà văn, bạn bè, chiến hữu và thân nhân đưa tiễn Duy Năng đến nơi an nghỉ cuối cùng, dưới một dãy chân đồi thơ mộng, trong một nghĩa trang ở Hayward , thì, nhiều người đã thốt lên: Đúng rồi, đúng là 'giấc ngủ chân đèo' của anh.

Nhà thơ Duy Năng đã bỏ dở cuộc chơi đầy hăm hở và hào hứng, chỉ mấy ngày, sau khi anh  cùng thân hữu trong ban Biên tập, gặp nhau, bàn bạc góp một số tiền, để cho Bút luận  25 năm thơ Hải ngoại .

  Anh là một trong 3 người được chỉ định viết lời giới thiệu tác giả, tác phẩm cho tập Bút luận này.  

Duy Năng đã ra đi, để lại rất nhiều thứ, trong đó, có bao nhiêu việc bộn bề, mà, anh đặt ưu tiên hàng đầu cho văn học và sinh hoạt vớcơ sở thi văn Cội nguồn. 

Là người làm thơ  khoác áo lính cho đến cuối đời . ( tốt nghiệp Khóa 14 Trường Võ Bị Quốc Gia Dalat ]).

 Duy Năng đã để lại 4 tác phẩm:  - Giấc ngủ chân đèo ( Nxb Trương Giang, Saigon 1964) Vẫn đời đời hoài vọng ( thơ) Dặm nghìn ( thơ ) - Giữa dòng nghịch lũ ( truyện dài) .

Bút hiệu Duy Năng khởi đầu từ những năm đầu của thập niên  50, thông qua nhiều bài thơ , đăng tải trên các báo 
Quê Hương, Hồ Gươm, Giác Ngộ (Hànội)

 Sau hiệp định phân chia Nam, Bắc 1954,  anh vẫn có thơ góp mặt đều đặn trên báo chi :  Thẩm mỹ, Việt bút, Văn nghệ tiền phong, Đời mới, Sáng tạo, Bách khoa , tại thủ đô Saigon.

Sự nghiệp văn chương Duy Năng, không chỉ gói gọn vào 4 tác phẩm văn thơ, anh có hàng trăm bài viết đủ thể loại, đã được phổ biến khắp nơi, trong đó, anh đã góp mặt cùng cơ sở thi văn Cội nguồn , với 10 tuyển tập.

Duy Năng là hội viên Hội Văn Nghệ Sĩ Quân Đội . (Việt Nam Cộng Hòa ) .

 Tên tuổi Duy Năng được nhiều nhà biên khảo văn học đề  cập qua nhiều tác phẩm của  họ.. Qua 4 tác phẩm của Duy Năng, nội dung thể hiện nhất quán lý tưởng và lòng yêu nước, mà, tác giả đã chọn lựa dấn thân và phụng sự.

GIẤC NGỦ CHÂN ĐÈO  tập thơ gồm  16 bài, (...) , bài thơ tiêu biểu  thi phẩm đầu tay, người đọc như còn nghe vang vọng tiếng ca của đoàn quân  tây tiến ngày nào:

          Khói  lửa mười năm... tôi lớn 
          Đem thân đi gởi thao trường
          ...
          Ba lô làm gối chứa mộng mười phương
          Lửa không đốt mùa thu
          Thương nhớ về nhau vừa đủ ấm

Đoàn quân Tây Tiến của Quang Dũng, là những chàng trai bỏ nhà đi theo kháng chiến,' Cha mẹ tiễn con đi không bịn rịn'  mà 'Ngày con về cha mẹ chết từ lâu ' - sau những ngày đấu tố của cải cách ruộng đất.

 Còn đoàn quân trong giấc ngủ chân đèo, là những chàng trai miền Nam, ra đi để đáp lời sông núi, tiếp tục chiến đấu để  bảo vệ thôn làng, đất nước [bị] cắt đôi, chia lìa. 

 Tác giả đã vẽ lên một bức tranh, thời thế, giữa 2 miền nam,. bắc, thời kỳ sau hội nghị Genève.  Bức tranh hác họa sự tương phản, ngăn chìa phần đất nước .(...).

VẪN ĐỜI ĐỜI HOÀI VỌNG .   Tiếp theo tác phẩm đầu tay, tác phẩm này được kết tinh bởi tư duy trăn trở, đối diện cuộc chiến đến hồi ác liệt nội chiến.  Nét tiêu biểu chính ở Vẫn đời đời hoài vọng, được cô đọng ở bài thơ Lời thầm lặng cho quê hương. cả cuộc đời trai trẻ, cả nhiệt huyết, khát vọng, và trên hết , tấm lòng yêu nước của Duy Năng đã được thể hiện chân thực,  hoàn hảo nhất , qua bài trường thi này.

DẶM NGHÌN  trang trải tình yêu khát vọng, mối băn khoăn trăn trở của Duy Năng sau 23 năm, kể từ ngày bỗng dưng gãy súng đầy oan nghiệt, và di tản nơi xứ người. 

 Dặm Nghìn của Duy Năng không chỉ  nói về cuộc ly tán ở miền Nam, trước biến cố 30 - 4 - 75- trong Dặm Nghìn còn có những tình tự thiết tha với tình yêu, và, kỷ niệm thời trai trẻ, với lòng tưởng nhớ đến mẹ già, tình cảm bạn bè, với dân tộc, với những gương anh  hùng, nữ nhi lẫm liệt. 

  Dặm Nghìn gồm 23 bài thơ, đủ thể loại: lục bát, thơ mới, cổ phong.   Thơ 7 chữ, loại sở trường của thi sĩ Duy Năng, trau chuốt, ý tứ chọn lọc, sắc sảo, thâm sâu, cả ý lẫn lời gắn bó thật hài hòa

Duy Năng, tên thật Nguyễn Văn Trí. Sinh ngày 25 tháng 1 năm 1935, nhằm ngày 24 tháng chạp, Giáp Tuất.  Chánh quán , làng Thái Dương Hạ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên. 

 Sinh và lớn lên ở Nha  Trang, tỉnh Khánh  Hòa. 

 Qua đời ở Hoa Kỳ, nơi yên nghỉ cuối , ở Nghỉa Trang Hayward. 


trích  thơ  Duy Năng  .


        1. TỪ THƯỞ HỒN XUÂN CHƯA SỎI ĐÁ


            Ta đọc nhau từ thuở bốn mươi năm 
            Biết nhau qua chữ nghĩa thăng trầm 
            Thương ai đã viết cho người lính 
            Những tiếng thân thương rất mặn nồng

            Thuở đó ta còn rất mộng mơ
            Với bao ước vọng để mong chờ
            Với bao hoa gấm riêng thêu dệt
            Hạnh phúc, niềm đau, giữa cõi thơ

            Em một trời riêng, ta cõi riêng
            Hào quang một góc đắp xây nền
            Em bao mời gọi đời trao tặng 
            Ta cũng đời riêng những ước nguyền

            Ngưỡng mộ nhau nhưng chẳng một lần 
            Tài hoa tìm hội ngộ giai nhân
            Phải chăng vạn sự đều thiên định
            Nên khiến thời gian nỗi lặng câm

            Hay bởi lòng kiêu hãnh tự hào
            Nhìn người thấp chỉ một mình cao 
            Trời xa biển rộng trong tay với
            Chẳng khó khăn khi để bước vào

            Than ôi, tuổi trẻ đầy tham vọng
            Đâu biết chông gai giữa đất trời
            Bốn mươi năm đã nay nhìn lại
            Mới thấy thương cho tuổi trẻ đời

            Nếu như bốn chục năm về trước 
            Ai gọi cho ta tựa lúc này
            Chắc hẳn hồn xuân chưa sỏi đá 
            Dễ dàng cho mắt đắm môi say.

            Năm tháng dần qua, quay ngắm lại
            Bỗng thấy thương cho những dại khờ
            Tuổi mộng chất đầy bao ảo vọng
            Những vòng nguyệt quế sáng trong mơ

            Bốn mươi năm đã như người lạ
            Bỗng tiếng lời trao dậy giữa trời 
            Làn sóng âm ba nào giục giã 
            Mà hồn phiêu lãng thấy chơi vơi

            Ta tưởng chừng như tự kiếp xưa 
            Cùng ta, chung một lối đi về
            Cùng ta trọn vẹn nên trời giận
            Đày ải ta cùng nhau cách chia

            Cho xuống trần gian đó với đây
            Tài hoa cho mỗi đứa trong tay
            Nghe danh nhưng chẳng tìm nhau đến 
            Lớn mãi kiêu sa với tháng ngày

            Trời đẩy ta vào kiếp chiến chinh
            Còn em lặn lội chép điêu linh 
            Điêu linh chinh chiến ta cùng gánh
            Chung với trầm luân đất nước mình

            Ôi những trầm luân những nổi trôi 
            Cánh chim tan tác bốn phương trời 
            Sa cơ, đồng đội, ta chung chịu 
            Nghé lạc đàn tan giữa cỏi đời

            Những tưởng không còn nghe đến nhau
            ( ai còn nhớ được đến ai đâu)
            Trong cơn ly tán bi thương ấy
            Nước mất nhà tan... cuộc bể dâu 

            Cuộc bể dâu nào riêng của ta
            Bốn mươi năm bỗng có đâu ngờ 
            Tên xưa gặp lại trên trang báo
            Rồi ... tiếng xưa về tự cõi xa.

            Tiếng của lòng ai hay của thơ 
            ( tiếng nào cũng vẫn tưởng trong mơ )
            Cho ta quên được đời đang thực 
            Đầy dẫy niềm đau khắp bến bờ

            Nghiệp chướng nàng thơ đeo đuổi ta
            Mong chờ, ước vọng... chỉ can qua 
            Lòng xưa tiếng nói, hư hay thực 
            Gân gũi mà như vẫn cách xa

            Chỉ thấy gần trong cổ tích xưa 
            Có người xõa tóc suối nên thơ 
            Để chàng thi sĩ hôn lên tóc
            Và thắm trên môi nỗi đợi chờ

            Rồi giữa vòng tay xiết chặt nhau 
            Mắt nhìn tĩnh lặng chỉ nên câu 
            Là đây huyết quản chung dòng chảy
            Hiện hữu hay là mãi kiếp sau .*

            DUY NĂNG


----------
* - lần cuối cùng, Duy Năng trao cho chúng tôi bài thơ trên, anh đã thổ lộ tâm sự, kỷ niệm, cảnh ngộ, khi làm bài thơ này.  Anh nói, chưa đăng báo, chỉ để dành riêng như một kỷ vật lưu lại...'  -- ( DIÊN NGHỊ 7 SONG NHỊ) .

 (chú thích   Sđd - tr. 104)  


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét