mưa nguồn: ' cuốn sách đầu tiên của Miền Nam
tái bản '
mưa nguồn, thơ bùi giáng
nxb hội nhà văn, chi nhánh tại tp HCM, 1993
nxb hội nhà văn, chi nhánh tại tp HCM, 1993
mưa nguồn: " cuốn sách
đầu tiên của Miền Nam tái bản "
Thế Phong
Lời dẫn: - Một số bài thơ dưới đây trích từ Mưa Nguồn, thơ Bùi Giáng tái bản , sau 1975.
Đó là thời kỳ rất khó khăn để tác phẩm văn chương trước 1975 ra mắt bạn đọc - với Ý Nhi, trưởng chi nhánh Nxb Hội Nhà văn tại tp. HCM đã làm nên chuyện - vì thế Mưa Nguồn là 1 trong cuốn sách đầu tiên của miền Nam được công khai tái bản .
Và trước đó, một số thi phẩm các nhà thơ tiền chiến cũng được Ý Nhi lo liệu tái bản, in đúng nguyên văn -- bìa do họa sĩ Nguyễn Trung trình bày trang nhã, nghệ thuật - tuy ruột sách in giấy Bãi Bằng 65 gr.
Tôi gặp phu quân Ý Nhi, giáo sư Nguyễn Lộc chở vợ cùng chồng sách mới in xong tới Nhà văn hóa Lao Động tổ chức ra mắt .
-đó là một trí thức đáng kính , rất moujik Nga lần đầu đập vào mắt tôi khá ấn tượng , quen biết rồi; thì chân dung lần đầu gặp gỡ vẫn chưa nhạt nhòa !
Mưa Nguồn, tái bản khổ sách 12 x 19 cm, 206 trang, bìa do Quốc Bảo trình bày ( nhạc sĩ sáng tác nổi tiếng sau này) , giá bán 12.500 VNđ. , chân dung ảnh Bùi Giáng ' chững chạc' pha chút bụi ' .
- gặp lại tác giả lần đầu sau 1975 , Ý Nhi giới thiệu, Bùi Giáng nói ngay : " Thế Phong đi Mỹ rồi còn đâu ?!' .
- nói xong , cầm một cuốn mới in xong, ngồi phệt xuống sàn, cạnh sa- lông , lật trang 1 , cầm bút ghi :
' Bùi Giáng thân kính tặng Ý Nhi nương tử
- Việt Trung Thu - 1993
( ký tên BG )
lật qua trang 3, tiếp tục ghi :
' Và đồng thời kính tặng Thế Phong Đại Ca
( ký tên BG, chữ ký này có khác chữ ký nơi trang 1 đôi chút).
...đến bây giờ, tôi chưa hiểu tại sao anh gọi tôi Thế Phong Đại Ca - hay trong đầu thằng cha bị ám ảnh ở Saigon từng có Đại Ca Thay - và Thằng Phải Gió cũng bị anh em gọi ' trí thức côn đồ văn nghệ'?
( Tạ Tỵ và Du Tử Lê , 2 vị gọi ThếPhong là " trí thứ c ôn đồ văn nghệ" bằng chữ viết đầu tiên', từ năm 1965 .
... những bài thơ dưới đây rất đỗi bình thường, ai dám bảo thi sĩ điên hay giả vờ điên ? !
... những bài thơ dưới đây rất đỗi bình thường, ai dám bảo thi sĩ điên hay giả vờ điên ? !
THẾPHONG
1. nausicaa
Bon voyage, notre hôte ! au pays de tes pères,
quand tu seras rentré, garde mon souvenir .
( ODYSÉE)
Ngày về xum họp quâ khơi
/ xin chàng hãy nhớ ai người buổi kia
/ tương giao để bạn chia lìa
bờ xanh gió thổi đầm đìa lệ em
Biển xô về bến cát mờ
Nửa đời trôi giạt em chờ đón tôi
Bình minh thơ dại hai môi
Lời chưa nói cũng như lời đã trao
Còn lưa hơi thở miệng đào
Đêm qua kỳ mộng giọng nào đã nghe
Ngày sau chuyện cũ bên hè
Tiếng than đầu lá dội về trong sương
Tàn canh với hận sa trường
Những người đã khuất trên đường viễn chinh
Triền miên hải đảo một mình
Chiều xanh lớp lớp sóng bồng bềnh mây
Mùa xuân hiện giữa ngàn mai
Nguyên hình Nữ Chúa trên ngày phù du
( tr. 94-95)
2. chỗ này
Người đứng đó ngày về tôi có thấy
Hai bàn chân trên cỏ lá ngàn xuân
Phong cảnh đã bốn bề cùng tôi nói
Linh hồn người là thiếu nữ thanh tân
Rồi tôi lớn đi vào đời chân bước
Cỏ mùa xuân bị giẫm nát không hay
Chợt có lúc hai chân dừng một lượt
Người đi đâu ? xưa chính đã chỗ này
Người không ở vì chờ mong đã mỏi
Người đã đi cùng tuổi trẻ tôi đi
Chợt có lúc trên đường tôi đứng lại
Ngó ngu ngơ ... xưa chính đã chỗ này
(tr. 97)
3. người xưa
Người đi lại bước vào em nhắn nhủ
Sầu vây quanh bờ cõi rụng chiêm bao
Mắt đã khép lúc thu mờ đã cũ
Mắt đã khép lúc thu mờ đã cũ
Xa mấy lần cồn lá động môi trao
Đầu mũi dựng một triều sông dạo sóng
Gọi miên man trời thiên cổ mong manh
Mắt đã khép để mi mờ còn vọng
Tiếng linh hồn trong cẩm thạch long lanh
Người đã định một lần thôi để hỏng
Đường vu vơ về chốn cũ trăm năm
Miền cát lạnh chân lạc đà bé bỏng
Bóng hình em tơi tả dưới trăng rằm
4. người điên
Người yêu mù của tôi
Người yêu câm của tôi
Một đời chàng không nói
Một đời chàng khô môi
Chàng nghe thấy ở đâu
Nơi nào chàng bắt gặp
Bên bờ cỏ bụi dâu
Một mùa xuân hấp tấp
Từ khô se cồn nội
Xuống ruộng trổ đòng đòng
Lúa mùa lên phơi phới
Bờ nước đục cong cong
Vì sao chàng nhắm mắt
Đi kiếm mãi một mình
Để trời mưa lên mặt
Một cồn lá phiêu linh
(tr. 98- 99)
5 ngoài trung
tặng anh bùi thạnh
Về thung lũng ngó cành hoang
Chiều ru bóng lãng đãng vàng gió bay
Bình nguyên tự bữa xa ngày
Đường ngang lối dọc đến rày chửa nguôi
Mùa trăng sương cỏ bên người
Nguyên sơ đầu mộng môi cười trong bông
Chợt quên đời đổ giọng hồng
Màu pha mước giếng xuống giòng xuân trôi
Ngàn năm ám chướng đi rồi
Rừng biêng biếc giữ mây trời phiêu du
(tr. 100)
saigon 1952- 1962
6. anh về bình dương
Anh về đất rộng Bình Dương
Trái cây và lá con đường cỏ xanh
Môi người nắng ngọt vây quanh
Nụ cười Nam Việt yên lành bấy nay
Em về đầy mộng lên vai
Chào xuân ngả nón bụi ngày gió ru
Mừng vui con mắt ngây thơ
Mây nghiêng như lệ pha mờ chiêm bao
Yêu nhau cảm động dường nào
Anh về đất rộng cúi chào Bình Dương
7. ruộng bình dương
Em về đất rộng Bình Dương
Phố mai là gió môi hường se đau
Tóc xanh bủa lệch mái đầu
Mây xanh như lệ pha sầu ruộng xuân
Dấu sương chim cỏ Yên Tần
Dấu chim về có đậu gần gũi không
Kết chùm nhánh trắng ra bông
Vành cong môi hẹn vun trồng về đâu
( tr. 106- 107)
bình dương xuân 1962
8. thưa em saigon
Phố hôm nay phủ xiêm người
Em về đầy đủ môi cười bên răng
Ngày vui xê xích hai hàng
Tháng so le đếm bờ ngăn bến rào
Thưa em từ bữa xa nào
Nhìn nhau mộng đã bước vào trong mơ
Bụi bay là áng mây mờ
Yêu nhau là hẹn sai giờ ngó nhau
Đồi xa sương xuống pha màu
Có chờ đợi bóng em giàu dung nhan
Con nai bốn vó băng ngàn
Gặp em thì cũng chạy quàng quanh em
Ta về mở mắt nhìn xem
Trang mờ em vẫn là em thu đầu
(tr. 111)
9. lá thổi như bay
Lá thổi như bay
Bên nguồn thơ dại
Em giữ trang này
Một mai nhìn lại
Kiến bé một con
Bò trên cỏ dại
Cát bến xuân cồn
Dấu chân in mãi
Vừng tóc đi tìm
Kiếm làn mi chảy
Nước mắt màu sim
Tim hồn cá nhảy
Gót chân nhỏ chạy
Đầu non xuống lũng mơ màng
Đó bóng hươu vàng
Một lần ngó thấy
10. Mở về phương ấy
Con gái khóc bữa nào
Bây giờ nhắc chi nữa
Chuyện ngày trước chiêm bao
Chuyện ngày sau mộng úa
Em chết bên bờ lúa
Em chết dưới triều xanh
Giòng sông kia ấy của
Mộng ước vỡ tan tành
Ở bên đường ngồi lại
Những người đếm tóc nhau
Kỷ niệm về kinh hãi
Màu mắt thuở xa nào
Xin ngó bóng mây trôi
Xin nhìn con cá nhảy
Xin thấy ở khắp nơi
Miệng cười thơ dại ấy
Con gái khóc bữa nào
Bây giờ xin nhắc lại
Xin dựng một hàng rào
Để mở về phương ấy
( tr. 113-116)
11. ly tao
Giờ ngẫu nhĩ như hồng bay em ạ
Và yêu thương như lá ở bên hoa
Và luyến ái như tơ vàng bốn ngả
Bủa vi vu như thoáng mộng la đà
Em đã lại với đời về nắng ấm
Thắm không gian thương nhớ bóng hình em
Anh đã đợi chờ em từ lâu lắm
Ngày đi không để lại lạnh trăng rằm
Anh mơ ước với ngàn xuân mở rộng
Quên não nùng sa mạc của yêu thương
Chân cứ bước theo nhịp hồn cử động
Em là em anh đợi khắp nẻo đường
Em có nụ cười buồn buồn môi mọng
Em có làn mi khép lá cây rung
Em có đôi mắt như sầu xanh soi bóng
Hồ gương ơi ! sao sóng lục vô chừng !
Con mắt ấy có gieo buồn rơi lệ
Trên nẻo đường lạnh lẽo lối lang thang
Môi thắm ấy mấy lần thao thức kể
Với đèn khuya vò võ mộng khôn hàn
Trời đất nhớ lần đầu ... năm trước ..
Đó một lần đ6i mắt đã nhìn lên
Và trời hiểu ngày sau đôi mắt ngước
Một lần kia sẽ còn dịp đáp đền
Em ở lại với đời ta em nhé
Em đừng đi. Cho ta nắm tay em
Ta muốn nói bằng thơ bay nhẹ nhẹ
Vào trong mơ em mộng giấc êm đềm
Ta sẽ đặt mưới ngón tay lên mắt
Để nhìn em qua khe hở du dương
Vòng theo máu hai vòng tay khép chặt
Ồ thưa em ta thấy mộng không hường
12 ly tao (2)
Bàn chân một lần nghe sóng dậy
Sắc khuynh thành một thuở động binh đao
Người lên ngựa ngoảnh đầu về có thấy
Bờ xa bay tuyết bạch phủ sương đào
Vì mong đợi ngày về xuân hối hả
Ở bên mành thỏ lặn bóng ngàn dâu
Sầu lục thúy sầu thu sen thủy tạ
Mộng hoa đầu trong nước ngập theo nhau
Vì con mắt một lần kia đã ngó
Giữa nhân gian bủa dựng một bầu trời
Đài vũ trụ hồn chiêm bao rạng tỏ
Một nụ cười thế giới sẽ chia đôi
Giòng nước bạc giòng sông trôi theo dõi
Cuối chân trời hình bóng một chân mây
Đời xiêu đổ nguồn xưa anh trở lại
Giữa hư vô em giữ nhé chừng này
13 ly tao (3)
Em đi về như mây núi đầu xuân
Giờ bay qua nước chảy suối vô cùng
Mừng như thể hôm qua về đồng nội
Buồn bã cũ đã bẽ bàng bước vội
Để bây giờ còn một mối riêng tây
Lời nhân gian không tiếng để phơi bày
Thu trăng mộng như trang mờ cổ lục
Mưa vội vã như bình minh thúc giục
Vào nhớ nhung như vào giữa hội hoa
Lá xanh xao như cành nhánh gật gà
Và thảnh thơi đến cây già cổ thụ
Anh lại thấy một trời xưa đã cũ
Đã đi về cùng với gót chân em
Đã đi qua cùng với cánh tay mềm
Anh mở miệng không nói lời nào cả
Vì bất chợt thất môi cười em ạ
Vì vui mừng xa lạ bỗng quen nhau
Vì vu vơ vui sướng ngó pha màu
Cây im cỏ nước cợt cồn đùa cát
Và vạn vật rủ rê nhau bát ngát
Đàn mênh mông vây bủa gió xa bay
Anh đến bên em ghé sát mi mày .
( tr. 119- 123)
BÙI GIÁNG
nguồn : MƯA NGUỒN / BÙI GIÁNG -
Nxb Hội Nhà văn / Chi nhánh tại tp HCM , 1993.
Chịu trách nhiệm xuất bản : Nguyễn Kiên
Chịu trách nhiệm bản thảo : Ngô Văn Phú
Biên tập : Vân Long
Bìa và trình bày : Quốc Bảo
Sủa bản in : Ý Nhi
tái bản tháng 9 / 1993 : 1000 cuốn .
==============
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét