Thứ Sáu, 28 tháng 3, 2014
thủy và t6 - thế phong
-------------------------------------------------
thế phong
thủy & t6
tập truyện ngắn
Đại Nam Văn Hiến, Saigon 1968
-------------------------------------------------------------------------
nxb thanh niên hà nội cấp phép 2008, chi nhánh tại tp hcm
giao cho một doanh nghiệp tư nhân liên kết in ấn, chưa phát hành.
THỦY & T6 / Thế Phong
(bản in đầu, Đại Nam Văn hiến xuất bản, Saigon 1968.) -- (tranh bìa: Cao Bá Minh)
(bản in đầu, Đại Nam Văn hiến xuất bản, Saigon 1968.) -- (tranh bìa: Cao Bá Minh)
-----------------------------------
+ vợ, Huỳnh Thị Thu Thủy, nhân vật trong THỦY & T6/ Thế Phong
( Nguyễn mạnh Cường cung cấp ảnh. )
tác giả tập thơ VÔ CÙNG / ĐÀO MINH LƯỢNG ( Sùng Chính Viện xb, Saigon 1960) còn là tác giả tập truyện ngắn THE CASE/ LUONG MINH DAO
[1936- 08/ 04/2013 usa.] ( đã post trên blog Thephongs' poems )
một nhân vật truyện T4 , trong THỦY & T6
(ảnh: Nguyễn Mạnh Cường ở Bolsa cung cấp.)
nhà văn tiền chiến NGUYỄN ĐỨC QUỲNH [1909- 06/ 06/ 1974 saigon.]
(ảnh: Nguyễn Mạnh Đan/ Saigon 1960]
chủ soái nhóm HÀN THUYÊN ( tiền chiến) + ĐÀM TRƯỜNG VIỄN KIẾN (Saigon thập niên 60's )
Nguyễn Đức Quỳnh qua ống kính Trần Cao Lĩnh
họa sĩ NGỌC DŨNG ( saigon 1960) -
nhân vật họa sĩ TUÝT trong THỦY & T6
(ảnh: blog Trần Thị Nguyệt Mai.)
Tô Thùy Yên [ Đinh Thành Tiên 1938- hiện ở Mỹ)
nhân vật TÔ TÔ trong THỦY & T6 -- (ảnh: Internet)
"... mày có cuốn gì viết về 'ông Quỳnh" đó, [ Nguyễn Đức Quỳnh] tao muốn đọc mà kiếm không ra. Đi đến đâu cũng thấy anh em xì xào, tao xin một cuốn; có được không?"
-- lời Tô Tô [ Tô Thùy Yên.]
Nhận Diện Vóc Dáng Nguyễn Đức Quỳnh/ Thế Phong
( Đại Nam Văn Hiến tái bản, Đường Sáng phát hành --Saigon 1964
:...
trên xuống, trái qua:
hình 1: Huỳnh Thị Thu Thủy + Huỳnh Thị Hoa ( chị ruột của Thủy]
hình 2: văn sĩ tiền chiến Nguyễn đức Quỳnh [1909- 1974 saigon.]
hình 3: Thế Phong+ vợ ( chụp ở Dalat 30/1 1966)
hình 4: Thế Phong+ họa sĩ Vị Ý, vẽ " ca sĩ Khánh Ly ở Dalat" /1964 ( tranh trên)
hình 5: nữ thi sĩ Cao MỴ Nhân [ 1939- hiện ở Mỹ.]
hình 6: nữ văn sĩ Linh Bảo [Võ thị Diệu Viên 1926- hiện ở Mỹ )
hình 7 : ĐINH XUÂN CẦU ( một nhân vật truyện trong THỦY & T6)
+ nhà văn Mai Thảo, chủ nhiệm báo Sáng Tạo [i.e. Nguyễn đăng Quý 1927- 1998 usa.]
(tư liệu ảnh: TP)
THỦY VÀ T6
cho T. và chiếc sân nhỏ
từ đó T. trải mình sầu vút
lên tận trời cao tăm tối
không ánh sao
THẾ PHONG
Chín giờ tối, tôi vẫn băn khoăn, do dự nhiều; để sửa soạn đi làm. Với tôi, tất nhiên là 9 giờ tối. Từ 10 giờ đêm đến 2 giờ sáng. Bốn tiếng đồng hồ có gì là lâu đâu! Tôi không quên N.,"cai gà"nhắc tôi câu nói đó. Chiều hôm qua, khi chị đến thăm tôi, vì biết rằng tôi đã sinh cháu nhỏ ngoài 3 tháng. Lại nữa, chị N, kể chuyện rằng, trong những kẻ đến mua vui, ở những tiệm, khiêu vũ, như Tự do, Moulin Rouge, Olympia, đều là khách phong lưu mã thượng; không ai là không nhắc đến tôi. Một vì sao sáng của dĩ vãng, nói theo kiểu ở trong nghề, nay đã hoàn lương.
Tôi lập gia đình rồi, thì không đi làm nữa. Vẫn chị N. kể chuyện về con Nguyệt. Bây giờ chắc Thủy không biết nó, nhưng nó biết tiếng Thủy. Nó là một gà được nhiều khách hào hoa mời bàn nhiều nhất. Nó hỏi chị , có phải trước kia chị Thủy là hoa khôi của những vũ trường không ?. Chị gật đầu. Trước khi ra về. N, còn tặng tôi cái phong bì, trong đó, tôi biết chắc rằng chi tặng gì và thấu hiểu rõ hoàn cảnh của chúng tôi bấy giờ.
Tôi tiễn chị ra ngoài đầu ngõ, trước khi lên tắc-xi, tiếng chào hỏi thiết tha vọng lại, gợi cho tôi nỗi buồn đau. Đã mười năm, tôi sống với nghề này, thử thách nhiều đêm mặn nồng tình ái, thấu rõ tâm lý đàn ông của nhiều lứa tuổi. Nói rõ hơn, như thuộc tâm tình con cháu trong nhà, chúng muốn và thích những gì,. thì, tôi đã đi guốc trong bụng từng một trong những đứa chúng nó. Dĩ vãng của tôi, như mỗi người bạn thân thiết bủa vây.
Như Đà lạt của những ngày tháng tôi gần 20 tuổi. Quán cà phê Huyền và những đứa con trai. Để rồi, viên thị trưởng đã ra lệnh trục xuất chúng tôi. Những tấm ảnh vào thời son trẻ của tôi , mà vài tiệm chụp hình còn trưng bày. Theo như một anh bạn nhà văn của vợ chồng tôi kể lại. Nào họ có bỏ đi, vì, vẫn nhớ một ngôi sao vụt đến, vụt đi, rồi đi đến tận phương trời xa. Hình hài tôi vẫn còn như hiện diện trong thành phố mù sương. Cả những khung cảnh gần gũi như Suối Vàng, thác Pongour, rừng Thông, sân Cù. Mớ tóc dài như nước của Thủy. Vẻ ngây thơ xưa kia, bây giờ thay vào đấy, chán và buồn về cuộc sống. Bạn bè chồng tôi thật nhiều và đủ hạng. T1 là luật sư, T2 là giáo sư đại học, T3 văn sĩ, T4 thẩm phán, T5 kỹ sư, và T6, chồng tôi bây giờ. Còn tôi là T ngoại hạng.. Bảy, tám chúng tôi họp thành một nhóm tiếng dội của cuộc đời, và, cũng là âm thanh vang vọng của cuộc đời. Nhiều vui và nhiều day dứt.. Từ 30 tuổi , nhìn lại thấy cuộc đời không quá vui và không qúa buồn. Bây giờ, tôi không muốn bỏ nhớ dĩ vãng. Tôi sẽ khó quên được những ngày ấy, trước khi lấy nhau. Thời kỷ 1963 chưa đảo chính, chồng tôi bị tù đày. Bao nhiêu hình ảnh, bao nhiêu nước mắt, và, bao nhiêu tiếng cười chát chúa. Với chiếc xe hơi Hillman , loại Minx, của T4. Với cách tiêu tiền không biết tiếc tay, cũng vẫn của T4. Nói thao thao bất tuyệt và, đầy lý sự của T1. Với cái nghèo, nhưng, vất cần đời của T3, văn sĩ. Với nét lầm lì, nhiều suy tư của T5, kỹ sư. Còn là em của giáo sư đại học T2. Và dáng hào hoa, trí thức của T6, chồng tôi bây giờ, anh hay chơi trội.
Anh là giáo sư anh văn, dạy ở các trường tự thục. Những T kia đang siết chặt lấy tôi, thì, đứa cháu lên gác, gọi, hỏi xem dì nó đã sửa soạn xong chưa ? Mẹ nó giục tôi đi làm, chồng tôi không còn làm việc gì, sau ngày ở tù ra. Vì, trước đó, anh tham gia vào phong trào vận động sinh viên, trí thức chống chính phủ Diệm. Anh ôm tì vết cuộc đời từ trong lao tù; nên bây giờ, hậu quả là đau và ốm, thấm đòn, đành nằm khàn. Chúng tôi sinh ra cãi nhau, một phần , đồng tiền eo hẹp, thường hay nảy sinh tính độc đoán quyết định của anh với gia đình. Lại gần vào thời kỳ sinh nở, bao nhiêu thứ tiền cần phải chi dùng. Đồng tiền thu vào ít, tiêu ra nhiều; anh em bạn không sao giúp đỡ nổi nữa! Tôi còn biết làm gì, để bảo vệ hạnh phúc chúng tôi bây giờ.
Giữa lúc ấy, N. đến với tôi, vừa như một ân nhân, cũng là người gieo tai họa. Cứu vớt đường sinh kế, còn hạnh phúc mỏng manh đi. Tôi định từ chối không đi làm nữa. Cái nghề này tuy kiếm ra tiền dễ thật, nay tôi chán nó. Song đến lúc con trai kháu khỉnh thức giấc, nó khóc, tôi với tay kéo dây đưa võng, rồi, lặng người đi để ngắm nó. Văng vẳng dội lại từ đâu đây, một lời nói của ai đó, có thể là tôi, chồng tôi; đích thực chỉ riêng chúng tôi chịu khổ. Những đứa con kia, con chúng tôi, tại sao lại bị khổ ? Má hồng hồng, thơm thơm, đôi môi mọng kia, thơm như hương trầm luân đầy thánh thiện, nó đã làm gì cho đời hắt hủi, bắt chịu số phận hẩm hiu. Tôi nghĩ vậy, nên bấm bụng , ra phiá bàn gương chải tóc. Tôi vẫn còn đẹp, vẻ đẹp trầm lắng; như một nghệ sĩ thẩm định, căn cứ vào tâm hồn, được đào sâu dưới lớp da, mày, phấn sáp. Vóc dáng tôi ở bề ngoài ư, còn toát ra nhiều vẻ đẹp khêu gợi quyến rũ. Tôi không có vẻ đẹp tỉa tót, từng chi tiết buông rời. Một T3 bày tỏ ý kiến của anh về tôi; hinh như tôi nhớ mang máng thế. Tôi xuống gác, rồi cùng ra phố với chị N. Những lời an ủi của người bạn tuổi chị, vốn người miền bắc tài hoa, lịch lãm, dễ khơi cho tôi niềm xúc động chân tình. Song, tôi vẫn buồn nhiều hơn, đêm đầu tiên khởi dự đi làm, qua nhiều năm bỏ bê.
Đêm nay, tôi lại phải làm đẹp lòng khách, bằng những câu nói thiết tha, mà chắc gì tha thiết, hoặc, phải ùng lời tục tằn cảnh cáo thú tính ưa lợi dụng của một số khách. Một vòng tay ôm sát, một cái thúc qua khủy tay, một cái véo đùi. Tôi thì đã chán ngấy sự giả dối, càng hơn nữa, sau khi tiếp xúc với nhóm bạn bẻ cuả
chồng tôi đầy chân tình. Tôi nhớ hôm nào, T3 hỏi tôi... rồi ra Thủy sẽ trở thành nữ văn sĩ, vì Thủy chân tình và có tâm hồn... Từ lâu, tôi không thấy T3 lại nhà chơi, tôi nhắc đến T3, thì, chồng tôi lại như ghen bóng , ghen gió. Tôi chắc chắn giữa T3 và T6 có chuyện xích mích chăng ? Thấy tôi ít nói, chị N khuyên nhủ :' Rồi ra nó lại quen đi, Thủy ạ. Ai mà chẳng vậy. Em biết chứ, trước ngày đảo chính, chị có ngờ đâu rằng lại còn được sống lại với nghề này. Mà em còn nhớ con C. chứ? Dạo này, nó còn chán chường hơn em nữa, cơ ?'
Tôi nhớ đến C. Một dạo, tưởng chứng nó đã xây dựng hạnh phúc với một chàng văn sĩ Mặt Ngựa, lưng khòm, như thiếu xương sống, sống theo kiểu hiện sinh nửa vời. Để vợ đi làm còn mình ở nhà ăn bám ? Như anh ta đang sống đới sống ký sinh trùng, rồi thì, ba, bẩy, 21 ngày, C, phải bỏ thằng chồng văn sĩ Mặt Ngựa. Cái của nó quí nhất, như C, kể, nó chỉ dùng để đi tiểu thôi, vì, đã bất lực rồi ! Mà, nó lại còn quá sức
ghen tuông ! Ăn nhờ vợ thì thôi, chứ lại còn đòi ghen nữa kia à ? Của quí đã không còn xài được, mà, còn giữ để làm gì ? Nếu còn ghen, thì đừng để vợ đi làm. Chị N, kể qua loa như vậy .
Con C. chán chường. Con C. đã học đòi hiện sinh của thằng chồng , cởi truồng giữa đám bạn bè chồng, uống rượu, đánh xì phé. Cũng chẳng đem lại sinh khí mới nào cho cuộc sống. Nó chán cả văn sĩ lẫn ông già lắm tiền. Bây giờ nó đi tìm nhân tình mới, thanh niên tóc tém, đời gọi là cao bồi, cao qué, thì, ít ra bọn này còn nhiều sinh khí , nhiều nhiệt tình. Của quí của nó còn dùng được nhiều việc, chứ không chỉ riêng dùng đi tiểu ...'
Nghe xong chuyện, tôi dửng dưng. Riêng tôi, là có ý định giấu chị N. về chuyện riêng gia đình tơi. Giữa tôi và T6. Nhưng chắc rằng, chị N. cũng biết rõ một phần nào rồi. Như vậy, tãi sao tôi lại còn biện bạch, chẳng hóa vậy la trơ trẽn quá sao ? Nên, giữ im lặng nghe thôi, là, đắc sách nhất.
Tới tiệm làm, ngồi vào bàn riêng, tôi vẫn thấy mình như là khách, chứ không phải vũ nữ. Vẫn còn gặp lại một số quen thuộc, nhưng, vô cùng ít ỏi. Thêm một số khách mới, phần đông lạ mặt. Và, bọn con nít mới lớn lên, con nhà giàu; học đòi ăn chơi để tìm cảm giác lạ. Một bạn trẻ vào loại ấy, đi qua, nhìn thấy tôi, gọi giật lại: ' Thủy, em sang ngồi với anh đi '.
Trong lòng, thầm nghĩ thôi, nó vào trạc tuổi thằng X..., phăng của tôi hay lại nhà chơi, trước khi tôi lấy T6. Nó hơi hỗn đấy nhé, nhưng nó là khách, còn tôi, là vũ nữ đi làm, nên dại gì tỏ phản ứng ? Tôi lại càng nhớ đến T3, thời gian gần anh, tôi học được cách bất chấp cuộc đời xã hội bên ngoài, mà, sống cho cuộc đời riêng, thích nói thì nói, chán nói chán; không úp mở, không che giấu sự bộc lộ tình cảm của mình một cách khác đi. Còn bây giờ trái lại, tôi như có lối sống úp mở, khác với hôm qua. Thằng con nít mới lớn lên, làm sao nó biết tôi nhỉ ? Nghĩ là nghĩ vậy thôi, vẫn phải ra sàn nhảy với nó. . Nó hành tôi, kể ra cũng ghê hớm thật , đáng đồng tiền, bát gạo, của cha ông nó kiếm được. Rồi, cha ông nó dành cho nó phung phí. Luật bù,t rừ có nghĩa từ đấy. Nó hỏi tôi, ' Anh nghe danh tiếng em , từ ngay mới lớn. Bây giờ đây, được nhảy cùng em nột vài bài 'blue' , em nhảy tuyệt thật, nhưng này, sao em nói ít thế ? hay là, em mang tâm sự buồn ?'
Tôi trả lời bằng tiếng cười. Tiếng cười của tôi, theo như T3, thì khó mà biết, nghĩ gì và tại sao lại cười ? Có một lần, tôi nhớ rõ lắm, đêm ấy , hạt mưa nho nhỏ đủ làm ướt mặt đường. T4 lái xe, T1 ngồi ngoài, T3 ngồi giữa trên băng đầu. Cả ba tên đi tìm tôi và T6. Khi qua rạp xi-nê gần nhà tôi bây giờ, họ thoáng nhìn thấy tôi ngồi ở quán phở Tiến Lợi. Chẳng ngần ngại, họ vòng xe, đậu lại bên lề. Tôi chạy ra đón họ, còn T6 ngồi lại trong quán. Chưa bao giờ chúng tôi vui như vậy. Ngồi chung bàn, nô đùa , nói, cười, coi hiệu ăn như là nhà mình. T4, người mảnh khảnh, khuôn mắt rắn rỏi, quắc thước; hẳn lúc xử án, anh chàng nhăn mặt, bị cáo sợ khiếp đảm. Chỉ riêng với tôi thôi, anh chàng hơi thấp, và, lại rất vui, nói đúng hơn chàng thẩm phán rất 'dại gái' , chẳng khác gì mấy tay "tu xuất" trở về đời. Chàng là một, trong 2 tên, say mê tôi nhất vào thời kỳ này.
Sự chạy đua giữa T4 và T6; T6 thua ra mặt. Tôi biết điều này, trong một bọn đàn ông, hễ có thêm một người đàn bà; mà, một kẻ trong đó si mê người đàn bà kia, là cả bọn bắt đầu nhảy vào vòng chiến. T1 phụ họa, lại phụ họa cho T4, còn T3 đứng giữa, không về phe T4, dầu rất thân. Với anh chàng này, tôi phục anh ta, hơn hết thảy. Có lẽ chàng ta chưa mê tôi, và, chẳng có cái gì giống mọi kẻ trong bọn. Hoặc là hay, hoặc dở hơn , thì chưa biết. Có lần T4 kể chuyện lại, T3 không ưa đi chơi chung với chúng tôi, nên, T4 nói rất sỡ sàng, ' Tôi vừa bảo T3 như thế này ; nếu anh không cùng đi chơi với bọn này, anh sẽ không thành người được ?'
Nói xong T4 cười, quay sang phía tôi, như để dẫn giải, ' Thủy biết sao không? T4 tiếp, anh ta tức tôi mà chẳng làm gì được. Anh ta bèn dẫn tôi đi qua một con đường, có cái cầu khỉ, từ đường Nguyễn Thông sang Trương minh Giảng; qua nẻo trại di cư Bùi Phát. Còn ai ở đây không biết cái cầu ấy; dưới kia là rác rưởi, phân lềnh bềnh trôi, trên là 2 cây tre chông chênh bắc làm lối đi. Đi không khéo, sẽ bị ngã tòm, được dẫn xuống cầu lịch sử đó ngay. Rồi anh ta lấy tay chỉ xuống dòng nước vàng vàng kia, trả đũa tôi, nếu tôi không dẫn anh T4 qua cầu này, làm sao anh thành người được, chứ chưa nói đến ngồi chễm chệ trên ghế chánh án xử những việc, mà, chỉ sai tóc , tơ, thì, đầu người ta mất thăng bằng ngay '.
T4 cười ròn, vang, sau câu nói. Rồi, tôi kể lại cho T3 nghe, về T4 đã nói như vậy, anh nhận là đúng. Anh chàng này có bản lĩnh, trước mặt tôi, dám nhận với bạn, một câu chuyện kể khá tàn nhẫn , cay đắng - sao không chối đi, để cho người đẹp thấy rằng mình có giá trị, không phải chỉ giá trị, khi nhận điều nào tốt đẹp, chối bỏ cái không đẹp.
Trở lại, đêm gặp gỡ trước quán phở Tiến Lợi - chấp nhận ai nói hay và phạt ai nói câu vô duyên, nhạt nhẽo. Người nói hay được thưởng 1 điểm. Thư ký ghi điểm là tôi, T4 bị phạt, T1 ít hơn, T3 được thưởng.
Giữa lúc ấy, T3 ngoắc 2 người bạn quen đi qua đây. Hai người ngồi vào chỗ, rồi, tự giới thiệu. Người dong dỏng cao là họa sĩ Tuýt. Người nói giọng miền Nam , tóc dài búi tó, là thi sĩ Tô- Tô. Có mái tóc lòa xòa như đi tu, theo dòng Hòa hảo, thực tế hơn, giống mái tóc vô chính phủ Nguyễn An Ninh . Tôi rất ghét đàn ông đa tình lộ liễu, cứ trông thấy gái đẹp là mê cuống lên. Như chàng họa sĩ Tuýt báo Chính luận chẳng hạn.. Gặp tôi, chàng ta mở lời tán tỉnh ngay , ' Em đẹp lắm, hôm nào anh phải vẽ cho em Thủy một bức họ chân dung mới được !'.
Tôi đáp ngay, ' Vẽ như thế nào mới được gọi là đẹp chứ ? '.
Rồi cười, tiếng cười lúc ấy mang thật nhiều ý nghĩa. Tôi thấy T3 cười tủm tỉm, tôi biết ngay anh đã nhận được nụ cười của tôi mang ý nghĩa nào rồi. Sau, anh em cười toáng lên, làm cho họa sĩ báo Chính luận luống cuống. Tuýt lại đề nghị tiếp, ' Vẽ một bức họa chân dung đẹp cho em, chứ vẽ thế nào nữa ? Em tưởng rằng được một họa sĩ cỡ anh đề nghị vẽ, là chuyện dễ hay sao ?'. T3 thấy có sự gay gắt ở phía Tuýt, họa sĩ bị chạm tự ái rồi, T3 tiếp, ' Ngôn từ của cậu chưa thích hợp với bọn này. Thôi, để ngày khác lại trò chuyện hợp rơ, vì , các các cậu phải rượt lại ít ngôn từ đã.'. Tôi tiếp lời, ' Phạt một điểm rồi !'
Đáng thương cho chàng họa sĩ Tuýt, chẳng hiểu đầu đuôi gì, chỉ còn cách há hốc miệng nhìn. Còn thi sĩ Tô-Tô ra cái điều ta đây lắm. Tôi ít đọc thơ. văn anh ta, bây giờ qua dáng điệu, xử sự, anh ta cũng cừ lắm. Tô-Tô lên tiếng, ' Này T4, mày có quyển gì viết về 'ông Quỳnh' * đó, tao muốn đọc, mà không kiếm ra. Đi đến đâu cũng thấy anh em xì xào về cuốn đó. tao xin một cuốn, được không ?' .
-----
* Thế Phong / Nhận diện vóc dáng Nguyễn đức Quỳnh
( Sài Gòn 1962, 1964).
T3 trả lời , cuốn kia đã hết. Tôi bèn ra cái điều, bảo họ, ' Ở nhà Thủy có, hôm nào lại đây, cho mượn '.
Thi sĩ gật gù, và, chàng ta có vẻ bực, chắc nghĩ rằng : một đứa con gái như tôi lại có sách của T3, mà , Tô- Tô lại không có để đọc ? Song thực ra, tôi nói là nói vây thôi, cũng chỉ là ra cái điều, chứ không có cuốn đó. Tô-Tô quay sang, hỏi ý bạn, ' Về chứ Tuýt , hôm nào tôi lại thăm cô - quay sang phía tôi - và luôn thể, mượn cô cuốn kia. Chúng mình hôm nay rượt màn kịch, vui quá tay ! '. Tôi nói đùa, ' tại vì các anh đóng kịch dở quá ! chưa thể ăn tiền được, còn bi phạt nhiều !' . Hai bạn đi ra ngoài. Tự dưng tôi thương hại, ấy là tôi chưa phải dùng đến cái bùa, cứ mỗi lần nghe một bạn nào kể chuyện xong, mệt nhọc lắm; tưởng câu chuyện của mình làm mọi người chú ý lắm, thì, tôi đáp gọn lỏn, 'thế à'! . Tức thì, kẻ đối diện với tôi, đâm ra luống cuống, hết còn hứng kể chuyện tiếp. Chúng tôi còn nhiều ngôn từ lạ, trò chơi đặc biệt, ngay trong nhóm với nhau, chỉ cần đôi ba lần không đi chơi chung, cứ như ngẩn người ra, chẳng hiểu đầu đuôi ra sao cả.
Bỗng, tôi trở về với công việc đang làm ở phòng trà khiêu vũ. Tiếng n, buột miệng" Quá ngấy..." . Với thằng con nít lợi dụng ghê gớm trên da thịt tôi. Tôi cau mặt, không hiểu sao chẳng cần phản ứng thêm. Nhảy với nó 2 bài, tôi sang bàn khách khác đang chờ. Một bạn quen từ xưa, thế là tôi bỏ thằng bé ngồi lại một mình. Nó lại ngoắc cai gà, cũng khen cho con nít có nhiều bạc. Chị N. bảo tôi, ' Thủy không biết sao, đó là văn sĩ Tuấn Huy nổi tiếng lắm '. Tôi bèn hỏi lại, ' Văn sĩ sao ? viết báo nào ? '. Chị N. đáp, ' Điện ảnh'. Tôi 'à' một tiếng.
Khách mời tôi sang bàn, trạc ngoài 40. Dáng người cao, có nét sắc sảo của người có ăn học. Trắng trẻo ở màu da, loại người có tiền, tư cách ở chỗ, ít nói loạng quạng, bàn tay không lợi dụng da thịt. Kể ra là khá ! Nhảy từng bài chọn lựa,blue và slow. Tôi không nhớ chàng lắm, quen ở đâu, bao giờ, thì xin chịu. Còn chàng lại biết tôi rõ về tôi, còn tôi thì mường tượng, chỉ là quen sơ sơ, gặp gỡ ở đâu đó. Nhưng thật ra, tôi quên chàng thì đúng hơn. Khi nhảy xong, chàng dìu tôi về chỗ ngồi, bây giờ mới gợi chuyện.
' Tôi là bạn của anh ấy đấy . ( ám chỉ chồng tôi). Cùng trong tù với nhau thời chính phủ Diệm đàn áp Phật giáo, các anh đứng dậy hô hào chống chế độ cũ, rồi bị bắt. Tôi biết cả luật sư X... ( ám chỉ T1), thẩm phán L. ( ám chỉ T4) và cả anh bạn văn sĩ R. ( T3) , và, bây giờ được quen cả Thủy.' Tôi biết tiếng Thủy từ khi Thủy mở cà phê Huyền ở Đà lạt. Và, gốc tích Thủy, tuy người miền Nam, lại nói giọng bắc , ngay vời chính người sinh trưởng ở Hà nội, cũng khó mà phân biệt được. Bây giờ anh ấy ( T6, chồng Thủy) ở đâu nhỉ ?.' - ' Nhà tôi đi Đà lạt ít hôm , anh ạ !'.
Một cái ngoắc tay, gọi bồi, hỏi. Gọi ngay cai gà, chị N, cho khách. Qua câu chuyện với chị N., khách muốn mời tôi sang Moulin Rouge, cho khách trả 'tích-kê' luôn thể. . Chị N . trả lời, khách lạ thì tính 6, với khách quen tính 5. Quay sang phía tôi , chàng xin lỗi trong ít phút, để chàng đi tìm người bạn. Tôi gật đầu.
Trước đó, anh bồi đưa lại cho tôi gói thuốc lá Salem. Thầm nghĩ, anh chàng này hào hoa đây, sao biết tôi thích hút Salem ? Tôi ngồi vào ghế ở cuối phòng. Gác lửng, ở tận cuối. Chẳng muốn thò mặt ra nữa. Tiện dịp , tôi muốn nhắc lại với chính bản thân, sống với T6 là dịp may hiếm có, và, cũng là một tai họa không nhỏ. Nhờ chàng khách vô danh bặt thiệp , tự nhiên chị N, thấy sự mời tôi đi làm lại, quả chị N, có mắt tinh đời. Bây giờ, tôi đã thấy mình thua sút về sức khỏe. Xưa kia, rong chơi suốt sáng không biết mệt.
( một đoạn rất dài nói về T3 và Thủy bị mất quãng, thay vào đó ,nhiều dấu chấm ( ....... )
Đầu tiên, tôi quen T1 trong nhóm. Sở dĩ tôi chỉ kể ra đây có T3, vì, chính những người ấy + tôi, nhân vật chính. Ngoài ra, còn nhiều t. nhỏ, như Tối văn Sáng, cựu trung úy tình báo, rất giỏi về điều tra tiểu sử đàn bà, con gái Sài Gòn . Có thể, chỉ vì vậy, mà bị sa thải trong nghề chăng ? Nhiều khi muốn tỏ ra mình thuộc loại ăn chơi, biết cả tiểu sử không biết về một người con gái đẹp thường đi qua quán La Pagode, chẳng hạn thế. Lại thêm một tên t. nhỏ nữa, là Thùng, cử nhân Luật, năm thứ 2. Một lần T3 bào t nhỏ Thùng , '... thời đại nào, thì mày cũng vẫn chỉ là thằng làm môi giới con gái cho người . Nhưng, mày hơn đời, tạm gọi là trí thức đi, vì có tấm chứng chỉ cử nhân 2, trường Luật...'.
Sau khi quen t. nhỏ Tối văn Sáng, thì, tôi quen T4. T4 tối ngày ở La Pagode với tôi, nên, Tối văn Sáng tán tụng T4 có nhiều tính nết giống tôi. Như T4 thích cảnh ngồi ở đây, uống cà phê vào chiều tối, để ngắm màu tím hoàng hôn buông thả thật thơ mộng, trên cành lá vườn cây công viên . Ít lâu sau, gặp T2, rồi T5. Và, cuối cùng là T3. Anh này rất ít khi cùng đi chơi với anh em, không đứng về phe nào, cũng chẳng góp ý gì, về sự tranh chấp giữa tôi, T4 và T6.. Song, tôi chú ý tới sự im lặng của T3. Tôi lấy T6, vì chàng có dáng dấp một đàn ông hơn T4. Và tôi phục T6, ở điểm, dám chửi công khai chính phủ Ngô Đình Diệm thật bạo miệng . Tôi thú vì chuyện đó, một phần. Còn về tiền bạc, thì, T4 ( Lượng thẩm phán) chắc chắn, điều tôi không ưa, là dáng người tủn mủn , lối nói chuyện rụt rè, thiếu dáng vẻ đàn ông. Nếu cần phải chọn một người chồng, có đủ yếu tố giữ thăng bằng tài chính cho gia đình, thì, tôi chọn chàng T4 làm chồng. Với tình yêu hợp 'gu', tôi không thích cái vẻ lễ pháp của T4, mà, chọn T6. Giả thiết, không có T6, thì chắc chắn tôi lấy T4. Đàn ông sống độc thân, theo tôi, đó là một điều thua thiệt.
Một lần T4 mời tôi đi chơi, nhân đó, nói chuyện với tôi về T3 giễu cợt T6, ' Mày đừng tưởng mày làm cách mạng là hay đâu ? Thứ cách mạng của mày không có tao trong số đó. Lúc nào cũng bô bô cái miệng, tao cần phải dẫn giải , con hoãng rống lớn tiếng có làm chết ai đâu, so với rắn đầy nọc độc lầm lũi nằm bên vệ đường, phun nọc vào mày chỉ ít phút sau mày sẽ tiêu tùng !'
Tôi hỏi Tối văn Sáng, chàng t nhỏ, sao có vụ lộn xộn kia?, Tối văn Sáng, đáp, ' một buổi tối tôi gặp T6 và T3 uống cà phê - thì - một tròng chúng nó ngồi gác chân lên thành ghế. Cái kiểu ngồi của T3 làm phiền mọi người, điệu bộ coi đới như cọng rác, khiến T6 nóng mặt. T6 bảo T3, ' Tao không hiểu sa anh em thằng T2, và T5 lại chịu khó đọc sách của mày, hết lời tán tụng ?'. T3 trả đủa, ' Tao cũng cần nói thêm cho mày nghe, mày còn là một thứ anh hùng' rơm' vô liêm sỉ. Mày có cần hiểu rằng, tao không ưa lối phê phán về tao, theo kiểu mày phán, không ? Mày làm gì có tư cách, để mày phê phán tư cách tao ? Khi mày không có một xu teng, xin bè bạn được rồi ,lại tiêu như con nhà trọc phú,. Thử hỏi, mỗi đêm không có tiền đủ để mua bao 'Salem' tặng người mày yêu, thì mày có thể to miệng 'vung xích chó', đòi làm cách mạng ...'.
Khi tôi nghe t nhỏ Tối văn Sáng kể đến đây, tôi chợt hiểu rằng T6 yêu tôi chân tình, tha thiết. Chính điểm này khiến tôi cảm động, vì, anh biết tôi thích hút Salem. Bao giờ anh cũng chờ tôi tới khuya, hồi ấy các vũ trường chỉ được dùng vũ nữ làm chiêu đãi viên, ngồi nói chuyện thôi, luật lệ nghiêm khắc, không được phép khiêu vũ, theo lệnh bà dân biểu Trần lệ Xuân . Với T6, một kẻ không tiền bạc , không nghề nghiệp, yêu mình, tôi thấy chân tình hơn hết. Nên, tôi quyết định lấy T6 làm chồng.
Hai chúng tôi vẫn sống với nhau, trên căn gác thuê bây giờ. Anh chàng xoay sở tiền nong, có khi bí quá, bán cả chiếc xe đạp máy VéloSolex, cả đồ dùng, để có tiền chi tiêu trong gia đình. Nhưng, từ ngày anh rể làm ăn thất bại, gia tài khánh tận, T6 bị rơi xuống vực thẳm về tiền bạc. Rồi ông bà thân sinh ra T6 theo nhau qua đời, T6 buồn và cô đơn hơn ai hết. Anh là người theo đạo Thiên chúa, ít khi đi nhà thờ Công giáo - mà lại tham gia phong trào chống chính phủ Diệm, tiếp tay cho Phật giáo. Như vậy, tôi thật sung sướng rồi, còn gì nữa ! Còn đời sống tinh thần, cũng như đời sống vật chất, bây giờ cũng tàm tạm đủ. Tôi sống cho tôi, cho tình yêu vừa hé rạng. Khi mang thai con so, bây giờ là cháu trai, tôi một mình đơn lẻ. Anh ấy bị cầm tù. Tờ nhật báo xuất bản vào khoảng tháng 8 năm đảo chính (1963), đăng ảnh anh, kèm những chứng cớ chống chính phủ Diệm. Sau ngàydảo chính thành công, hẳn là đời sống của chúng tôi đã đóng góp vào danh dự đường mây của anh đạt được. Khi người ta có lý tưởng để theo, thì dễ chấp nhận mọi khổ ải.
Vào những đêm nằm một mình trên ghế xích-đu, từ trên cao sân thượng nhìn xuống, tôi đốt thuốc lá Bastos xanh, để, giải nỗi buồn phiền, khói vút bay lên không trung cao thẳm. Nhưng, lòng tôi sung dướng thầm, ít ra ở cái ngõ này, nay đã nhìn tôi với con mắt khác xưa. Khi chồng tôi bị bắt, ít lâu sau, báo chí đăng tải hình ảnh, bài vở; lúc ấy tội thương quí anh, chư chưa tùng dành cho một người đàn ông nào được hưởng. Anh bị hành hạ, tôi càng yêu mến anh nhiều, vì, anh tranh đấu cho chính nghĩa. Tôi hãnh diện có người chồng như vậy. Trong khi ấy, các bạn bè của anh, thì T1 trốn chạy, T4 ở ngoài vòng. Một lần t nhỏ Tối văn Sáng báo tin cho tôi biết, T6 mời T3 tham gia phong trào, thì chàng văn sỉ này từ chối. Tôi khinh T3 ra mặt, người mà xưa kia tôi cho là khá. Chỉ khi nào nguy hiểm, người ta mới rõ lòng người. Cổ nhân dạy không mấy sai !
Nhưng một hôm, chàng văn sĩ tới nhà tôi. Qua câu chuyện, tôi biết anh không tham gia với băng của chồng tôi, vì lẽ anh coi thường băng kia, và, không muốn thí thân vào nhóm họ. Hiện nay, anh ta vẫn bị mật vụ của chính phủ theo dõi.
Tôi có người bạn phụ trách về an ninh, một hôm, anh ta hỏi thăm về T3, cho biết T3 đang bị ruồng bắt. Tôi định tìm T3, báo tin này cho anh hay, nhưng không biết anh ở đâu ? Tôi cứ thấp thỏm lo cho anh, có thể anh đã bị tóm rồi. Sau này, gặp lại, tôi biết anh lánh mặt ở trên Cao nguyên Đà lạt.
Ngày đảo hình thành công, nhà tôi được trả tự do. T.1 và t. nhỏ Tối văn Sáng trốn ở nhà thẩm phán T4 ở Mỹ tho. T3 bảo anh em , ' Thằng T4 cũng không đến nỗi gì, như tao đã tưởng , nó không hèn đâu ? Vì, nó còn dám chứa 2 thằng bạn tranh đấu vào những ngày dầu sôi, lửa bỏng.
Từ khi chồng tôi ở tù ra, tôi thấy anh có phần thay đổi, ít nói bông lông, suy nghỉ chín chắn hơn . Anh thú thật với tôi: giai đoạn về sau này, anh cũng chưa có thể làm gì cho gia đình khá hơn. Chúng tôi vẫn sống chật vật chẳng hơn xưa là bao ! . Cho rằng bạn bè giúp tiền, chỉ là qua cơn túng ngặt, chứ không thể đủ dùng hàng tháng được. Nhà tôi nhắc lại với tôi về câu T3 nói với anh, có lý đấy , ' tao mong cho chúng mày, không rục thân trong "nhà đ" là may mắn rồi ! Sẽ vẫn chẳng có gì thay đổi đâu ? Nhưng, có lợi về kinh nghiệm cho mỗi bản thân. Khi thấy cần tranh đấu, dấn thân vào. Nhưng đừng mong rằng mọi việc có thể thay đổi dễ dàng, chóng vánh, bởi, muôn năm bất công vẫn còn đấy ! Chỉ có một điều thay đổi, đó là cái bất công kia sẽ biến dạng nhiều dạng . Chẳng hạn, thằng ' t. nhỏ cử nhân 2 trường Luật' vẫn đóng tuồng tích cũ của nó. Thằng ' t. nhỏ Tới văn Sáng ' vẫn lếu láo, nói dóc cả điều tự nó bịa ra, như thuộc làu tiểu sử các cô gái Sài Gòn, lượn qua 'La Pagode' chẳng hạn, để tỏ rằng mình là dân chơi sành điệu. Có nhiều tiểu sử huênh hoang biết ấy, nên , đôi khi, chính nó biết cả điều không biết. Còn T6, tao khuyên mày một điều , giữ gìn sức khỏe. Mày đã chạy được tiền nằm nhà thương chưa ? những trận đòn của mật vụ còn hiệu lực làm cho mày hao mòn trong nhiều tháng dưỡng sức đấy !.
Gia đình chúng tôi từ 6 tháng nay vẫn eo óc. Hai đứa thôi, có thể nhịn được, sự kham khổ có gì đáng phải câu nệ nhiều. Còn con của chúng tôi, thì không thể không có tiền , nó cần sữa, cần thuốc tây khi ốm, cần quần áo thay đổi hàng ngày, những thứ đó phải cần tiền. Chồng tôi vẫn chưa có việc làm xứng đáng với công lao xưa, mà anh tham gia chống chính phủ độc tài Ngô đình Diệm. Nên tôi quyết định trở lại nghề vũ nữ . Tôi biết điều này sẽ làm chồng tôi đau đớn, nếu anh có ý thức làm chồng đúng nghĩa. Còn gì khổ hơn; mỗi lần anh thấy có người đàn ông khác đưa đón tôi đi về, tiếng em tôi buộc phải xưng hô với họ, dầu là sau mặt chồng đi nữa. Vì con tôi cần có tiền nuôi nấng chúng lớn khôn. Tôi trình bày sự khó khăn muôn mặt đó, với một con bạn đồng nghiệp. Từ đó, mới có sự móc nối với chị N,. cai gà- và - chị N. đã buộc tôi phải đi làm trở lại.
Tôi nhìn đồng hồ tay. Sao lâu vậy, tôi đợi khách đã trả 5 tích-kê, bảo tôi cùng đi khiêu vũ ở một nơi khác. Vẫn chưa thấy chàng trở lại. Tôi chưa gặp một loại khách như vậy bao giờ. Hơi là lạ, có phải vậy không ? Tôi nhớ lại rồi, chàng ta hình như quen gần hết băng bạn mang chữ T. Chàng thuộc vào loại khách.sành điệu. Giữa lúc này, thì chị N. đưa một đồng nghiệp tới, vận com-lê đen tới chỗ tôi. Cô bé khá xinh đẹp, liếc nhìn dáng điệu, tôi thấy em hơi quê quê. Chi N, giới thiệu Nguyệt với tôi, và tôi nói với Nguyệt, ' chị có nghe chị. N nói về Nguyệt nhiều !'. Chị N. tiếp, ' Nguyệt nó vẫn nhắc đến tên Thủ luôn, Nguyệt kể lại rằng, khách thường hỏi thăm về Thủy'.
Nguyệt quay sang tôi , '... hèn nào mà khách sang không thể không hỏi thăm chị. Chị cho em làm 'em' nghe chị Hai ?' -' Có gì đâu mà Nguyệt khen tôi nhiều thế ? Chị em cả mà , em ! '
Nguyệt ngắm tôi từ đầu đến chân. Sau khi ngắm nghía chán rồi, Nguyệt kể chuyện về loại khách tới đây. Trong số đó, có một văn sĩ, thường đi với ông khách ngồi bàn với tôi lúc nãy. Nguyệt không biết tên ông khách là văn sĩ ấy. Tôi đoán thầm, hay là chàng T3 - mà - chàng T3 vốn ghét không khí trà đình, tửu quán, nhẩy nhót, sao anh ta lại có mặt ở đây được ? Nguyệt tả lại cho nghe, vóc dáng chàng ta, thì đúng văn sĩ T3- hình như cô bé Nguyệt này có chút cảm tình rồi chăng - tôi nghỉ vậy.
Khách của tôi đợi, đã trở lại. Chàng xin lỗi, vì đi tìm bạn, chàng ta ở quá xa, lại không có nhà, nên trở lại trễ. Chàng mời tôi sang Moulin Rouge nằm trên đường Lê Lợi. Và, nói nhỏ đủ nghe, ' tôi muốn dành cho em một ngạc nhiên, nhưng đành chịu thua, bởi chàng văn sĩ tên R. không có nhà '.
( R là văn sĩ T3)
Sau 2 tiếng đồng hồ ngồi bàn với chàng, giờ vui qua mau sắp chấm dứt. Chàng đưa tôi về nhà, tất nhiên tôi không thể từ chối. Một phần, đêm nay tắc- xi hiếm, lại không mấy an toàn. Xe qua cầu Trương minh Giàng, qua chợ, gần tới ngõ nhà tôi, chàng hỏi, ' ngõ vào nhà em có sâu lắm không ?'. Tôi tinh ý, hiểu ngay, chàng muốn biết nhà riêng . Gật đầu, chàng dìu tôi đi. Trước khi giã từ, chàng đưa tôi một gói giấy, tôi đán chắc là thuốc lá. Và, chàng nói câu giã từ, ' tôi rất phục em Thủy ạ, vì hạnh phúc , em hy sinh rất nhiều. Xưa kia, em thường hút Salem, bây giờ chuyển sang Bát-tô xanh. Người cho biết điều này, chính là văn sĩ R., mà lúc nãy, anh để em chờ lâu, chỉ vỉ đi tìm R. lại không gặp được.'
Tôi cảm ơn chàng. Và đi lên gác., Chồng tôi nằm ở đó. Anh không nói với tôi một câu, không hỏi, vì tôi biết tại sao ? Ngưới khách đưa tôi chắc bây giờ đã ra ngoài lộ và sửa soạn lên xe hơi. Bỗng, chồng tôi xoay người, mở mắt nhìn tôi, lại nhìn thấy trên tay tôi gói thuốc lá Salem, tia mắt nhìn đổ hướng vào phía ấy. Và đã từ lâu, tôi chưa mua được một gói thuốc đắt tiền để chàng hút. Đi lại phía võng, nựng đứa con, nó đang ngủ , trông thật thánh thiện. Chồng tôi trở dậy, tay cầm bao thuốc lá , định xé, tôi xua tay, ' khẽ thôi, để con ngủ, anh hãy cho Thủy nói câu này, Thủy không muốn anh hút điếu nào của bao thuốc đó. Vỉ gu' của anh là 'Lucky', Thủ đã mua cho anh đây này...'
Tôi mở ví lấy bao Lucky. Chồng tôi im lặng, cầm bao thuốc, không một lời cảm ơn tế nhị. Anh bóc ra ngay, châm một điếu, lên giường nằm lại. Tôi vào nhà trong, thay quần áo ngủ. Chúng tôi nhìn nhau, dường như không cùng một hướng. Vào giường nằm cạnh chồng, anh nằm phía trong, tôi , phía ngoài. Hai đứa nằm xây lưng . Tôi đang nghĩ đến màu xanh của bao thuốc lá Salem đặt trên bàn ngủ, dưới ánh đèn ngủ lờ mờ. Cũng màu xanh, của bao thuốc lá Salem, nhưng , bao Salem hôm nay, không phải là bao Salem của đêm nào chồng tôi mua tặng. Hay là, bao thuốc lá Salem màu xanh bữa nay , mở màn tiễn đưa hạnh phúc chúng tôi, chăng ?,
Tôi ngủ thiếp đi, và, mong chồng tôi không nghĩ như vậy ! ./.
thế phong
( kỳ tới: NGƯỜI ĐÀN BÀ NỮ SĨ DALAT)
-------------
Ghi chú:
( Sđd - tập truyện ngắn này đã được Chi nhánh nxb Thanh niên, tại tp. HCM cấp phép , năm 2008. Nhà phát hành X... chưa in ấn, phát hành, cùng với những cuốn khác của TP: Nhà văn tiền chiến 1930-1945- Truyện hoa đào năm ngoái - Hỡi linh hồn tôi - Friedrich Nietzsche & chủ nghĩa đi lên con người - 5000 kilômét xuyên Việt '. ( khoảng gần 2000 trang in).
Nguyên chi nhánh trưởng, ông T.T.L, trả lời tác giả,
'... thỉnh thoảng anh ghé qua đấy , xem đã in chưa - 3 cuốn trước của anh đã in, có vè như bán không chạy lắm ,thì phải ? '
(Việt Nam bi thảm Đông dương - Khu rác ngoại thành / The Rubbish Tip outside the City and other stories - Hà nội 40 năm xa '.
(TP chú thích).
[]
------------------------------------------------
tưởng nhớ nhà văn tiền chiến
NGUYỄN ĐỨC QUỲNH [1909 - 06/06/ 1974 saigon.]
blog Virgil Gheorghiu/ Thế phong
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
-
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét