T.Vấn & Bạn hữu
'tôi có một giấc mơ'
bài viết: lê quang sinh
Hàng năm, [cứ] đến ngày 16 tháng 1; nước Mỹ kỷ niệm nhà đấu tranh nhân quyền. Tiến sĩ Martin Luther King, Jr. Với tài hùng biện vô song+ tinh thần đấu tranh bất khuất; ông đã làm nên lịch sử nước Mỹ, khi xóa bỏ sự kỳ thị phân biệt màu da chủng tộc; đem lại tự do, bình đẳng cho một sắc dân Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Nhắc lại thuở thiếu thời, khi là một học sinh trung học; ông đã tỏ ra năng khiếu ăn nói trước quần chúng; nên được chọn cùng vài bạn học [là] đại diện trường; trong một cuộc thi hùng biện tại Waldosta. (bang Georgia). Cùng đi với họ, có cô giáo Sarah Grace Bradley. Martin không thắng cuộc thi; nhưng đã chiếm được giải nhì của trường.
Trên đường về nhà, toán học sinh lên xe bus trở về Atlanta; họ ngồi vào bất cứ hàng ghế nào bỏ trống. Xe chạy được một khoảng đường ngắn; thì đón thêm nhiều hành khách, phần đông là người da trắng.
Khi hành khách da trắng không tìm được chỗ ngồi; người tài xế quay đầu lại; và, ra lệnh [cho] những người da đen, già cũng như trẻ [phải] đứng lên; để nhường chỗ cho người da trắng ngồi.
Một số người da đen lớn tuổi bắt đầu đứng lên; nhưng Martin+ những học sinh khác vẫn ngồi yên, không nghe lệnh [của tài xế].
Điều này làm cho người tài xế nổi giận. Y bắt đầu la lối, chửi mắng; nhóm học sinh này vẫn ngồi yên tại chỗ.
Rồi; tài xế dọa kêu cảnh sát can thiệp. Nhưng tóan học sinh này vẫn tiếp tục ngồi tại chỗ.
Cuối cùng; cộ giáo yêu cầu học sinh đứng lên. Thoạt đầu, không một ai nhúc nhích. Rồi từ từ, từng người họ đứng lên. Và, họ phải đứng như vậy trong hơn 90 dặm; mới về tới Atlanta.
Cô giáo Bradley dùng lời lẽ dịu dàng cố gắng giải thích cho toán học sinh của mình hiểu rằng: 'cô cảm thấy đó là nhiệm vụ của cô để tránh khỏi rắc rối, vì cô có trách nhiệm đối với các em'. Chúng đã nghe theo; nhưng không mấy hài lòng.
Một thời gian sau, [vào] tháng 6/1948, Martin tốt nghiệp trường Morehouse College; nhưng ông thấy chưa đủ trình độ học vấn mà ông ta muốn. Do đó, ông lợi dụng học bổng đoạt được; [ông]quyết định vào trường Crose Theological Seminary ở Chester. (bang Pensylvania). Bây giờ, Martin chủ động hơn; không [còn như khi] ở trường Morehouse College -- ông phải chia thời gian ở trường + [thời gian học] ở nhà.
Ở Croser, Martin phải sống cách xa nhà 600 dặm ở miền Bắc; và, phải đấu tranh với học sinh da trắng.
Martin bắt đầu cảm thấy ý nghĩ của tuổi trưởng thành+ trách nhiệm cá nhân mình. Ông đã trở thành một trong 6 người da đen của nhóm sinh viên; gồm khoảng 100 sinh viên da trắng. Đối với Martin; làm bạn với người khác luôn luôn là một việc dễ dàng -- và Croser trở thành bạn thân của ông. Thế nhưng [có] một sinh viên từ North Carolina ;không muốn chấp nhận người da đen kia] là bạn học. Khi đề cập người da đen --Negroes; y thường dùng từ darkie có ý lăng mạ người [bạn học là] Negroes.
Ngày 14 tháng 10 năm 1964, Martin Luther King, Jr. trở thành nhân vật nổi tiếng [trên] thế giới; [vì] đã chiến đấu cho lý tưởng hòa bình.
Vào ngày nói trên, người ta tuyên bố: '[có] một lãnh tụ da đen trẻ tuổi, đã đoạt giải Nobel hòa bình'.
Ở tuổi 35, tiến sĩ King là người trẻ nhất đọat giải này; và, là người Mỹ da đen thứ nhì -- người thứ nhất là tiến sĩ J. Bunch Ralph đã đọat giải Nobel Hòa bình; khi giữ chức vụ tổng thư ký Liên hiệp quốc.
Giải thưởng gồm 54.000 Mỹ kim; [sau đó], tiến sĩ King đã tặng cho Tổ chức Nhân quyền. Huy chương+ bằng cấp được trao cho tiến sĩ King ở Oslo (Norway); vào ngày 10 tháng 02 năm 1964 -- do ông Gunnar Jahn, chủ tịch Ủy ban giải Nobel Hòa bình.
Buổi lễ được diễn ra trong ngày giỗ kỷ niệm tiến sĩ Nobel mất vào năm 1896.
Trong bài diễn văn giới thiệu; tiến sĩ Jahn mô tả tiến sĩ King như là một nhà vô địch hoà bình dũng cảm, người đầu tiên trong thế giới phương Tây; đã cho chúng ta thấy rằng: '[đó] là một cuộc chiến tranh không cần bạo động'.
Ông nói,
" Tiến sĩ King là một người' đã đau khổ cho sự thật, bị tù đày trong nhiều trường hợp; nhà cửa bị đánh bom, đời sống của ông ta+ gia đình bị hăm dọa; và, ông không bao giờ [biết] sợ hãi."
Khi nhận giải thưởng; bằng một giọng hùng hồn, ts King nói:
" Tôi nhận giải Nobel Hòa bình trong lúc mà 12 triệu người Da đen của Hiệp chủng quốc Hoa kỳ [đang]dấn thân vào cuộc chiến đầy sáng tạo; để chấm dứt cái đêm dài của bất công chủng tộc. Rôi nhận giải thưởng này [là tôi] nhân danh phong trào dân quyền dẫn đến sự quyết tâm + khinh thường sự rủi ro nguy hiểm; để thiết lập một thể chế tự do+ luật công bằng."
Khi ts Martin Luther King, Jr. đến Memphis (bang Tennessee) vào ngày 3 tháng 4 năm 1968; ông được tiếp đón bởi một đám đông trên 2000 người ủng hộ.
Ts King được mời đến Memphis; đễ lãnh đạo cuộc diễn hành nhân danh những người lao công dọn rác của thành phố; đang đình công đòi tăng lương. Nguyên nhân cuộc đình công để đòi quyền công dân; vì 90% lao công là người da đen.
Trong chuyến trở về Memphis sớm hơn; ts King đã lãnh đạo cuộc diễn hành; nhân danh người biểu tình đã kết thúc bằng bạo động.
Một người bị giết chết + nhiều người bị thương + trên 200 người bị bắt.
Ông trở về Atlanta quy tụ những người thân tín+ soạn thảo kế hoạch lãnh đạo cuộc diễn hành bất bạo động, qua những con phố của Memphis; để yểm trợ lao công dọn rác đình công. và (...) để đối mặt vơi sự thử thách lớn nhất về thuyết bất bạo động của ông.
Suốt ngày thứ năm, 4 tháng 4; ts King gặp những người trong ban tham mưu của ông, tại phòng 306 của người da đe; tại khách sạn Lorraine ở Memphis.
Vào cuối ngày đó, ts King bận đồ đi dự cơm tối; và bước khỏi hành lang khách sạn vào khoảng 6 giờ chiều; để gặp ban tham mưu -- nhiều người trong họ đã bắt đầu đến nhà mục sư Kyles, người chủ tọa bữa tiệc hôm đó.
Ts King mong đến dự bữa cơm tối; và, dự trù dành một thời gian ngắn nghỉ ngơi; trước thánh lễ buổi chiều.
Mặc bộ âu phục màu đen + sơ-mi + cà-vạt trắng như thường lệ, khi xuất hiện trước công chúng. Ts King đứng tựa bào bao-lơn, chuyện trò thân mật với ban tham mưu phụ tá; đang đứng chờ ông ở dưới sân khách sạn.
Bất thình lình một tiếng súng nổ vang.
Có người nói đó là âm thanh của tiếng pháo; người khác lại bảo đó là sự va chạm của một tai nạn xe hơi [nào đó]-- còn những người khác nữa thì cho là tiếng bom nổ.
Âm thanh chát chúa nghe thật khác thường và thật bất ngờ.
Mục sư Ralph Abernathy, bạn thân xưa nay của ts King vội vàng chạy ra khỏi phòng số 306; để điều tra xem tiếng nổ do đâu; thì nhìn thất ts King nằm sóng soài trên sân nhà bê-tông.
Abernthy quỳ xuống bên cạnh ts King; và cố gắng nói chuyện với ông, nhưng diễn giả King [từng là người] giỏi hùng biện nổi tiếng;giờ đây không còn nói được nữa.
Một chiếc xe cứu thương được cảnh sát gọi; tới khoảng 15 phút sau.
Lúc 7:05 tối; tại St Joseph' s Hospital; một phụ tá quản lý nhà thương gọi tất cả những người trong ban tham mưu của ts King đến -- trong lúc tinh thần của họ đều bị căng thẳng + xúc động -- đọc cho họ nghe một bản thông báo ngắn= vài chi tiết chính xác. Bản thông cáo viết:
"...lúc 7 giờ tối, tiến sĩ Martin Luther King, Jr. đã ra đi; tại phòng cấp cứu, do vết thương gây ra; bởi viên đạn bắn vào sau gáy."
Ngày thứ năm, 4 tháng 4; chẳng mấy chốc đã trở thành một ngày đen tối; được ghi trong lịch sử -- như ngày mà tiếng nói 'bất bạo động' bị buộc phải im bặt; bởi một hành động 'bạo động'.
Ts King, một công dân Hoa Kỳ nổi tiếng đã [đoạt] giải Nobel Hòa bình 1964; [bởi lẽ] nhất quán khẳng định nguyên tắc 'bất bạo động';[nay] lại bị bắn hạ bởi một tên sát nhân,bằng một viên đạn độc nhất; đã khẳng định nguyên tắc 'bạo động' của y.
Cuộc ám sát đã kích động nhiều cảm xúc khác nhau; làm nảy sinh đối lập trong cuộc đời của ông -- đó là 'bạo động chết'.
Tổng thống Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ, Lyndon B. Johnson nói với dân chúng Mỹ -- trên đài truyền thanh+ truyền hình:
" Chúng ta đau buồn bởi vụ ám sát tiến sĩ Martin Luther King, Jr. Tôi yêu cầu mọi công dân hãy gạt bỏ sự bạo động mù quáng đã đánh vào tiến sĩ [mục sư] King, người đã sống một đời 'bất bạo động'."
Sau đó, [tổng thống Johnson] công bố ngày 7 tháng 4 là ngày quốc tang của nước Mỹ + treo cờ rủ trên toàn lãnh thổ [Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.]
Đám tang tiến sĩ- mục sư Martin Luther King, Jr. được cử hành[vào] sáng ngày thứ ba, 9 tháng 4.
Hơn 50 ngàn người thầm lặng đi ngang qua quan tài ; nhiều người vật vã + than khóc.
Mục sư Ralph Albernathy nói trong buổi tang lễ:
"Nghĩa trang qúa nhỏ hẹp; so với tinh thần của tiên sĩ-[mục sư] Martin Luther King, Jr; nhưng chúng ta phải chôn xác Người tại đây ."
Trong bài diễn văn 'Tôi có một giấc mơ', tiến sĩ- mục sư Martin Luther King, Jr. ; có đoạn:
"Ngày hôm nay 'tôi có một giấc mơ'. Tôi mơ một ngày kia; bang Alabama, nơi có vị thống đốc hiện thời; miệng luôn luôn nói về quyền can thiệp và vô hiệu hoá sẽ trở thành nơi các trẻ trai + gái da đen;[ để]cùng nắm tay các bạn da trắng; như anh em một nhà."
Martin Luther King, Jr. cũng từng nói:
" Tôi đã chọn tình yêu; hận thù là một gánh nặng qúa lớn!"
Bài diễn văn 'Tôi có một giấc mơ' mà mục sư-tiến sĩ Martin Luther King, Jr. đọc trước hàng nghìn người dân; trước Đài Tưởng niệm Linclon [vào] năm 1963 , đứng đầu danh sách 100 bài diễn văn xuất sắc nhất Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ trong thế kỷ XX.
(tờ báo Los Angeles Times ca ngời tài hùng biện vô song siêu đẳng của mục sư-tiến sĩ Martin Luther King, Jr. đã khiến những kẻ chủ trương phân biệt [màu da] phải hổ thẹn.)
***
Qua thời gian; sự kỳ thị chủng tộc+ màu da đã lắng dịu dần. Một người da đen đã được dân chúng mỹ bầu lên làm tổng thống Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ trong 2 nhiệm kỳ.(2008- 2016].
Đó là tổng thống Barrack Obama.
Tuy nhiên trong thời gian gần đây; sự kỳ thị màu da vẫn còn xảy ra ở vài địa phương.
Trong bài diễn văn chia tay, vị tổng thống Da đen đầu tiên của nước Mỹ; đã đề cập những vấn đề khó khăn đất nước+ vấn đề phân biệt chủng tộc đe dọa nền dân chủ Mỹ.
Ông cảnh báo về nguy cơ phân biệt chủng tộc đang trở thành một thế lực gây chia rẽ; ở thời điểm hiện tại. []
lê quang sinh
http://t-van.net/?p=30228
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét