cội nguồn xb, san jose 2003
cao mỵ nhân:
'thơ với người là một nghiệp dĩ'
diên nghị+ song nhị
(ảnh in kèm bài)
Nhà thơ này là một trong những người bắt đầu làm thơ, từ dưới mái học đường. Ở tuổi 16 mơ mộng, cam xúc tràn đầy; cô nữ sinh gửi gấm tâm tư vào những dòng thơ trong sáng, chân phương;
thuở đó, thơ Cao Mỵ Nhân chưa xuất bản, cũng đã được tác giả Thế Phong nhắc đến từng giai thoại trong 'Nhà văn, tác phẩm cuộc đời', ấn hành tại Sài gòn vào đầu thập niên 1960.
Nguồn thơ Cao Mỵ Nhân dào dạt, kín đáo; mà thâm thúy, trân trọng tình yêu, nhưng khinh bạc tình đời.
Giữa nhiễu loạn chiến chinh lửa khói; bà đã có một chọn lựa: sánh vai với nam nhi háo hức lên đường, dấn thân nhập cuộc.
tốt nghiệp khóa Cán sự xã hội quân dội; bà phục vụ tại các bộ tham mưu cấp Quân đoàn, với chức vụ trưởng phòng Xã hội (thuộc khối Chiến tranh chính trị) từ năm 1962 cho đến ngày miền Nam 'gãy súng'.
Thơ là nghiệp dĩ đối với bà. Trong suốt đời thơ, thủy chung với thơ; thơ được khắc họa theo trình tự sáng tạo:
Xưa mới 12 đã vẽ bùa
làm thơ ngang tựa bước chân cua
Thế rồi cắt tóc thề, đi lính
sau lại dùng cơm lạt, ở chùa.
Lập ý trong thơ -- mỗi bài một vẻ: khi cười cợt chua chát trêu ngươi, khi sâu lắng, lúc phiền muộn-- góc cạnh nào cũng tỏa lan âm sắc nghệ thuật ngôn từ.
chỉ với 2 câu 6, 8 dung dị, nhẹ nhàng; đủ gợi dấu ẩn khúc quanh tình yêu đã lỡ:
Kể từ người bỏ cuộc chơi
tôi thời đứng giữa chợ đời cười duyên...
Tình yêu + tương lai, luôn là nỗi hoài nghi ám ảnh -- cuộc tình đã khởi hành đang trên dặm đường đi tới, đầy hoa thơm, cỏ lạ, gió hát, chim ca, không gian hiện hữu; mà người trong cuộc vẫn mơ màng [cùng] ảo ảnh từ phía trước :
Em bước vào tương lai
anh thoáng qua vô thức
không sao vẽ đúng được
hình ảnh của ngày mai
Tình yêu ấp ủ nhiều nỗi buồn không tên gọi, ít được niềm vui. Tình trong thơ Cao Mỵ Nhân hòa nhập nhuần nhị với cảnh. Cảnh cũng là tình, cảnh nói thay tình trong thái độ, thay nơi chốn, thời khắc:
Từ đi, đường trải sắc vàng
giờ về đồi biếc sương càng trắng hoa
Tư đi sóng dội phong ba
Giờ về nước cạn, phù sa trắng hồn
(...) - tạm lược 5 dòng . (Bt)
Dấu tích quá khứ còn nguyên vẹn, ... mỗi lần chạm mặt cảnh cũ, nới xưa; [vẫn còn] vướng vấn, bồi hồi:
Thắng bại chê khen đã nhạt dần
nhưng em nào tránh được phân vân
Mỗi lần ngang cửa quân truồng cũ
Nhịp bước quân hành vướng mãi ... chân
(...) - tạm lược 18 dòng. (Bt)
Tận tình khai triển triết lý nhà Phật, giữa thực và ảo, âm và dương liên kết, tương quan bản thể + bản ngã; Cao Mỵ Nhân khắc chạm 4 dòng thơ, tràn đầy ý nghĩa; giải tỏa tư tương minh bạch 'sắc sắc, không không':
Cứ nói rằng không có, có không
Có không, không có, có rồi không
Thì thà không hẳn, đừng nên có
Bởi có hay không, cũng sẽ không
(...) tạm lược 8 dòng .(Bt)
Chủ đề thơ MỴ phong phú, đa diện, chân dung thơ đậm sắc màu. Ngôn từ thơ u hoài, không bi thiết. Hồn thi nhân lãng đãng thực mộng; hòa nhập dòng chảy thời gian -- qua đó trào dâng cảm xúc sáng tạo. Phong cách thơ nhất quán, trải qua hơn 4 thập niên ...
từ Hoa sao (1959) --Thơ MỴ (1961) ... đến hải ngoại, tiếp tục ấn hành Thơ MỴ II (1991) --Áo màu xanh (1997)
-- Lãng đãng vào thu (2001) -- Đưa người Tình đi Tu (2001) và, tập văn xuôi Chốn bụi hồng (1994 ) ...
Cao Mỵ Nhân hiện miệt mài với chữ nghĩa, với thơ, với văn-- bởi như đã nói 'Thơ với người là một nghiệp dĩ' . []
trích thơ cao mỵ nhân
anh
Em bước vào quá khứ
thấy anh đứng xa vời
giơ tay chào nỗi nhớ
vội vàng đi, nụ cười
Em bước vào hiện tại
sương khói mờ chân dung
anh lặng thinh ái ngại
em quay lưng ngập ngừng
Em bước vào tương lai
anh thóang qua vô thức
không sao vẽ đúng được
hình ảnh của ngày mai.
đàn bà & tổ quốc
Thôi em, xứ sở hao mòn
nhớ thương lịch sử vàng son thủa nào
Cát lầm tuổi chất lên cao
anh tìm trong đó hàng bao năm trời
Một khung kỷ niệm ấu thời
khi non sông với cuộc đời bình an
Thôi em, xứ sở điêu tàn
đừng ôm mặt khóc cho buồn bã nhau
Đàn bà, Tổ quốc. mai sau
làm anh ngần ngại trăm câu trả lời.
về tìm chốn cũ
Cộng thêm một chút tình riêng
thấy hồn bứt rứt tăng thêm ít nhiều
Cộng cho em cả tình yêu
lòng nghe xao xuyến những điều tiếc thương
Thế thì chia nửa quê hương
em về bên ấy, anh đương bên này
Chia sao cho vẹn tháng ngày
tuổi thơ đã mất, một đầy đã vơi.
Chao ôi, chung một khung trời
mà bầu tâm sự ai người hiểu ta
Trừ đi nắng quái, mưa sa
không gian bỗng rộng như là thuở xưa
Nhân 100 năm đợi vu vơ
suốt đời em sống trong mơ hão huyền
Về tìm chốn cũ bình yên
niêm phong bao nỗi ưu phiền bấy nay.
cao mỵ nhân
[chùa] Vĩnh nghiêm 22-5-2000
(phan diên cung cấp)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét